Kirkjuritið - 01.04.1975, Qupperneq 23

En til þess aS einstaklingurinn sé mót-
tækilegur fyrir hina óskiljanlegu hreinu
trú verSur aS reka hann fyrst út í eySi-
mörk tilgangsleysis og tóms.
Þarna virSist mér aS um óleyfilega
alhæfingu sé aS ræSa. ÞaS er sálfræSI-
le9 staSreynd aS margir hafa komist
til trúar og frelsast vegna þess aS þeir
komust fyrst í þetta allsleysis ástand
eða voru meS öSrum orSum komnir
algerlega út á klakann kalda jafnt í
andlegum efnum sem öSrum. Hitt er
jafnsálfræSileg staSreynd aS ekki kom-
ast allir til trúar á þennan hátt en kom-
ast þó. ÞaS orS er satt aS enginn getur
Seð GuSsríki nema hann endurfæSist.
En ekki endurfæSast allir á sama hátt.
þaS er óleyfileg oftúlkun á boSskap
Nýjatestamentisins aS halda því fram
að alger tómhyggja sé „forsenda pré-
ðikunarinnar, forsenda trúarinnar
hreinu.“ Gagnrýnendur tilveruspek-
'nnar hafa einmitt bent á aS tómhyggj-
an meS sínu myndmáli sé mun óskilj-
anlegri og óaSgengilegri nútímamann-
'num heldur en venjuleg gamaldags
Prédikun þar sem Biblían er sjálf látin
fala án allrar nýtísku túlkunar.
V.
Árásir Skálholtsrektors á spíritismann
ætla ég aS leiSa hjá mér. Þó vil ég
faka þaS fram aS ég harma þaS orS-
faeri sem rektor notar. Ef spíritism-
lnn á þau ítök í þjóSinni sem rektor
9efur í skyn verSur hann naumast
kveSinn niSur meS innantómum en þó
fordómafullum stóryrSum. Þar sem
rektor bregSur rökfræSinni fyrir sig
er hann álíka seinheppinn. AS mati
rektors felur hugtakiS „eilíf5“ í sér
andstæSu þess sem viS nefnum tíma
og þá um leiS andstæSu allrar þróun-
ar og breytingar. Þessi skilgreining á
hugtakinu eilífS minnir á Thomas
Aquinas. Hitt hlýtur þó rektor aS vita
aS til eru aSrar skilgreiningar á ei-
lífSarhugtakinu, m. a. sú aS tíminn
meS öllum sínum breytingum og þró-
un sé innifalinn í eilífðinni. Þá er held-
ur ekki hægt aS segja að ,,eilífð“ og
,,þróun“ séu andstæður. Rökleiðsla
rektors fellur því um sjálfa sig. Alvar-
leg ádeila krefst vandaðri vinnubragða
en þarna er um að ræða.
Stór orð hafa komið frá Skálholti
fyrr og hefur þeim fylgt mikill kraftur
andans. Strákslegur skætingur úr
þeirri sömu átt yrði hinsvegar síst til
aS gleðja þá sem enn stunda prédik-
un á íslandi eða til að hressa upp á
Guðs kristni.
VI.
HvaS er hrein trú? Skálholtsrektor
hvetur okkur prestana til að iðka hana
og prédika. Og þessa hreinu trú boð-
ar hann okkur með orðaforða og túlk-
unarmáta tilveruspekinnar. Ekki efast
ég um góðan tilgang rektors. En til-
veruguðfræðin er, eða öllu heldur var,
tískufyrirbrigSi, hugarfóstur lífsleiðrar
kynslóðar sem leitaði sér nautnar í
neikvæðum heilabrotum. Sjálfsagt hef-
ur hrein trú fundist meðal tilveruguð-
fræðinga. Hinir voru þó e. t. v. miklu
fleiri sem lentu út á algerum villigöt-
um, menn sem komust að þeirri niður-
stöðu að Guð væri dauður og að krist-
indómur framtíðarinnar hlyti að verða
21