Prestafélagsritið - 01.01.1925, Page 35

Prestafélagsritið..
30 Ragnar Ófeigsson:
sem munkur og hagaði ferðum sínum eftir árstíðum. Sat um
kyrt um regntímann og fræddi þá nánustu lærisveina sína.
Með þessum hætti starfaði hann árum saman eins og fyr
segir. Nú skal reynt að lýsa stuttlega hinum upphaflega
Búddhisma eða kenningu Búddha, eins og ætla má, að hún
hafi verið í öndverðu.
Takmarkið, sem að er kept, er lausnin frá þjáningum lífs-
ins — Nirvana í þessu lífi og Nirvana fyrir handan. Til þess
að komast að þessu marki verður að fara ákveðna leið. Þessa
leið verður hver Búddha-lærisveinn að þekkja. I Benares
bendir Búddha þegar í upphafi á helgunarbrautina, þar sem
hann segir svo: »Þér lærisveinar — tvo vegi skal sá vandlega
forðast, er þráir andleg gæði: veg nautna, þar sem menn
fullnægja og láta eftir fýsnum sínum. Sú leið er auvirðilegr
ruddaleg og óverðug göfugum manni og gagnslaus, — hún
leiðir ekki til heilags lífernis, ekki til sjálfsstjórnar eða ástríðu-
leysis, hún leiðir ekki til æðri vizku, til vakningar eða Nir-
vana. — Hinn vegurinn er vegur meinlætanna, sem er þján-
ingafullur og gagnslaus og hefir þjáningar í för með sér —
bæði í þessu lífi og hinu komanda.
Forðist báðar þessar leiðir, en ég boða yður meðalveginnr
sem fáir hafa lært að feta, og sem fólginn er í réttri tilfinn-
ing, réttri hugsun, réttri meðferð orðanna, réttum gjörðum,
réttu líferni, réttri viðleitni, réttri athugun og réttri hugleiðslu.
Þetta, þér lærisveinar, eru hin helztu sannindi um þjáning-
una, um orsök þjáningarinnar, um lausn frá þjáningunni og
um leiðina sem fara verður, til að losna við þjáninguna: Fæð-
ing er þjáning, ellin er þjáning, sjúkdómur er þjáning, dauðinn
er þjáning, að lifa með þeim, sem manni er óljúft að vera
með, er þjáning, að skilja við þá, sem maður elskar, er þján-
ing, og kvöl er það, að fá ekki óskum sínum fullnægt, — í
stuttu máli, lífið alt er þjáning. Orsök lífsins og þjáninganna
er hin holdlega girnd (trisna: þorsti), sem leiðir til endurfæð-
ingar, og samfara henni eru ástríður, sem leiða afvega hingað
og þangað. Lausn frá þjáningunum er fólgin í útrýmingu allra
holdlegra fýsna og eftirlangana — í fullkomnum sálarhreinleik