Kirkjuritið - 01.05.1954, Side 40
230
KIRKJURITIÐ
miklar eignir frá fornu fari og er því tiltölulega frjáls gerða
sinna fyrir íhlutun ríkisvaldsins. 1 arf hefir hún meðal annars
tekið mikinn fjölda veglegra og frábærlega fagurra kirkju-
húsa, sem prýða landið þvert og endilangt. En því miður
standa ýmsar þessar kirkjur nær því tómar hvern helgan dag,
kannske messað í einhverju horni af þeim yfir fáeinmn hræð-
um. Þó er frá þessu heiðarlegar undantekningar. Launakjör
presta í smærri söfnuðum hafa verið fremur lág. Þó mmi 550
sterlingspund, auk fæðis og húsnæðis, vera lágmarkið, en
unnið er að þvi að hækka þetta upp í 600 sterlingspund, og
gerist það með sams konar þróun og annars staðar, að stækka
prestaköllin, enda hefir verið tilfinnanlegur prestaskortur
undanfarið. 1 biskupsdæmunum York og Canterbury hefir
prestafækkun orðið um 5000 eða sem næst því um fjórðapart
á siðastliðinni hálfri öld, og lík þessu hefir fækkunin orðið
annars staðar.
Annars er erkibiskupinn ekki mjög bölsýnn um framtíðina.
Hann bendir á, að kirkjusókn fortíðarinnar hafi oft og einatt
miklu fremur byggzt á gagnrýnislausum vana en jákvæðri
trú. Þá þótti það hneyksli að játa vantrú sina eða guðleysi. Nú
sé þetta nærri því öfugt. Litið sé á trúaða menn sem hálfgert
viðundur. Þeir, sem kirkjunni fylgja, geri það því yfirleitt
af sannfæringu, og eins hafi menn fulla hreinskilni og einurð
til að láta í ljós efasemdir sínar, ef svo ber undir. Þetta er
reyndar ekki tjón heldur framför. Kristnum hugsjónum er
lítið lið að þeim, sem hálfvolgir eru eða fylgja þeim sið af
eintómum vana eða ótta við almenningsálit. Skilningur er það,
sem þarf. Það er því ávinningur fyrir kirkju nútímans, ef sú
hjörð, sem henni fylgir, gerir það frekar af sannfæringu nú
en áður.
Með mörgum hætti sýnir höfundurinn fram á það, að krist-
in kirkja hefir enn miklu menningarhlutverki að gegna, sem
engin önnur stofnun getur sinnt. Kirkjan á að vera hrópand-
inn, sem knýr þjóðirnar til iðrunar og yfirbótar, snýr huga
þeirra að háu marki og safnar þeim saman til bæna. Hún á
að vera ljós í lýðanna stríði. Hvar sem trúin á Guð liður undir
lok, hverfur skjótt trú mannanna á sjálfa sig, og þeir selja
frumburðarrétt sinn fyrir baunarétt. Það gerist rnn leið og
maðurinn hættir að trúa því, að hann sé guðsbarn og frjáls-