Prestafélagsritið - 01.01.1925, Page 31
26 Ragnar Ófeigsson: Prestaféiagsritið.
blessaði hann, en harmaði elli sína, að hann fengi ekki að
sjá hinn fullkomna Búddha, sem byggi í sveini þessum. Minnir
sagan talsvert á söguna um Símeon og Önnu í Lúkasarguð-
spjalli. Sveinninn virðist hafa verið fremur lasburða og hneigð-
ur til íhygli og dagdrauma. Kvæntist á unga aldri og er kona
hans nefnd Gopa og jafnvel öðrum nöfnum og talin dóttir
höfðingjans Dandapani. I helgiritum er sagt, að umhverfis
hann hafi verið 84000 kvenna og er það skáldskapur, sem á
að gera umskiftin í lífi hans átakanlegri, þegar hann yfirgaf
heimili sitt og ástvini og afneitaði nautnalífinu. Litlu eftir að
hann giftist, tók að bera á hugarangri í sál hans og heims-
flóttatilhneiging og það svo, að hann eirði engu. Er ítarlega
sagt frá »hinni miklu skilnaðarstund« eða »hinum mikla við-
skilnaði« í helgiritunum. Eg tek hér lítinn kafla úr helgisög-
unni um Búddha, sem lýsir aðdraganda heimsflóttans.
»Guðirnir mæltu: Hvenær munum vér sjá »hina miklu
skilnaðarstund*, þegar Bodhisattva kveður gleðskap lífsins,
þegar hann gjörist Búddha? Og meðan konur hans léku
fyrir hann á hörpu og sungu gleðisöngva honum til hugar-
léttis, voru Búddhar æðri heima því valdandi, að honum fanst
söngurinn og hörpuhljómurinn hvísla að sér: Tíminn er kom-
inn. Ó þú hinn heilagi, lát rigna regni ævarandi hjálpræðis,
til svölunar þyrstum sálum. Sjá, óðfluga hverfa gleðistundir
æskunnar, eins og bergvatnið, sem rennur niður í gilið —
þær eyðast og hverfa eins og haustský, eins og hyllingar í
eyðimörku, eins og froðubóla, eins og spegilmynd mánans á
vatnsfletinum, eins og bergmál eða draumur*. Og fyrir æðri
mátt Ðodhisattva sjálfs skeði svo, að hörpuhljómarnir og söngv-
arnir urðu að tónum, sem táknuðu og túlkuðu hið dýpsta og
huldasta hjálpræði — Nirvana. Og Bodhisattva birtist sýn —
guð frá Túsita-himni hvatti hann til farar — í næturhúminu
endir afturelding. Þá er sagt að Siddhartha hafi farið skemti-
ferð úr borginni og sá þá fyrst gamlan öldung, sem bar merki
ellinnar í ríkum mæli — æðar hans voru þrútnar, tannlaus
var hann orðinn og hendur hnýttar, og staulaðist við stafinn,
skjálfandi eins og hrísla. Konungssonurinn spurði vagnstjór-