Ægir - 01.03.1913, Blaðsíða 3

ÆGIR
27
sýnist og á því verði sem þeim sýnist —
og á meðan við erum bara einn stór
dauður og viðnámslaus hlutur gagnvart
öllu sem fram við okkur kemur utan að.
Hvernig á það góðri lukku að stjn-a?
Hvernig verður þá annað sagt en að stjórn-
málastefna landsins sje bara eintómt fúsk
og kák?
En til þess að bæta úr öllu þessu fyrir-
komulagsleysi, til þess að hætta að vera
viðskiftaleg skrælingja nýlenda, þá er það
ekki aðferðin að beiðast miskunnar á neinn
hátt, eða grátbæna um betra verðlag á öll-
um vörum og iðgjöldum lil útlendra á-
byrgðarfjelaga. Við verðum að ná tökum
á þessu sjálfir, eignast afurðir landsins
flutning þeirra og öll umráð einir. Er, til
þess að geta þetta verðum við að læra að
þekkja peninga og kunna að fara með þá,
Yita hvaða lögmáli þeir hlýða og hætta að
láta þá skaða okkur. Við verðum að
venja okkur af gamla hugsunarhættinum
og læra að peningar eru ekki staðbundnir.
Þeir eru orðnir alþjóðaafl nú á tímum og
hlýða i blindni þeim einum sem kunna
að vinna og ávaxta þá, en þrælka alla
aðra meira og minna.
Það getur ekki og má ekki ganga svo
lengur, að öll landstjórnin sje á bóla kafi
í tómum smá atburðum en láta útlend-
inginn mjólka sig og rýja eftir nótum.
En það veit samt hamingjan að á liinn
bóginn er hvorki Dönum eða öðrurn of-
gott að eiga hjá okkur öll ítök meðan þeir
geta, því það er þó gott að einhver nýtur
þess. En hitt sýnir bara veslingshátlinn
enn berar, ef við ætlumst til miskunnar
og góðrar meðferðar ofan á allt saman og
það af mönnum sem eiga að stjórna við-
skiftum olckar úr mörg hundruð mílna
fjarlægð. — Er það að undra þótt þeir
taki ódýrustu aðferðina og láti skuldaklaf-
ann tryggja gegn öllum uppþotum, það er
engin aðferð vissari en sú að stjórna með
skuldum á meðan þjóðarandinn sækist
eftir skuldum og veitir þeim ekkert viðnám,
— meðan hann eríiðar, púlar og pjakkar
á öllum sviðum — streitist og strilar við
alt annað en einmitt þetta eina — að
varna því að alt klipt eða skorið renni út
úr höndum sjer jafnóðum og þesseraflað!
Er það þá líka von þó að í mönnum
sje beigur við að taka útlend lán og það
jafnvel þessi aumu kerlingarlán sein lands-
sjóður er að smámerja út úr Dönum? —
er það von segi jeg þó að menn sjeu hálf-
smeikir við þau þegar öll vellu-miðja is-
lenskra peninga er 300 mílur fyrir utan
landsteinana, — þegar þar er sá segulpóll
sem allt fje skrúfast inn að fyr eða siðar
svo lengi sem ekki er að gert — og með-
an þjóðin lætur hnappsitja sig viljalausa í
leirforarsandbleytu sívaxandi matarskulda!
Þetta var nú sjermálastjórnin okkar.
En livað á til bragðs að taka?
Hvað á þingið að gjöra?
Af þinginu í sumar á ekki að lieimta
neitt annað en að það viðurkenni slefnu-
leysi sitt og getuleysi og þörf til þess að
setjast hreint og beint á skólabekk til þess
að læra fyrsta slafróf þjóðhagfræðinnar.
Og það þurfum við allir og ekki síst þeir
sem aldrei gjöra annað en skamma þing
og stjórn fyrir heimsku og bjálfaskap, eins
og hvorttveggja sje ekki bein af okkar
beinum og hold af okkar holdi.
Það skal margborga sig að vera ekki að
fúska neitt út í bláinn en búa sig heldur
undir að fara að vinna í samfellu og kom-
ast inn að rótum málanna.
Og ræturnar eru nú sem stendur: Pen-
ingamál, samgöngur og verslunarmál. Að
vera að eiga við nokkuð annað fremur er
bara bein timatöf og hefur eklcert að þýða.
Náum við lökum á þessum málum, þá
horfir í einu allt saman öðruvísi við.
Þá fyrst eigum við það sem við erum að
fara með, en fyr ekki. Og að byrja á