Tímarit lögfræðinga - 01.11.1975, Side 26
V. Alþýðusamband Islands
Alþýðusamband íslands er samkvæmt lögum sínum heildarsamtök
stéttasamtaka launafólks. Hlutverk sambandsins er að hafa forystu í
stéttabaráttu og félagsstarfsemi alþýðunnar á Islandi með því meðal
annars að móta og samræma heildarstefnu samtakanna í launa- og
kjaramálum. 1 lögum Alþýðusambands Islands er markmiði sambands-
ins lýst svo í höfuðatriðum:
a. Að vinna að því, að aðildarsamtökunum sé stjórnað eftir sam-
eiginlegum reglum með það að markmiði að efla starf þeirra til
að bæta kjör launafólks og samræma hagsmuni þess í efnahags-
legu, félagslegu og menningarlegu tilliti.
b. Að veita aðildarsamtökum hvers konar styrk og aðstoð.
c. Að beita sér fyrir því, að launafólk sé skipulagt í verkalýðsfélög-
um og að félögin séu aðilar að landssamböndum innan ASl.
d. Að gangast fyrir gagnkvæmum stuðningi stéttarfélaga og lands-
sambanda hvert við annað í verkföllum og deilum um kaup og
kjör.
e. Að beita sér fyrir aukinni fræðslu almennings í félagsmálum, efla
samvinnuhreyfinguna, og vinna að því að koma fram löggjöf um
hagsmuna- og menningarmál alþýðunnar.
f. Að taka þátt í samstarfi hinnar alþjóðlegu verkalýðshrevfingar
og stuðla að einingu hennar.
Alþýðusambandið er byggt upp af verkalýðsfélögum og landssam-
böndum. Á hinn bóginn eru fulltrúaráðin og fjórðungssamböndin eins
konar hliðargreinar í skipulaginu. Einstök verkalýðsfélög, sem eru ut-
an landssambandanna, eiga beina aðild að ASÍ. Getur þar verið um
tvenns konar verkalýðsfélög að ræða. Annars vegar félög, sem ekki
eiga heima í neinu þeirra landssambanda, er stofnuð hafa verið svo
sem Hið íslenska prentarafélag, Bakarasveinafélag Islands og Flug-
frejrjufélag Islands. Hins vegar félög, sem eiga heima í landssambandi,
en hafa ekki gerst aðilar að því. Verkalýðsfélögin, sem eiga beina aðild
að ASl, kjósa fulltrúa á þing sambandsins. En það gera líka mörg
önnur verkalýðsfélög. Landssamböndin kjósa ekki fulltrúa á ASl-þing
heldur verkalýðsfélögin innan þeirra hvert fyrir sig. Þetta er að
minnsta kosti aðalreglan. Það eru einungis tvö landssambönd, sem hafa
kosið fulltrúa beint á ASl-þing, en þá kjósa hin einstöku félög innan
þeirra að sjálfsögðu ekki. Þetta eru Landssamband vörubifreiðastjóra
og Sjómannasamband Islands.
Méginverkefni Alþýðusambandsins er vitanlega allsherjarforysta í
baráttu verkalýðshreyfingarinnar fyrir bættum kjörum, leiðsögn henn-
120