Ægir - 01.01.1918, Blaðsíða 20

Í4
ÆGIR
hafi hníflnn, né hvenær hann hafi tap-
ast. Hann var einbJöðungur og ineð
kinnar úr rádýrshorni (beinkinnar með
örðum á) og er til sýnis á Náltúrugripa-
safninu. Annar hnífur (sagði Páll mér)
bafði fundist í þorski í Stokkseyrarsjó
um sama leyti og hinn, en um þann
fund liefi eg ekkí getað aflað mér frek-
ari upplýsinga.
Þriðja og merkasta dæmið er þetta,
en sögumaður minn er Sveinbjörn Jóns-
son, stud. jur. frá Bíldsfelli: Þorsteinn
Jónsson frá Álviðru í Ölfusi misti út
flalningshníf á skipinu Albatros á Sel-
vogsbanka, i miðjum april 1916. Hnífur-
inn var með blýhólk og á hólkinn skor-
ið fangamark Þorsteins. Um vorvertíð-
ina var Þorsteinn háseti á botnvörpungn-
um Rán, og eitt sinn, seint í júni, þá er
skipið var að veiðum vestur í Álsbrún
(út af Aðalvík), bar það við að háseti einn
er var að gera að aflanum, kallar undr-
andi upp: hver á hnif? og heldur á loft
flalningshníf, er hann þá hafði fundið í
maga stórufsa sem hann var að fara
innan í. Þorsteinn sér hnífinn og ansar:
eg á hann, og segir frá hnífmissi sínum
um veturinn á Albatros. Skipstjóri tekur
þá við hnífnum og spyr Þorstein, hvort
hann geli helgað sér hnífinn og segist
hann geta það, því að fangamark sitt
eigi að vera á honum, og stendur það
heima; fékk þá Þorsteinn hnifinn sinn
aflur, eftir 8—9 vikna dvöl í ufsamag-
anum. — Var hnífurinn (sem er 25 cm
langur) óbreyttur, nema að blaðið var
orðið svart. Einhver þroti kvað hafa
verið kominn í maga ufsans, sem annars
leit út fyrir að hafi verið við sæmilega
heilsu.1)
1) Þorsteiun lieflr nú geflö Náttúrugrípasafn-
inu linífinn og er hann þar til sýnis almenn-
ingi.
Öll þessi dæmi eru glöggur votlur
þess, hve gjarnt fiskum er að gleypa
það sem þeir liitta fyrir sér, hvað svo
sem það er, og sennilega gleypa þeir
svona hníf i sama augnabliki og hann
dettur í sjóinn, o: rétt uppi við yfirborð,
sjá hann Iíklega blika um leið og hann
ldýfur sjóinn og þá er gleypigirnin svo
mikil, að fiskurinn hendir hnífinn »á
lofti« án þess að gera sér nokkura grein
fyrir því, hvað það er, sem liann gín við.
Síðasla dæmið af þessum þremur er
lang-merkilegast; það sýnir í fyrsta lagi,
að magi ufsans er ekki viðkvæmur, þar
sem hann virðist ekki hafa haft neitt
verulega ilt af þvi, að þessi stóri og
klunnalegi hnifur, með þungum blýhólk
(sem er eitur, ef hann leysist upp), var
þar svo lengi. í öðru lagi gefur það mik-
ilsverðar upplýsingar um ferðir þessa
fisks á hinu umrædda tímabili. Hann
hefir verið á Selvogsbanka í miðjum
apríl, gleypir þar hníflnn og er þegar
að 8—9 vikum liðnum, og ef til vill fyr,
kominn norður fyrir ísafjarðardjúp, hefir
hann þá að minsta kosli farið 220 sjó-
milur frá staðnum, sem hnífurinn mist-
ist á. Nú er það kunnugt að ufsi veiðist
unnvörpum á Selvogsbanka í byrjun
vetrarvertíðar, af því að hann gýtur þar
einmitt snemma í marz, nokkuru á und-
an þorskinum. Svo hættir liann mikið
að veiðast þar, en veiðist aftur á móti
mikið á bönkunum við Hornstrendur. t.
d. í Álsbrúninni. Hafði eg látið mér detla
i hug, að þessi ufsi, sem veiðist þar —
útgotinn er liann víst allur — væri ein-
mitt fiskur, sem hefði gotið á bönkun-
um við suðvesturströndina, en hefði að
lokinni hrygningu haldið vestur og norð-
ur með landi, eftir því sem sjór hitnaði
og fæða (einkum ýmis krabbadýr, svo
sem kríli, ögn og augnasili) ykist þar.
Þessi atburður virðist styðja þessa skoð-