Ægir - 01.12.1930, Blaðsíða 16

268
ÆGIR
Fiskveiðar og iðnaður.
Vegna athugasemda K. B. í síðasta tbl.
Ægis, uni grein eflir mig með þessu heiti
í Timariti Verkfræðingafélags íslands, vil
ég biðja yður, herra ritstjóri, um rúm í
Ægi fyrir stutt svar.
Það sem kemur mér til að svara at-
hugasemdunum, er ekki hínn hvimleiði
hroki og alvizkutónn greinarhöf, heldur
sú furðulega framkoma forseta Fiskifé-
lagsins, að beita þeim óheilindum í rit-
mennsku, að birta úr grein minni orð-
réttar tilvitnanir, en færa síðan til rangs
vegar frá eigin brjósti, í skjóli þess, að
samhengið er rofið.
Sennilega hafa mjög fáir af lesendum
Ægis séð grein mína, og verð ég því að
bera hönd fyrir höfuð mér, þótt ekkí sé
mér ljúft að eiga orðaskipti um útúr-
snúninga og rangfærslur.
Áður en ég snýst til varnar hinu litt
prúðmannlega herbragði forsetans, vil ég
láta í Ijós undrun mína yfir því, að for-
seti Fiskifélagsins skuli amast við lofs-
yrðum um botnvörpuskipaútgerðina og
véliðjuna, sem frá hennar rótum er
runnin hér á landi. Eg ætla þó, að flestir
geti verið sammála um það, að hvort-
tvefigja megi teljast aðalstoðirnar undir
efnalegu sjálfslæði þjóðarinnar, sem lyft
hafa oss í þá aðstöðu til sjálfsbjargar,
sem vér hötum náð á skömmum tíma.
Þessari skoðun er lýst í lofsyrðum grein-
ar minnar, og vænti ég þess, að forset-
inn geli aðhyllst hana, ef sanngirnin er
honum í huga.
1 grein minni er í stuttum formála
gefin lýsing á ástandi sjávarútvegsins um
aldir, unz hann hófst úr smæðinni, um
síðustu aldamót, á stórstígasta hátt. Eg
marka tímamót hins sjálfstæða atvinnu-
vegar með komu þilskipanna, og vil
skýra það i stuttu máli á þá leið, aðþil-
skipaútgerðin hafi fyrst verulega leitt til
þess, að menn gerðu það að aðalstarfi
sínu, að stunda eða reka fiskveiðar. Sé
þetta ónákvæmlega ályktað, er þó hitt
fjarstæða hjá K. B., að skreiðarferðir
bænda á söguöldinni, sé til marks um
að atvinnugreinin hafi þá þegar verið
sjálfstæð iðja. Meðsamskonar röksemda-
færslu mætti segja, að rauðblástur til
forna hafi verið sjálfstæður málmiðn-
aður í landinu.
Um síðustu aldamót tel ég íslendinga
vera að minnsta kosti aldarhelming á
eftir timanum í fiskveiðastarfseminni. Þó
ekki vegna þess, að okkur hafi vantað
gufubotnvörpunga, eins og K. B, hnýtir
aftan í frá eigin brjósti, beldur af því,
að þá var að minnsta kosti hálf öld siðan
t. d. Englendingar tóku fyrir alvöru að
nota seglskip til dragnetja eða botnvörpu-
veiða, sem þeir að miklu leyti hættu að
nota um aldamótin, þegar gufuskipum
fjölgaði stórum til fiskveiða (sbr. Hand-
buch der Seefischerei Nordeuropas).
Seglskipin, sem hingað voru fengin all
mörg um þær mundir, komu eflaust
flest frá slíkum veiðum í Englandi. En
hér á landi var alveg hlaupi^ð yfir þann
þáttinn í veiðiskap aðalfiskiþjóðanna, að
nota dragnet og botnvörpur til fiskveiða
á seglskipum. Handfærið var einasta
veiðitækið sem þessi skip notuðu, og hélt
áfram að vera það, meðan þeirra naut
við hér á landi. Veiðihættirnir breyttust
hér ekki til muna, fyr en botnvarpan
kom með togurunum.
Ekki hefði ég amast við réttmætum
aðfinnslum um að þessar hugleiðingar
kæmu ekki nógu skýrt og greinilega í
Ijós í grein minni, en ég verð að mót-
mæla því, að það gefi tilefni til þeirra
útúrsnúninga og rangfærslna, sem forset-
anum finnst sér samboðið að bera fram