Nýjar kvöldvökur - 01.02.1912, Page 17

GAMLA HÚSIÐ.
41
öðru fólki, sem eigi gengur til strangrar vinnu.
Andlitið var stórt og búlduleitt og minnti á
grimman stórgripahund, einkum þegar karlinn
var reiður. Hann var ólíkur öðrum okrurum
að því leyti, að hann hafði enga tilhneigingu
til að gramsa í gull- og silfurpeningum og velkja
þeim milli handa sér. Hann skoðaði pening-
ana sem meðal, sem menn gætu aflað sér með
lífsþæginda og komið áformum sínum í fram-
kvæmd með. Eyðslusamur var hann að vísu
ekki, en hann hafði þó engar áhyggjur af því,
hvort það gekk hundraðinu meira eða minna
í súginn hjá honum árlega. Pað sem til heim-
ilisins þurfti að Ieggja, skar hann því ekki
svo mjög við neglur sér, enda vildi hann
hafa nóg að eta og drekka. En hins vegar
var það sannarlegt neyðarúrræði að þurfa að
leita hjálpar hans með peningalán; þeir sem
það óyndisúrræði tóku upp, máttu búast við
að verða vægðarlaust rúnir og féflettir inn að
skyrtunni. Jockumsen hafði fyrir mörgum árum
verið kaupmaður, en orðið gjaldþrota; ári síð-
ar misti hann konu sína, sem hafði skilið honum
eftir 10 ára gamla dóttur. Síðan hafði hann
byrjað á umboðssöluviðskiftum, og rak hann
þá atvinnu ennþá. Enginn hafði hugmynd um
hvar hann hafði fengið peninga til að byrja
með þann rekstur. Nú var hann álitinn að
eiga fullkomlega fimmtíu þúsund dala virði. Á-
lit hans í bænum var þó mjög rýrt, þrátt fyrir
ríkidæmið. Flestir, sem við hann höfðu skift
eða skiftu, óttuðust hann og hötuðu, en hinir
fyrirlitu hann. Allir forðuðust sem mest sam-
neyti við hann. Jockumsen lét þetta ekki á sig
bíta, en það særði dóttur hans, sem var til-
finninganæm.
Eftir að móðir hennar dó, umgekst hún
sárfáa nema föður sinn, sem aldrei sýndi henni
hlýleika eða sanna alúð.
F’essi lífskjör hennar, og að hún varð vör
við að fjöldinn hafði óbeit á föður hennar,
hafði þau áhrif hana, að hún á barnsaldri varð
fálát, feimin og ósjálfstæð og eigi laus við
taugaveiklun, og þessir eiginlegleikar fylgdu
henni fram á fullorðinsárin. Þunglyndi blandað
með hugsýki lagðist því þyngra á hana eftir
því sem hún eltist. A bak við hús þeirra feðg-
ina var ofurlítill garður með laufskála, og var
það henni hugsvölun að hirða þann garð sem
bezt á sumrum. Kirkjugarðurinn lá öðrumegin
fast upp að þeim garði, og á sumrum, þegar
jarðargróðurinn var í blóma, sat hún oft tím-
um saman í Iaufskálanum og horfði yfir kirkju-
garðinn með sínum mörgu hvrtu eða gráleitu
minnisvörðum, grafkrossum og öðrum minnis-
merkjum. Var það ríkast í huga hennar, að
sælast væri að mega deyja og hvílast við hlið
móður sinnar, sem hún mundi svo vel eftir, og
hafði verið henni svo blíð og ástúðleg. En þrátt
fyrir þessar ömurlegu hugsanir og dauft og
gleðisnautt heimilislíf óx hún þó og varð fljót-
ar en búast hefði mátt við að fullþroskaðri og
fríðri yngismey, svo fallegri að það vakti eftir-
tekt föður hennar, að dóttir hans .væri einhver
fríðasta stúlka í bænum, og ungu mennirnir fóru
einnig að veita því eftirtekt.
Perlan verður æfinlega perla, þótt hún sé
greipt í Ijóta og smekklausa umgerð. Og pen-
ingar eru ávalt peningar, enda þótt þeirra hafi
verið aflað með klækjum og miður ráðvand-
lega. Pað kom og til greina, að móðurbróðir
Jóhönnu, sem öllum kom saman um að verið
hefði mesti heiðursmaður, hafði arfleitt hana að
5000 dölum. Petta leiddi til þess, að Jockum
gamli þurfti ekki að kvarta um, að nógu margir
yrðu eigi til að biðja dóttir hans, en karlinn
vísaði þeim öllum frá, er til hans leituðu, en
þeir, sem fóru að gefa ungfrúnni sjálfri undir
fótinn, var svarað með svo vandræðalegum og
óttaslegnum augum, að þeir hörfuðu frá. Gamli
maðurinn vildi ekki missa dóttur sína, sem stýrði
húsi hans óaðfinnanlega og hlýddi honum í
hvívetna. Dóttir hans hafði ekki heldur felt
ástarhug til nokkurs manns og hafði óbeit á því
að hugsa til að giftast. Pau feðgin voru því
alveg sammála um að vísa öllum biðlum frá.
Pannig stóðu sakirnar á heimili gamla Jock-
ums fjórum árum áður en atburðir þeir gerð-
ust, sem hér hefir verið skýrt frá. Þá var það
einn fagran vordag, að ungur maður flutti sig í
6