Ægir - 01.04.1974, Page 18

við Lófót. Slíkar takmarkanir eru þekkt-
ar við aðrar veiðar ýmsar, en hingað til hef-
ur ekki þurft að grípa til þoirra við Lófoten.
Fiskifræðingarnir leggja þó naumast fram
nokkra slíka tillögu þetta árið.
Minni fiskur — færri fiskimenn —
afkastameiri veiðarfæri.
Fram á miðjan sjötta áratug þessarar aldar
stunduðu 20 þús. fiskimenn að jafnaði vertíð-
arveiðarnar við Lófót. Hin síðari ár hefur
fjöldi Lófótfiskimanna verið 5—6 þús. Fisk-
stofnarnir hafa einnig minnkað, svo sem áður
er lýst, en heildarveiðin hefur ekki minnkað
hlutfallslega við fækkun fiskimanna og minni
stofna. Orsökin til þessa er bætt fiskveiði-
tækni. Fiskimennirnir nota orðið afkasta-
meiri veiðarfæri en áður og eru betur búnir
að fiskileitartækjum. En þó að um miklar
tækniframfarir hafi verið að ræða hjá fiski-
mönnunum, þá eru veiðarnar við Lófót enn
reknar mjög mikið í hefðbundnu formi að því
er lýtur að veiðiútbúnaði og veiðarfærum. Af -
kastamestu veiðarfærin eru ekki leyfð við
Lófót. Þorsknótaveiðin, sem bönnuð var
1969, aflaði um helmings heildaraflans, með-
an hún var leyfð. Það var mikið deilt um
bannið við þorsknótaveiðunum á sínum tíma,
en almennt mun nú álitið, að þetta hafi verið
rétt ákvörðun, sem hafi orðið til þess að
tryggja hinar hefðbundnu Lófótveiðar til
langs tíma.
Botnvörpuveiðar hafa aldrei verið leyfðar
við Lófót og dragnót hefur ekki verið mikið
notuð þar.
Handfærið er ekki merkilegt veiðarfæri í
augum veiðitæknifræðinga, en skakið við Ló-
fót sýnist enn vera lífvænlegur atvinnu-
vegur. Hin síðustu ár hefur 15—20% af fiski-
mönnunum við Lófót notað þetta veiðarfæri
og allt fram að 1967 veiddu handfæramenn
um 15% heildaraflans.
Aflamagn á fiskimann við Lófót var í
fyrra um 10 tonn og löndunarverðmætið var
þá rúmlega 134 milljónir króna.
Landshlutastyrjöld um „liráefnið“.
(Eins og fram kemur í fyrirsögninni, eru
Norðmenn sömu skoðunar og íslendingar, að
fiskur sé hráefni. — Þýð.)
Þorskurinn hefur alla tíð verið grundvöll-
urinn undir lífsafkomu fólksins í Lófót og
einnig að miklu leyti á allri strandlengju
Norður-Noregs. Norðlendingarnir hafa lagt
til mestan aflann, en verzlunarmenn í bæjun-
um á Mæri og í Bergen hafa dregið til sín
fiskverkunina og útflutninginn.
Þessi verkaskipting, sem óneitanlega hefur
haft í för með sér andstæða hagsmuni, er or-
sök sífelldrar styrjaldar í norskum fisk-
iðnaði.
Áður en Lófótveiðarnar hófust í ár blossaði
þessi styrjöld upp með óvenjulegum ofsa.
Ástæðan til þess var sú, að seljendur þurrkaðs
saltfisks á vesturströndinni sýndu vaxandi
áhuga á því að kaupa sér útgerðaraðstöðu í
Lófót til að tryggja sér að fá fisk til verk-
unar, en framboð á fiski til verkunar hefur
ekki svarað til eftirspurnarinnar undan-
farið.
í fyrra var um helmingur heildaraflans eða
34,500 tonn söltuð og verkuð í þurrfisk. Tæp-
lega 20 þús. tonn voru hengd upp í skreið,
5.100 tonn voru seld fersk og næstum 5.500
tonn voru flökuð og fryst.
Norges Ráfisklag (Norska ferskfisksölu-
samlagið) hefur eitt rétt til allrar sölu á fiski
upp úr bát, en salan á saltfiski og skreið ann-
ast sölusamlög fiskframleiðenda.
Árekstrar einnig á fiskimiðunum.
Þegar hinn mikli fjöldi fiskibáta safnast
saman á tiltölulega litlu svæði, eins og er um
að ræða við Lófót, kemur oft til árekstra
milli báta með hin ýmsu veiðarfæri. Trölla-
fjarðarslagurinn er frægur, en hann er líka
eins dæmi í sögu Lófót veiðanna, enda þótt
árekstrar séu alltíðir enn þann dag í dag.
Vertíðarveiðarnar við Lófót eru mjög vel
skipulagðar veiðar, og það verður að þakka
eftirlitinu, sem með þeim er haft. Þarna er
um að ræða veiðieftirlit, sem á sér enga hlið-
stæðu í norskum fiskveiðum. Lófót er skipt
í 11 svæði og í hverju svæði um sig velja neta-
veiðimenn, línumenn og einnig dragnótamenn
sína fulltrúa. 11 eftirlitsmenn á 8 eftirlits-
bátum eru á ferðinni til að fylgjast með veið-
unum og sjá um að ekki komi til árekstra á
miðunum. Ef slíkt kemur samt fyrir, þá heyr-
ir málið undir sýslufulltrúann, Hans Björn-
stad.
ÆGIR — 114