Prestafélagsritið - 01.01.1925, Qupperneq 167
162
Magnús jónsson:
Prestafélagsritið.
sem hér koma ekki til greina. Féll svo alt að kalla mátti í ljúfa löð á
þinginu. Uppbótin var að vísu tímabundin við 1928, en annars varð engin
breyting á kjörum kirkjunnar manna í heild sinni.
Mál þetta var í fjárhagsnefnd og tók meiri hluti hennar upp það ný-
mæli að veita þeim embættismönnum, sem hafa kr. 3000 eða minna í
Iaun, sérstaka aukauppbót, en það var felt af deildinni (Neðri deild).
Þá var og feld breytingartillaga frá framsögumanni meiri hlutans (Magnúsi
Jónssyni) um það, að sveitaprestar fengju fulla dýrtíðaruppbót. Sýndi
hann þó, að það væri undarlegt ósamræmi, að kvarta sí og æ yfir því,
hve alt og allir flyttust í kauptúnin, en hegna svo samtímis þeim embættis-
mönnum, sem í sveit tyldu og þyldu þar súrt og sætt með bændum.
Tillaga frá séra Tryggva Þórhallssyni um, að ákveða uppbótina 5/6 venju-
legrar uppbótar var einnig feld. En í efri deild var þetta ákvæði sett inn
og flaug í gegn.
Lög þessi ganga í gildi í haust, og frá þeim tíma eiga þá sveitaprestar
væntanlega að fá þessa uppbót. Hún nemur auðvitað ekki miklu, en þó
vafalausf nokkuð margfaldri þeirri upphæð, sem Prestafélagið og Presta-
félagsritið tekur frá presfum og sem einsfaka presti sýnist vaxa nokkuð
í augum.
3. Arið 1921 voru sett Iög, er heimiluðu bændum að kaupa prests-
mötukvaðir af jörðum, og mæltu þau lög á mjög skýran og sanngjarnan
hátt fyrir því, hvernig ákveða skyldi söluverðið. En nú kom fram frum-
varp sem ákvað þetta meira bændunum í hag, og það svo, að nema
mundi nokkrum tugum þúsunda alls, sem ríkissjóður átti að gefa þeim
eftir af verðinu. Tjáði þar engin mótspyrna né rök. Málið var barið í
gegn. Einstaka prestur getur tapað dálitlu á þessu tiltæki í svipinn.
4. Þýðingarmikið og gleðilegt má það teljast, að þingið hækkaði stór-
lega styrk þann, sem árlega hefir verið veittur til húsabóta á prestsetrum
(nú ákv. 24000 kr.). En þó er næstum enn merkilegra, að auk þess eru
veittar 5000 kr. til húsagerðar á Skútustöðum gegn jafnri upphæð frá
sóknarmönnum. Er hér áreiðanlega sú leið, sem fara ætti í framtíðinni,
að sóknarmenn og ríki kæmu upp prestseturshúsum í sameiningu eða
legðu þar í bróðurpartinn. Er þeim sóknarmönnum þar nyrðra sfórsómi
að þessu og ætti lengi uppi að vera.
Smávegis fleira var sett á fjárlög, sem kirkjumenn varðar, en tekur
ekki upp að felja.
5. Tvær þingsályktanir má nefna hér.
Onnur var upphaflega um frestun á veitingu nokkurra embælta, og
þar á meðal voru biskupsembættið og annað prófessorsembættið í guð-
fræðideildinni. Fer nú þetta sífelda ágauð á biskupsembættinu hvað af