Ægir - 01.03.1933, Side 20

90
ÆGIR
af sömu stærð mundi kosta 27—28 sh.
vættin. Tollurinn er jafnhár fyrir hvoru-
tveggja, en í heildsölu er saltfisksvættín
seld sama verði og 40 kg. pakkiafharð-
fiski, eða um 100 pes.
Ef íslenzkir útgerðarmenn vilja reyna
að gera sér grein fyrir hvernig það mundi
svara kostnaði, að herða fisk til útfluln-
ings, í staðinn fyrir að salta hann, mun
mega reikna að leggja þurfi 4 kg. af
slægðum fiski og afhausuðum í hvert kg.
af harðfiski. Verkun ætti naumast að
kosta mikið beinlínis, nema hvað gera
verður ráð fyrir nokkrum kostnaði við
hjallana.
En þó beini gróðinn verði ef til vill
ekki mikill, við að herða einhvern hluta
aflans, í stað þess að salta hann, ætti
okkur að draga nokkuð óbeina gróðann.
Eg vil ekki gera ráð fyrir, að frekari
skorður verði settar um innflutning salt-
fiskjar, en orðið er með þeim óbærilegu
tollum, sem hvíla á fiskinum nú. Ein
vegna greiðsluvandræða þeirra og við-
skiptaörðugleika, sem hver þjóð á við
að striða, má eins búast við að þær þrjár
þjóðir, sem kaupa fisk okkar, setji tak-
markanir um slíkt, eins og Frakkar og
Þjóðverjar. En þó ekkert slikt verði gert,
getur mikið fiskiár, haft alveg sömu af-
leiðingar, og orðið okkur hin mesta hefnd-
argjöf, af þvi við höfum ekki á taktein-
um neina verkunaraðferð, nema söltun-
ina, og eins og stendur, er ekki til hags-
bóta að auka hana. Ef við kunnum til
annarar verkunar má mikið draga úr
þeirri hættu, með því að herða það sem
ofaukið er og demba því inn á markað,
sem ef til vill er lélegur, en getur þó
tekið við svo miklu, að viðafstýrum því
að saltfisksmarkaðurinn eyðilcggist.
Hitt hygg ég að okkur muni miklu, ef
hægt er að herða ufsann og ýsuna, smá-
fiskinn og lélegasta fiskinn, og léttir þann-
ig versta fiskinum af saltfiskmarkaðin-
um. Mundi það styrkja afstöðu okkar
þar til mikilla muna, ef við getum í
einu takmarkað framboðið og boðið
stærri fisk og betri, en undanfarið.
Pó það sé ókostur að sumu leyti, hve
litla vinnu harðfiskurinn þarf, getur það
einnig verið kostur. Pá er hægt að not-
færa sér landburð af fiski án þess að
rýra gæði hans, eða skemma, vegna
fólksleysis, þá daga sem hlaupið stendur.
Þeir sem fáliðaðir eru á afskektum stöð-
um, ættu einnig hægra með að nota sér
sjóinn, ef þeir þurfa ekki að hnitmiða
hvenær þeir geti komið fiskinum frá sér.
En aðalkosturinn er auðvitað sá, ef hægt
er að notfæra sér sjóinn, landsbúum til
gagns og hagnaðar, svo að takmarkaðir
sölumöguleikar neyði okkur ekki til að
leggja árar í bát.
Reynzlu verðum við þó af fá í þessu
eins og öðru. Ef ég má leggja eitthvað
til um það, hvernig hún verði okkur ó-
dýrust, vildi ég að þessi tilhögun yrði
gerð. Fiskifélagið fái nokkra valinkunna
útgerðarmenn, á þeim stöðum sem lík-
legastir þættu, til að herða hver nokkr-
ar smálesiir af ýmsum fiski, en aðallega
smáum. Þyrftu þeir að færa það í bók,
hver kostnaður fylgir verkuninni og hve
mikið hver fiskitegund léttist. Auk þess
þyrfti að fá mann, sem þekkir verkun-
ina vel frá Noregi til að ferðast milli
manna þessara og gefa þeim leiðbein-
ingar, en að verkun lokinni, í Noregi er
það í júlí, meti hann fiskinn eftir þvi, á
hvern markað mætti senda hann og
kenni mönnum það. Auk þess sem slík-
ur maður gæti gefið leiðbeiningar um
hvernig eigi að verka fiskinn, svo að
hann sé sem verðmætastur, mundi hann
geta leiðbeint um valið á stöðum fyrir
hjallana. Mætti auðveldlega fá slíkan
mann frá Bergen, en þaðan flyzt meira