Prestafélagsritið - 01.01.1925, Page 95
90
Magnús Jónsson:
Prestafélagsritið.
flæðarmál. Partar af görðum eru allvíða lítt nothæfir vegna
vatnsaga eða annars slíks. Sumstaðar rennur vatn í garða í
leysingum.
Flestir eru garðarnir grasi grónir áður en grafið er í þeim,
enda mjög margir þeirra í túnum.
Langflestir garðarnir eru eðlilega heima við bæi, enda
kemur að engum baga ef ekki er um of. En það sýnist sum-
staðar vera, og einkum ef garðurinn stendur hærra en bær-
inn og sérstaklega þó ef vatnsból er beint niður undan garð-
inum. Óvíða er þó undan því kvartað. Þarf sjálfsagt að hafa
nákvæmar gætur á slíku, og ekki gott að vita hve langt þarf
að vera til þess að örugt sé, því neðanjarðar rásir og æðar
geta borið afrenslið fljótt, jafnvel alllangan spöl, ef svo verk-
ast. Einstaka garður er langt frá bæjum, t. d. í Hafnarfirði
og Stykkishólmi. Er það að vísu óþægilegt meðan þeim sið
er haldið, að nálega öll líkfylgdin fari út í garðinn, en sýnist
gera lítið til þótt þeim sið yrði nokkuð hnekt með því, að
hafa garðinn fjarri.
Óvíða er þess getið, að kirkjugarðar séu í skjóli, og er
það eðlilegt, því að það er svo margt annað, sem verður að
ráða garðstæðinu, en víða tekið fram að skjóllaust sé. Allvíða
hafa garðarnir skjól frá bæjarhúsum og svo frá góðum girð-
ingum. Er það mikilsvirði, bæði upp á það, að reiturinn sýn-
ist hlýlegur og vingjarnlegur og svo ef einhverjir eru, sem
vilja gróðursetja tré eða blóm á leiðum. Stundum getur skjólið
þó orðið of dýrkeypt sakir fannþyngsla að vetri og vatnsaga
eða þá af því, að útsýn og fegurð vantar.
Þess er mjög víða getið, að fögur útsýn sé frá grafreitun-
um, enda væri undarlegt, ef svo væri ekki hér á landi. Sjálf-
sagt er líka að taka tillit til þess að svo miklu leyti, sem
samrýmst getur öðrum kostum. Hygg ég þó, að meira sé
undir því komið, að gera sjálfan grafreitinn fagran og að-
stöðu alla þar sem haganlegasta, ef ekki verður á alt kosið.
í einstaka stað er þess getið, að óhentugt sé til útfærslu,
og er það eitt atriði, sem athuga þarf. Garðar hafa víða verið
»færðir út« með því að fylla upp og slétta yfir, en augljósir