Ægir - 01.06.1982, Blaðsíða 12

unar elli- og hvíldarheimilis fyrir aldraða farmenn
og fiskimenn.
Til sjóðsins renni:
1. Nettóhagnaður af hátíðahöldum hvers Sjó-
mannadags, sem ráðið á hverjum tíma telur að
hægt sé að leggja til hliðar.
2. Aðrar tekjur, sem sjóðnum áskotnast, svo sem:
áheit, minningar- og dánargjafir, svo og sam-
skot, sem Sjómannadagsráðið kynni að beita
sér fyrir.
Fallist Sjómannadagsráðið á þessar tillögur
vorar og samþykki að stofna sjóð í þessu augna-
miði, þá er það að sjálfsögðu nauðsynlegt, að
reglugerð sé samin fyrir sjóðinn, sem fulltrúaráðið
á hverjum tíma sé bundið við. Að öðru leyti telur
nefndin ekki nauðsynlegt að fara ítarlegar út í ein-
stakar hliðar málsins á þessu stigi.“
Á næstu árum lögðu margir gjörva hönd að
verki til að koma hugmyndinni um að reisa dvalar-
heimili fyrir aldraða sjómenn í framkvæmd. Var
mikið ritað um þetta málefni í Sjómannablaðið og
má þar m.a. finna greinar eftir þá Grím Þorkels-
son, Hallgrím Jónsson vélstjóra, séra Jón Thorar-
ensen, Þorvarð Björnsson yfirhafnsögumann og
Sigurjón Á. Ólafsson. Á engan verður þó hallað
þó fullyrt sé að einn skeleggasti baráttumaðurinn
að baki þessa alls hafi verið Henry A. Hálfdánar-
son.
Henry var mjög virkur þátttakandi í félagsmál-
um sjómanna og árin 1935—1939 var hann for-
maður Félags isl. loftskeytamanna, en hafði áður
verið í stjórn þess félags. Á þessum árum beitti
hann sér mikið, fyrstur manna, fyrir stofnun sjó-
mannadagsins. Henry var kosinn fyrsti formaður
Fulltrúaráðs sjómannadagsins, og gegndi því starfi
til 1960.
Henry beitti sér manna mest fyrir byggingu og
rekstri dvalarheimilis fyrir aldraða sjómenn, og
kom hann fram með þessa hugmynd skömmu eftir
stofnun sjómannadagssamtakanna. Vann Henry
að þessari hugmynd með þeim stórhug og dugnaði
sem honum var laginn, var hann kosinn formaður
byggingarnefndarinnar, og var fljótlega hafist
handa. Þar sem tekjur sjómannadagsins einar gátu
alls ekki staðið undir framkvæmdum var ráðist í
það undir forystu Henrys að fá leyfi stjórnvalda til
happdrættis, er leiddi til þess að happdrætti DAS
var stofnað og var hann kosinn formaður happ-
drættisstjórnarinnar, enda sá maður sem meSt
þátt átti í því að hrinda þessu máli í framkvS^
Öllum landsmönnum er löngu kunnugt
hversu farsællega Henry kom öllum þessum 111
um heilum í höfn, og mun þetta stórátak SJ^
mannasamtakanna algjört einsdæmi. Er þaö
manna er best þekkja til, að hefði Henry ekki ®
sér fyrir stofnun sjómannadagsins og síðan >
hinum ýmsu framkvæmdum hans, þá væri
: manaS’
heimilið ekki ennþá risið af grunni.
í þessu sambandi er skylt að geta annars i— ^
sem ekki siður hefur lagt sitt að mörkum og
einhver mesta driffjöður þess að bygging ^va -
heimilisins náði fram að ganga, og að framha
hefur verið með þeim glæsibrag sem raun er a
in, en það er Guðmundur H. Oddsson, skipstJ ^
Guðmundur hefur gegnt störfum gjaldkera ^
trúaráðs sjómannadagsins frá upphafi og S
enn.
Að lokum rann upp sú langþráða stund að ^
steinninn að dvalarheimili aldraðra sjómanh3
lagður og gerði það þáverandi forseti Isa
herra Ásgeir Ásgeirsson, á 17. sjómannadag\
13. júní 1954. í skjalinu sem sett var í hornstei
er m.a. eftirfarandi: mraða
„Þetta hvíldar- og dvalarheimili fyrir a
sjómenn, er byggt fyrir forgöngu Fulltrúara ^ ^
mannadagsins í Reykjavík og Hafnarfirði. e ^
stofnað 25. nóv. 1937 í þeim tilgangi að helg3^^
mannastétt landsins einn dag á ári, er nefnist ^
MANNADAGUR með það fyrir augum &
samhug meðal hinna ýmsu starfsgreina sjóm^^
stéttarinnar, heiðra minningu látinna s-t°,IT ngar'
kynna þjóðinni lífsbaráttu sjómanna og þý *
mikil störf þeirra í þágu þjóðfélagsins o%
beita sér fyrir menningarlegum velferðamai
mannastéttarinnar. sjns1
Þessi félög stóðu að stofnun Sjómannadag
byrjun:
Skipstjórafélag íslands.
Skipstjórafélagið ,,Aldan“. r
Skipstjóra- og stýrimannafélag Reykjavl
Vélstjórafélag íslands.
Sjómannafélag Reykjavíkur.
Stýrimannafélag íslands.
Matsveina- og veitingaþjónafélag Island^ •
Skipstjóra- og stýrimannafélagið ,,Kari .
Hafnarfirði. . ,,
Skipstjóra- og stýrimannafélagið ,,Æsir
Sjómannafélag Hafnarfjarðar.
292 — ÆGIR