Ægir - 01.03.1993, Page 16

ings hafi haft meiri áhrif á
sölu rækjuafurða en reikn-
að var með. Flestir þeir
sem til þekkja telja ólík-
legt að verð á rækju hækki
til langframa. Þessu þurfa
þeir sem starfa innan
greinarinnar að gera sér
grein fyrir.
Eins og oft hefur verið
bent á hafa rækjuverk-
smiðjur brugðist við verð-
lækkun afurðanna á marg-
víslegan máta. Verksmiðj-
urnar hafa verið Iagfærðar til þess að
mæta kröfum þeirra kaupenda sem
best borga og unnið hefur verið að
margvíslegri hagræðingu. Reynt hefur
verið að nýta fjárfestingar sem best,
m.a. með því að taka upp vaktavinnu
ef fáanlegt hráefni hefur verið nægj-
anlegt. Meira þarf þó til svo að endar
nái saman og þurfa allir sem við
greinina starfa að líta í eigin barrn.
Afkoma í rœkjuiönaöi
Félag rækju- og hörpudiskfram-
leiðenda stóð sl. sumar að könnun á
afkontu rækjuvinnslu á árinu 1991.
Könnunin var að mestu unnin á veg-
urn Rannsóknastofnunar Háskólans
á Akureyri af þeim Ogmundi Knúts-
syni og Skarphéðni Jósepssyni undir
umsjón Valtýs Hreiðarssonar. Sjávar-
útvegsráðuneytið styrkti verkið. I
könnunni var afkoma þrettán fyrir-
tækja í greininni skoðuð og bornir
saman hinir ýmsu rekstrarþættir.
Niðurstaðan var síðan tekin saman í
skýrslu sem aðilar innan félagsins og
ýmsir aðrir fengu. Að flestra mati var
gagnsenti af skýrslunni ótvíræð og
hefur félagið fullan hug á að standa
að slíkri könnun áfrarn.
Helstu niðurstöður skýrslunnar
voru að rækjuiðnaðurinn í heild var
rekinn með 7,8% halla að meðaltali.
Afkoman var hins vegar misjöfn á
milli fyrirtækja og var allt frá 7,2%
hagnaði af framleiðsluverðmæti nið-
ur í 24,7% tap.
Niðurstöðurnar sýndu því Ijóslega
að staða þeirrar greinar sjávarútvegs-
ins sem skapar tíundu hverja krónu
af tekjum hans er afar viðkvæm og
alvarleg.
Veiöar hörpudisks
Samkvæmt tölum Fiskifélags Is-
Iands veiddust alls 12.448 tonn af
hörpudiski árið 1992 (bráðabirgða-
tölur fyrir desember) á móti 9.206
tonnum árið áður. Samkvæmt mæl-
ingum Hafrannsóknastofnunar hefur
hlutfall eldri hörpudisks minnkað
undanfarin ár á Breiðafirði þar sem
mikilvægustu hörpudiskmiðin eru og
hlutfall yngri hörpudisks þar með
aukist. Það þykja góð teikn þótt
heildarstofninn hafi minnkað nokk-
uð frá því hann var stærstur. Ætla má
að ágætt útlit sé með veiðar á hörpu-
diski á næstu árum. Aflaheimildir
þessa kvótaárs hafa verið ákveðnar
11.300 tonn, þar af 8.500
tonn í Breiðafirði.
Vinnsla og verö-
mœti hörpudisks
Á árinu 1992 voru
framleidd 1.174 tonn af
hörpudiski á móti 1.160
tonnum árið áður.
Vinnsluvirði þessarar
framleiðslu var 695,0
milljónir króna, sem er
4,8% rneira en 1991-
Hörpudiskvinnsla nam því nálega
1% af heildarverðmæti sjávarafurða.
Nokkur birgðasöfnun átti sér stað a
árinu vegna sölutregðu.
Markaðir fyrir hörpudisk og
horfur
Lengst af eftir að íslendingar hófu
að framleiða afurðir úr hörpudiski
voru þær svo til eingöngu seldar til
Bandaríkjanna. Árið 1989 opnaðist
markaður fyrir hörpudisk í Frakk'
landi og fékkst mun hærra verð fyrir
afurðirnar þar en í Bandaríkjunum-
Það varð til þess að framleiðendut
snéru sér alfarið með sína framleiðslu
til Frakklands. Þegar fór að g£ra
sölutregðu og lækkandi verðs 1
Frakklandi um síðustu áranto[
beindu framleiðendur hörpudisks
sjónum sínum aftur til Bandaríkj'
anna. Nokkur árangur er að koma 1
Ijós í því markaðsstarfi. Hins vega1
virðast framleiðendur óum flýjanlega
þurfa að sætta sig við lægra verð en
áður. Afkoma í hörpudiskvinnslu er
því lakari nú en áður og horfur á að
svo verði áfram. ______
Höfundur er er framkvæmdastjóri
Félags rækju- og hörpudiskframleiðenaa-
1 1 8 ÆGIR 3. TBL. 1993