Ægir - 01.08.1919, Qupperneq 10
100
ÆGIR
að tapa tugum þúsunda ár eftir ár og
valda óþörfum sársauka, fyrir það eitt,
að ekki er hirt um að útvega eins ein-
faldan hlut og vetlinga á hendurnar.
Pæklun.
Aðferð sú, sem viðast er höfð við að
búa pækilinn til og hella honum á tunn-
urnar, virðist mjög tafsöm og mikið af
pældinum fara forgörðum. Saltið er sett
i stóran kassa eða ker, sem fylt er vatni,
og síðan hrært í. Á 10 stöðvum af 23 á
Siglufirði er hrært með eins konar ár
eða staut, á 8 slöðvum eru spjöld á ás
niðri í kerinu og snúið með vindu. Það
er verklegra. En á 5 stöðvum var tekin
upp ný aðferð við að búa til pækilinn,
og er hún svo einföld, að mér hug-
kvæmdist hún áður en eg hafði séð
hana eða heyrl hennar getið. Hún er
sú, að kerið er fylt salti, og vatn látið
streyma í það, en niður við botninn er
sia á kerveggnum, og síast pækillinn um
hana yfir í annað ker, er stendur lægra.
Fæst með þessum hætti fullsterkur pæk-
ill, 24—27 °. Pækillinn er siðan tekinn i
fötu og borinn í tunnurnar. Þegar pækli
er bætt á lokaðar tunnur, þá er borað á
þær gat, sett í það trekt og helt í trekt-
ina úr fötunni. Á tveim stöðum sá eg
hafða til þess könnu með stút, svo að
ekki þurfti trektina. Þarf ekki að ol’ð-
lengja, hve mikið af pæklinum fer til
ónýtis á öllu þessu gutli, eða hve óverk-
legt þáð er að rölta fram og aftur með
fötuna. Mér virtist þegar auðsætt, að
pækilkerið ætti að standa svo hátt, að
veita mætti pæklinum eftir pipu úr ker-
inu meðfram tunnuplássinu og að á
pipunni ættu að vera lásar, er slöngur
væru festar á, og pældinum veitt eftir
þeim í tunnurnar. Á slönguendanum
væri stútur með snerli, svo að opna
mætti og loka fyrir pæklinum eflir vild.
Mælti eg með slíkum útbúnaði í erindi,
er eg flutti um síldarvinnuna á Siglu- ,
firði. Á heimleið minni kom eg við á
ísafirði og sýndi kunningja mínum þar
teikningu, er eg hafði látið gera aí
þessum útbúnaði. Hann sagði mér þá,
að Magnús Thorberg útgerðarmaður
hefði í sumar einmitt tekið upp þessa
tilhögun á sinni stöð. Eg skoðaði hana,
og var alt nákvæmlega eins og eg hafði
gert ráð fyrir. En pækillinn var þar
hrærður með vindu. Hefir þessi útbún-
aður við að veita pæklinum reynst á-
gætlega, og ætti nú héðan af að sam-
eina þelta tvent: sía pækilinn og veita
honum í tunnurnar um pipu og slöngur.
Tunnuflutningur.
Einn þátturinn i síldarvinnunni er
ílutningur á tunnum, bæði tómum og
fullum, og er enginn efi á, að mikið
mætti laga vinnubrögðin við hann. Þar
er margt skritið að sjá. Eitt hið fyrsta,
er bar fyrir augu min, er eg kom á
Siglufjörð, voru þrír fílefldir karlmenn,
er gengu brúðargang eftir sléttum
brj'ggjupallinum og velti hver einni
tómri tunnu á undan sér með stjaka. —
í annað sinn voru menn að skipa tóm-
um tunnum úl í skip. Þeir vellu þeim
fram eftir bryggjunni með þvi að hrinda
þeim með höndunum, en gættu þess
ekki að skipa sér niður á bryggjuna í
röð á hæfilega löngu færi, svo að hver
tæki við af öðrum og hver tunna gengi
rakleitt sina leið fram á bryggjusporð, k
heldur létu þeir margar tunnur safnast
fyrir á miðri hryggju, rekast þar hverja
á aðra og hrindast af leið, tóku þær svo
úr þvögunni og veltu þeim áfram. — Þá
var eitt sinn verið að flytja tunnublaða
um þveran bryggjupall, nokkra metra.
Hlaðinn hafði víst verið settur á rangan t
stað i fyrstu. Fimm lög af tunnum voru
M