Ægir - 01.01.1990, Síða 12
4
ÆGIR
1/90
Landhelgisgæsla íslands vinnur
sem kunnugt er margháttuð störf.
Sum eru mikið í fréttum, einkum
slysahjálp af ýmsu tagi. Vel er
það. En súrt í broti þótti mér er ég
sá í upptalningu um störf Land-
helgisgæslu hvergi getið hafís-
könnunar. Upptalningin var í við-
tali við skipherra sem var að hætta
störfum. Hann var að vísu bara
komin upp að þrettán þegar hann
hætti upptalningunni.
í myndskreyttum upplýsinga-
bæklingi um Landhelgisgæslu er
svipuð hógværð höfð f frammi og
hvergi getið ómetanlegra starfa við
hafískönnun. Sumir berja sér á
brjóst fyrir mun minna framtak.
Að lokum ber að nefna, að
varðskip Landhelgisgæslu eru á
varðbergi og senda þau Veður-
stofu tilkynningu um hafís strax og
við verður vart.
b) Þá skal nefna aðra sem senda
tilkynningar til Veðurstofu um
hafís. Rannsóknaskip Haf-
rannsóknastofnunarinnar eru oft á
ferðinni og koma frá þeim að
vonum greinargóðar upplýsingar
um hafís.
Einna mikilvægastar upplýsing-
ar, sem berast um hafís við
strendur íslands, eru frá skipaflota
landsmanna, togurum, fiskibátum
og flutningaskipum. Tilkynning-
arnar koma um fjarskipti, t.d. um
Ísafjarðarradíó eða Siglu-
fjarðarradíó, til Veðurstofu, eða
beint þangað.
Þegar tilkynning um hafís berst,
er hún lesin upp í næsta veður-
fréttatíma. Með þeim hætti kemur
athugun þess, sem sent hefur
Veðurstofunni upplýsingarnar,
öðrum strax að gagni. En ísskeytið
er jafnframt mikilvæg viðbót við
aðrar slíkar tilkynningar frá sama
hafsvæði, þannig að unnt er að fá
hugmynd um dreifingu íssins og
breytingar.
Aldrei verður of mikið klifað á
mikilvægi þessara tilkynninga frá
Febrúar 1981
Fregnir bárust um ísspangir og jaka og stundum mikinn hafís á djúpmiðum
norður og norðvestur af landinu á tímabilinu 4.-13. og voru þá farin þrjú
ískönnunarflug. Einkum var isinn mikill þ. 10. en þá voru hafþök djúpt úti fyrir
öllu norðanverðu landinu allt auslur fyrir Langanes en gisinn ís nær og nœst
landi 13 sióm. norðvestur af Rauðanúp. Þ. 18 höfðu orðið stórfelldar breytingar
og ísinn fjarlcegst mjög Norðurland vegna hagstœðra vinda, líklega mesl vegna
sunntn og suðaustan ofviðrisins þ. 16.-17. Var ísinn síðan fjarri norðanverðu
iandinu það sem eftir var mánaðarins.
Hinn 4. kom rannsóknaskip að ísspöng á 67°N og 18°15’V og lá hún þaðan í
norðvestur og vestur. Þ. 8. var annað rannsóknaskip á siglingu með ísröndinni
djúpt undan Hornströndum og var hún einna næst landi á 67°13’N og 23°28'V
eða um 47 sjóm. frá Staumnesi. Getið var um íshrafl á svæði 7 mílur norðaustur
af Grímsey en samkvæmt könnun Landhelgisgæslunnar voru dreifðar spangir,
4-6/10 að þéttleika, 13 sjóm. norður af Grímsey en aðalísbrúnin réttvísandi
360° 38 sjóm. frá Grímsey, sjá ískort. Þ. 9. var rannsóknaskip við ísjaðarinn á
65°55’N og 27°V og lá hann í suðvestur og norðaustur. Þ. 10. var farið í eitt
lengsta ískönnunarflug vetrarins á TF-SÝN og ísinn kannaður í björtu veðri
fyrir vestan og norðan land eða allt frá 31°V að 13°V. Var ísinn 38 sjóm.
norðvestur af Barða, 37 sjóm. norðvestur af Straumnesi, 52 sjóm. norður af
Horni, 35 sjóm. norður af Siglunesi, 15 sjóm. norður af Grímsey, 13 sjóm.
norðvestur af Rauðanúp og 30 sjóm. norður af Rifstanga. Djúpt undan
Norðurlandi voru hafþök og allt austur fyrir Langanes, sjá ískort. Þ. 12. var
ísröndin 55 sjóm. norðaustur frá Hraunhafnartanga og lá þaðan í norðaustur
og síðan í norður (ískort). Þ. 13. var ísspöng á 66°41’N og 23°44’V og stakir,
litlir jakar nær landi og einnig tveir jakar á siglingaleið grunnt austur af Horni.
Hinn 18. var farið í ískönnunarflug og kom þá í Ijós, að miklar breytingar höfðu
orðið og ísröndin fjarlægst mjög norðanvert landið, sjá ískort. Var hún einnu
næst landi 52 sjóm. norðvestur af Barða en hinsvegar 98 sjóm. norður af Horni
og lá þaöan í norðaustur. Þ. 26. var getið um lagnaðarísspangir á siglingalcið
suður af Látrabjargi á reki út af Breiðafirði.
Opna úr „Veöráttunni", límariti Veöurstofu íslands.
skipunum. Safnast þegar saman
kemur og eru þær viðamestu upp-
lýsingarnar sem gefast um hafís
við ísland. Þar hefur mikill fjöldi
skipstjórnarmanna og annarra
skipverja vissulega unnið mikið
verk og meira en þeir gera sér
grein fyrir. Það er þakkarvert að
taka þátt í tilraun til að auka öryggi
annarra sjófarenda á hafi úti.
Upplýsingar um hafís á líðandi
stund eru nauðsynlegar, en þess
má minnast hvert sinn sem send er
hafístilkynning, að hún mun
einnig koma að gagni síðar við
rannsóknir, er menn reyna að
skilja betur ferðir íssins og finna
aðferðir til að spá um þær.
Áður en skilið verður við hafís-
tilkynningar frá skipum sakar ekki