Eimreiðin - 01.01.1952, Síða 83

eimreiðin .
RITSJÁ
71
Eitt verst, — að los fór að verða á
í víðum byggðum. [dyggðum
Að lokum gliðnaði öll sýndin sundur,
l'á sá þau undur,
að landið allt var í leiðum þústum
°g ljótum rústum.
Þá gekk hann burt. — Hann var greind-
En guð er beðinn [ur kveðinn.
ljá oss vernd fyrir voða sönnum
of vindgangsmönnum.
Um svipað efni fjallar kvæðið Lúfa-
klapp. Trúður nokkur þráir framar
öllu öðru, að fólkið klappi fyrir sér —
°g fær loks þá ósk uppfyllta:
Það klappaði, unz mannsins
kólnað hold
var klappað að lokum niðr i mold.
Þá tóku þau við, hin miklu mögn,
sem marka gleymskunnar djúpu þögn.
En skáldið nýtur sin eigi síður í
jákvæðri túlkun lífreynslu og mann-
gildis. 1 stuttu og yfirlætislausu
kvaeði, Gömul klukka, er timamælir-
mn gerður að tákni endurminning-
anna í þrautum, sorg og heimilis-
hamingju af látlausri snilld. Það er
eitt allra bezta kvæði bókarinnar.
Síðasta visan er svona:
-^ótt aukirðu ei neinu við ysinn í borg,
hin aldraða, hljóðláta klukka,
ttteð þér býr öll áranna þraut vor
og sorg,
ÖU þrá vor og höpp vor og lukka.
Kvæðið Skapfestukona er líka fögur
°g verðskulduð lofgerð um göfuga
húsfreyju. Kæmi mér ekki á óvart, að
bar stæði á bak við kona, sem ís-
lenzka þjóðin er í þakkarskuld við.
Og gaman er að bera saman þetta
kvæði og ljóð um unga stúlku í ann-
arri kvæðabók skáldsins, Sprettum.
Jakob er fastheldinn á forn verð-
mæti, saknar þess, sem í súginn fór,
hvort heldur það voru andleg eða
veraldleg hnoss. Svo segir hann m. a.
í kvæðinu Frú allra frúa:
Undra þeirra óska mætti
okkar smáu, deilnu þjóð,
að á ný um sæinn sunnan
svifi hingað konan góð,
sú með drenginn dýra í fangi,
drottins fyrsta og eina son, —
svo að allt hér fagnað fengi
frjóvgun nýrri í trú og von.
Soninn við hin mæra móðir
mátti skiljast, — trúnni breytt.
En hvernig fórst oss fósturstarfið,
fór ei sumu að hnigna neitt?
Ættjarðarást skáldsins er heil og
ósvikin. Mun það ljóðasafn frá síðari
árum vera vandfundið, sem auðugra
er af henni en þessi bók. Gersemis-
kvæði, þrungin þeirri kennd, eru til
dæmis Islandsstef, ort lýðveldishátíð-
arárið; I'.yúiba'rinn og NeitaS bán.
Kvæðið Islandsstef endar á þessari
fögru visu:
Já, bezt vér munum einatt una
á andstæðnanna fold,
með stóru lyndi vasta og vinda,
unz værðir býr oss mold.
Hér jafnar margt hvað myrkt og
hin milda sumarnótt [hart
þá allt á storð er ungt og bjart,
í einu glatt og hljótt.
I heiði og kyrrð, — í ólgu og eld
er íslands skaphöfn sótt.
Þarna höfum vér eignazt ættjarðar-