Kirkjuritið - 01.05.1970, Síða 36

Kirkjuritið - 01.05.1970, Síða 36
Quinlus Septimus Flórens Terlullian: Varnaðarræða (Gunnar Árnason íslenzkaSi) Inngangur Quinlus Septímus Flórens Tertúllían fæddist í liiimi frægu Karþagóborg í Norður-Afríku uni 150 e. Kr. Faðir lians var heiðinn hundraðshöfðing'- Naut Tertúllian heztu nienntunar er þá var völ á, enda fráhær gáfu- og uámsmaður. Ilann nam málsnilld og heimspeki, en síðan lögfræði og stundaði málflutning í Rómaborg. Talið er að hann hafi snúist til knsl- innar trúar um fertugt og varð hann síðar prestur í ætlborg sinni. Liið' hann eftir það þeim mun strangara hreinlífi sem liann hafði áður nieir not- ið munaðarins. Og nú skrifaði hann mörg fræg rit til varnar kristinni kenn- ingu og kristnum mönnum, en þeir sættu þá grimmum ofsóknum viða 1 róinvcrska ríkinu. Er hann talinn einhver fyrsti og fremsti latneski kirkjn- faðirinn. Einna frægust rita hans eru: Um frávisun villulrúarmanna, Mot‘ Markion og VanuirrœSun (Liber Apologeticus), sem liér er nokkuð styR- Sum höfuð orðatiltæki kristinnar trúfræði eru runnin frá Tertullían eins og t. d. þrenning, erfðasynd, verðskuldan, fullnæging og sakramenli. Hann er allra manna ritsnjallastur, ákaflega Ijós í framsetningu, óvæginn, ofi rökfastur. Eldur í barmi og liarður í huga. Árið 203 gekk liann í sértruar- flokk Montanista, eins konar hvítasunnumanna á nútíðarmáli, en Ágústmus liermir, að á efstu árum liafi liann yfirgefið þá, þótt þeir ekki nogu strangir, og dáið einmana. Þrátt fyrir fáeinar smáskekkjur í Varnarræð- unni svo sem um bréf það, er Pílatus er sagður hafa skrifað Tíberíusb er hún frábært heiniildarrit um andlegt líf og umhverfi þeirra tíma, scn' hún er samin á. Að sjálfsögðu dregur Tertúllían ekki úr göllum heiðmgJ' anna né úr lofi sínu um kristna menn, en þess verður að gæta 8 liann miðar þar við „sannkristna“ menn, þ. e. þá sem lifðu eins og hanu sjálfur og aðrir þeir, sem fremstir stóðu. Aðra kristna menn viðurkenn* hann raunar ekki. Óskiljanlegt er að hann skyldi sjálfur sleppa við py"1. ingar og ofsóknir. Ef til vill liefur álit lians verið svo mikið að ekki ha verið talið hyggilegt að skerða hár á liöfði lians. Hvað sem um það et’ er víst, að kirkjunni varð líf lians og starf svo inikilvægt að hún býr ‘ því þann dag í dag. Hann er einn tindurinn, scm ber hvað liæst við himtn"- Hann andaðist að því cr næst verður koinist um 222. G. A- Sannleikurinn beiSisl áheyrnar ^ Herrar mínir, liðsodilar rómverskra valdamanna! Þér skip11 jafnan liáan sess, en þann liæstan, er þér sitjið í forsæti- »

x

Kirkjuritið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Kirkjuritið
https://timarit.is/publication/443

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.