Ægir - 01.12.1931, Side 4
232
ÆGIR
ið oss á afvegu, og aldrei sá til sólar.
Loks sáum vér Grænland í norðri, ýmsa
tinda (Ingólfsfjall? o. íl) fyrir austan Ang-
magsalikk, um 11-leytið og héldum svo
áfram í NV til kl. 2, og vorum þá 45
sjóm. undan næstu annesjum og á 600 m
dýpi, en enginn ís sjáanlegur.
Nokkuru áður hittum vér lóðaskipið
»Ordrie« frá Aberdeen og höfðum tal af
því; hafði það veitt nokkuð af lúðu, en
vissi lítð um, hvar það var, en það fekk
staðinn seinna hjá oss, er vér höfðum
séð sól og getað ákvarðað vorn eigin
stað.
Um kvöldið héldum vér S og V með
landinu á islausum sjó, en næsta morg-
un (18. júlí) vaknaði ég kl. 3Vs og var
þá þétt ísbreiða fyrir innan oss og eins
langt upp að landi og séð varð. Héldum
vér svo S og V með henni og smá nálg-
uðumst landið, fram til hádegis. Vorum
vér þá 30 sjóm. undan næstu annesjum
(Úmanakk), á 63° n. br. og á 220—250
m dýpi, en ísbreiðan lá eins langt S og
V og vér gátum séð. Dvöldum vér þarna
til kl. 4, í unaðslegu veðri, með dýrlega
útsjón til hinna hrikalegu, tindhvössu,
snævi og jökli þöktu, grýttu og gróður-
lausu Grænlandsfjalla, sem sjámátti nið-
ur að sjó í lítilli fjarlægð (í kíkinum),
en ísinn lyftist í allskonar hilhnga-mynd-
breytingum, einkum borgarjakarnir, svo
erfitt var að sjá, hvað var verulegt og
hvað sjónhverfingar.
Ekkert sást kvikt á ísnum, nema nokk-
uð af máf og svartfugli og yfirleitt var
fátt af fugli alla leið. Einstaka selur eða
hvalur sást öðru hvoru alla leiðina, en
ekki gat það talist veiðilegt.
Á leiðinni vestur yfir voru teknar stöðv-
ar með all-löngu millibili og fiskað með
háfum, eins og áður er sagt (tveir —þrír
stór-háfar hver niður af öðrum). Fekkst
allstaðar í þá mergð af karfaseiðum og
á síðustu stöðvunum (næst Grænlandi),
þar sem hitinn i yfirborði var að eins
1—3°, undanteknum, var slangur af þorsk-
seiðum, og þar með fengin vissa fyrir því
að þorskseiði voru nú á sveimi um all-
an sjó milli íslands og Grænlands, og
því líklegt, að þau hafi þá þegar verið
farin að leita botns á landgrunni Græn-
lands. Hvort þetta gerist árlega, eða að
eins í hlýjum og íslitlum árum, er ekki
gott að vita að svo stöddu. Grænlands-
megin í hafinu var slangur af suartaspröku-
seiðum.
Dýpið á Ieiðinni vestur yfir var tíðast
300 — 550 m og yfirborðshitinn mjög
breytilegur, eftir því hvort var í nánd
við ísinn, þar sem hann var 0—3°, eða
á auðum sjó, því þar var hann 6—8°.
18. júlí kl. 4 e. m., snerum vér heim
á leið og settum stefnuna hér um bil á
Látrabjarg, yfir breitt hafsdjúp, sem lítið
sem ekkert hafði verið mælt dýpið í áð-
ur, og létum nú bergmáls-djúpmælinn
segja oss dýpið jafnharðan, með 16 sjó-
mílna millibili, ef vera mætti, að þar
væru áður óþekkt grunn (»bankar«), en
svo reyndist ekki, þvi að dýpið var, land-
grunna á milli, tíðast 2—3oOO m og eng-
ir bankar eða grynningar.
Grænland hafði sokkið i sæ kl. 1 að
morgni 19. júlí, en eftir réttan sólarhring
sá ég efsta naddinn á vestari þúfu Snæ-
fellsjökuls gægjast upp yfir hafsbrún í
unaðslegri aftureldingu. Um nónbil vor-
um vér komnir inn fyrir Skagann (o: inn
í Faxaflóa), og kl. 5V» vorum vér í Reykja-
vík.
Straumflöskum var kastað út nokkur-
um sinnum á leiðinni vestur, og von-
andi að eitthvað af þeim reki og komist
til skila, þvi að þær eiga að gefa upp-
lýsingar um straumana í Grænlandshafi.
22. júlí var farið út í Flóann, til þess
að gera samanburðarrannsóknir á fisk-