Ægir - 01.10.1985, Blaðsíða 34

tíma og því líklegur að hafa gert
þessa endurbót.
Sterturinn var ekki stórfelld
breyting frá leggnum en þó til
mikilla bóta, flýtti verkinu mikið
við að taka pokann. Sterturinn
var sterkt tóg, sem lásað var í
gjörðina og í hinum endanum
auga og í það hnýtt grannri línu,
sem lá uppí höfuðlínuna, og nú
gátu menn strax og höfuðlína
hafði verið innbyrt, halað að sér
stertinn þar til náðist í augað á
honum og húkkað þar í gilsinum
og þá híft að pokann og lyft í hann
svo næðist til að húkka talíunni í
gjörðina. Þetta gekk fljótar fyrir
sig en áður með legginn að ekki
sé talað um meðan enginn var
leggurinn heldur.
Snarlan
Enn er að nefna einfalt hjálpar-
tæki við að taka troll á síðu tog-
ara, sem þá vantaði togaramenn-
ina 1907. Það tæki hét snarla eða
snörla en hvortveggja orðmyndin
var notuð nokkuð jafnt í nefnifall-
inu.
Netdrátturinn gekkeinsogfyrir
sig á fyrstu togurunum og á síðu-
togurunum alla tfð, nema menn
fóru síðar að nota járnkróka í stað'
fingranna og snörla inn belginn,
þegar að honum kom en hvort-
tveggja þetta gerði verulegan
mun á verkinu.
Þegar bæði fótreipið og höfuð-
línan voru komin inn fyrir borð-
stokkinn, röðuðu menn sér útvið
lunninguna og byrjuðu að draga
netið, kræktu berum fingrunum í
möskvana.
í veltingi - en oftast er nú ein-
hver hreyfing á skipum á íslands-
miðum og við að taka troll lágu
síðutogarar flatir fyrir öldunni —
notuðu menn veltuna til að
hjálpa sér við dráttinn, höluðu
skarpt inn, þegar skipið valt að
vörpunni, en reyndu síðan að
stöðva netið, þegar skipið valt fra
henni. Það var þóekki auðgertað
koma í veg fyrir að netið rynni út
aftur í fráveltunni, ef hún vat
skörp og mikil. Menn reyndu að
halda við netið við lunningat-
breðið eða standa á því eða
liggja, en með þeim andvara á sér
að stökkva frá netinu, ef ekkert
réðst við að það spanaðist út.
Mönnum var það oft betra 1
mikilli veltu að standa klárir af
netinu, ef þeir vildu ekki skutlast
eins og eldflaugar á haf út.
Þannig gat oft lengi gengið að
menn misstu út netið jafnharðan
og þeir streðuðu þvíinn, þóttallt-
af hefðist nú þetta um síðir.
Margur lét sig ógjarnan, þegat
netið kipptist út í höndum
manna. Aðalsteinn Pálsson, skip'
stjóri, var sagðureinn af sterkustu
mönnum togaraflotans á sinni
tíð, en margur varð ramrnur að
afli í þennan tíma, þegar menn
ólust upp við að vinna öll verk
með hand- og skrokkaflinu til
sjávar og sveita. Það var ýmist að
menn slitnuðu í æsku og urðu
aldrei burðarmenn, eða þeirefld'
Aöalsteinn Pálsson, skipstjóri.
Skipshöfn bv. Belgaum RE 153 - Sumardagurinn fyrsti 1926
Skipstjor1 i bruarglugga Aðalsteinn Pálsson. Efsta röö: Þórður Björnsson frá Norö-
f'rð': B>orev'n B/ornsson, jón C. jónsson, Páll Sigfússon, jón Magnússon, Þóröur
Svemsson, Halldor Auöunsson, Bergur Gíslason. Miðröö: Jón Magnússon, Lárus
Guðmundsson, Oskar jóhannsson (Sæbjörg), Halldór Halldórsson, Þorsteinn
Þorvaröarson, Páll Aðalsteinsson, Karl Ingimundarson. Neðsta röð- Ólafur Péturs-
un!uVal8eir MaZnússon' Bíarni Aðalsteinsson, Hjálmar jónsson, Cuðmundur
Halldorsson, Stefan Guðmundsson, Sigurður Andrésson, Teodór Friðriksson
(Tjái), Lúövík Grímsson, Halldór Ingimarsson.
582-ÆGIR