Tímarit lögfræðinga - 01.11.1975, Page 21

kauptún, önnur taka til landsins alls. Sem dærni hins síðargreinda má
nefna Bakarasveinafélag Islands og Hið íslenska prentarafélag. Það er
mjög algengt að verkalýðsfélag bindi starfsemi sína við eitt sveitar-
félag, einkum þegar um er að ræða kauptún eða kaupstað. Þó má benda
á veigamiklar undantekningar frá þessari reglu, svo sem Verkalýðsfé-
lagið Einingu á Akureyri, sem einnig tekur til Dalvíkur og Ólafsfjarð-
ar. Verslunarmannafélög og vörubílstjórafélög miða félagssvæði sin
aðallega við sýslur. Þá er þess að geta, að verkalýðsfélögin í Reykjavík
hafa fyrir löngu fært út kvíarnar og'láta félagssvæðið einnig ná yfir
Seltjarnarnes, Kópavog og Mosfellssveit. Áður fyrr voru til verkalýðs-
félög, sem höfðu einungis einn sveitahrepp að starfssvæði, en þau eru
nú úr sögunni. Ríkjandi stefna er að stækka félagssvæðin, en sú stefna
hefur sætt nokkrum andbyr í kaupstöðum og kauptúnum úti um lands-
byggðina, þar sem menn eru tregir til að veita sveitafólkinu vinnu- og
félagsréttindi við sjávarsíðuna. Margir sveitahreppar á landinu eru þvi
utan félagsmarka hinna almennu verkamannafélaga. Ekkert félag inn-
an ASÍ hefur landsfjórðung eða kjördæmi að félagssvæði. Félágssvæði
má aldrei vera minna en eitt sveitarfélag, sbr. 2. gr. laga um stéttar-
félög og vinnudeilur nr. 8 frá 1938.
B. Skipan félagsmanna innan verkalýðsfélaganna má skoða út frá
mörgum sj ónarmiðum, t. d. hvort í einu og sama félagi eru bæði karlar
og konur, faglært fólk og ófaglært, fólk í mismunandi atvinnugreinum
o. s. frv.
Lítum fyrst á verkakvennafélögin, en þar geta konur einar orðið
félagar. Nú eru einungis starfandi fimm verkakvennafélög á öllu land-
Jón Þorsteinsson lauk lagaprófi 1949, varð hdl.
1950 og hrl. 1973. Hann var lögmaður á Akur-
eyri 1949—1955 og starfsmaður ASÍ 1955—
1960. Síðan hefur hann rekið málflutningsskrif-
stofu í Reykjavík. Hann var alþingismaður 1959
—1971 fyrir Alþýðuflokkinn. Hann er meðal
þekktustu skákmanna hér á landi. — Hér er
birt erindi, sem Jón flutti á vinnuréttarnám-
skeiði Lögfræðingafélagsins t maí 1974. Önnur
erindi, er þá voru flutt, voru prentuð í 2. og 3.
hefti TL 1974, tvö eru birt í þessu hefti, en eitt
er enn óbirt. Verður það væntanlega prentað
síðar. Minna má á, að erindi Barða Friðriks-
sonar hrl. um Vinnuveitendasambandið er að
finna í 3. hefti 1974.
115