Ægir - 01.07.1989, Page 12

352
ÆGIR
7/89
son tillögu 1986 um kvótaúthlutun
til allra landsmanna og markaðs-
stýringu með kvótabréfum, sú til-
laga var í engu rökstudd.
í reglugerð nr. 16 1988 um
stjórn botnfiskveiða 1988 var enn
þrengt að sóknarmarksskipum
með fækkun sóknardaga í 260 og
munur þorskaflahámarks togara
milli norður og suðursvæðis var
dregin meir saman en áður.
í reglugerð nr. 17 um veiðar
smábáta 1988 eru þeir settir undir
svipaðar reglur og stærri skipin að
því undanteknu að aflahámark er
óframseljanlegt. Smábátar geta
valið milli aflahámarks byggt á
reynslu og aflahámarks miðað við
stærð báts. Smábátum er einnig
gefinn kostur á sóknarmarki sem
byggist á svipuðu fyrirkomulagi og
þeir höfðu áður undir heildarafla-
marki.
Með reglugerð nr. 18, 1988 um
veiðar á djúprækju var settur
rammi um djúprækjuveiðarnar
sem var sniðin að mestu eftir botn-
fiskreglugerðunum. Veiðiskipum
var gefinn kostur á aflamarki
byggðu á reynslu og aflahámarki
eftir skipagerð. Aflahámark var
óframseljanlegt en um aflamark
giltu reglur um framsal botnfisk-
kvóta.
Síðan um mitt ár 1988 hefur
verið leyfður varanlegur flutningur
aflamarks milli skipa. Þetta atriði
hlýtur í framtíðinni að teljast
mesta framför í reglum um
kvótann. í upphafi var von manna
að með kvótakerfinu tækist að
minnka flotann að því marki að
hægt væri að ná hámarksnýtingu á
hverju einstöku skipi. Hvatning til
að minnka flotann er enginn
meðan ekki má versla með
kvótann. Með verslun er hér átt
við eignakaup og -sölu, en ekki
leigu kvóta eins og venjulega er átt
við með „kvótakaupum".
Krókaleiö að markmiðum
í þessum pistli hefur oft verið
vikið að því að sá rammi eða það
efnahagslega umhverfi sem stjórn-
völd hafa ætlað að skapa fyrir-
tækjum í sjávarútvegi hafi smá-
rofnað á árabilinu 1984-1986.
(Hér eru því gerðir skórnir, að það
efnahagslega umhverfi sem stjórn-
völd ætla að skapa, hafi þa&
markmið að knýja út úr fiskveið-
unum ýtrasta framlag til hagvaxt-
ar). Merki þessa er t.d. fjöldi reglu-
gerða sem gefin var út á fyrstu
tveim árum kvótans, til að þjóna
sérhagsmunum. Loks var með
kvótalögunum fyrir árin 1986-
1987 stefnubreyting frá þessu
markmiði sem áður var nefnt/
þegar veiðiskipum var leyft að
keppa að hærri kvóta í stað þe$5
að gefa þeim leyfi til að kaupa
kvóta. Áður en þetta frávik verðut
rætt, þá verður tekið fyrir gat sem
var á kvótalögunum frá upphafi og
er enn, þ.e.a.s; að ákveðin getð
skipa veiði frjálst utan kvótakerfiS'
ins.
Fram til ársins 1988 voru öllum
leyfðar frjálsar veiðar á bátum ^
brl (Reyndar innan heildarkvóta
að nafninu til) og engar höndut
voru á fjölgun þessarra báta-
Frelsið leiddi til þvílíkrar fjártest^
ingar í þessarri tegund báta 3
helst er hægt að líkja við s^uttc!jjj
arakaupin á síðasta áratug. n°
smábáta hafði staðið í stað í ára
tugi, en tvöfaldaðist á árunum
1986-1988, eins og sjá má af l'nU'
riti 3.
Línan á við fjölda skráðra a ^
<10 brl, það þýðir í raun að her^
um að ræða flesta báta 6-10 br
stærð. Minni bátar eru sjaldna
1986
skráðir í skipaskrá. A árinu
eftir
fjölgaði skráðum smábátum,
áratuga stöðnun, um 3%, ur
bátum í 162. Loks árið 198/
skriðan af stað, skráðum
bátuu1
<10 brl fjölgaði í 234, eða un
44%. Næsta ár, 1988
þessarri tegund báta síðan ' .
sem er fjölgun um 21 %• pa fj
hafði fjöldi skráðra smábáta n
tvöfaldast á 2 árum. ^
Auk skráðra smábáta er )
opinna báta. Árið 1985 var J
þeirra 988, 1986 voru opmr D
orðnir 1.040 talsins. opurjð
bátum fjölgaði stig af stigL