Prestafélagsritið - 01.01.1925, Side 65

60 Ámi Sigurðsson: PrestafélagsrifiB.
(bls. 24). Þennan kafla hefi ég þýtt orðréttan og ég held
að merkingu orðanna sé í engu haggað. Má af honum ljóst
skilja, hverju hinar viðhafnarmiklu viðtökur hafa blásið þess-
um virðulega preláta kaþólskrar kirkju í brjóst. Og til
þess að sýna enn betur hvernig hans hágöfgi skilur og
skýrir siðskiftasögu Islands, skal ég enn bæta við fáeinum
klausum úr ferðasögu hans. Eftir að hafa farið fögrum orð-
um um Jón biskup Arason, og ást íslenzku þjóðarinnar á
trúarstyrk og píslarvættisþreki þessa karlmennis, og því næst
sagt nokkuð frá mótspyrnu alþýðu gegn siðskiftunum, kemst
hann svo að orði: »Vegna ákveðins vilja þjóðarinnar neydd-
ust ofbeldismennirnir (þ. e. siðskiftafrömuðirnir) til þess að
gefa þjóðinni presta, sem þó engir prestar voru. Af djöful-
legri slægvizku voru til þess valdir fyrirlitlegir, fáfróðir menn,
menningar- og mentunarsnauðir, til þess smám saman að
koma inn hjá þjóðinni sjálfri fyrirlitningu fyrir guðsþjónust-
unni« . . . »Aldirnar liðu( og vegna þess að algerlega skorti
biskupa, presta og vígða menn, vegna þess að kaþólsk fræðsla
fékst engin, en lúterskunni án afláts rudd brautin, vegna þess
féll hin gamla trú í gleymsku og dá, vegna þess glataðist hin
sanna guðsþjónusta og hið kaþólska líf«. »En« — heldur hann
áfram — »þrátt fyrir þetta elur þjóðin í brjósti hlýjan vinar-
hug til kaþólskrar trúar, horfir með lotningu upp til hinnar
kaþólsku kirkju, elskar hina kaþólsku helgisiði og viðhöfn
þeirra, og hlustar fúslega og fjálglega á hina kaþólsku pré-
dikun« (bls. 26).
Fulldjúpt virðist líka hans hágöfgi taka í árinni, þegar hann
kemst svo að orði, að því hafi verið tekið með hinum mesta
fögnuði, eigi aðeins af kaþólskum mönnum, heldur og ger-
vallri hinni íslenzku þjóð (der ganzen Bevölkerung Islands)
þegar ísland var gert að sjálfstæðu umdæmi og postullegur
prefekt skipaður yfir það (bls. 26). Þannig er eitthvað öfga-
kent við frásögn hans alla, eins og söguskýringarnar koma
undarlega fyrir.
Síðast tekur kardinálinn það fram, að raunar sé nú ekki
kaþólskir á íslandi nema hundrað manns, en bætir síðan við: