Ægir - 01.10.1994, Blaðsíða 6

iö smáþorskur þá gegndi ööru máli.
Þessar lokunarreglur voru fyrst og
fremst settar tii höfuös þorskinum en
menn skiptu sér lítt af umgengni um
aörar tegundir. Þess veröur þó aöeins
vart aö þetta sé aö breytast. Viö teljum
aö stofnar eins og karfi og grálúöa séu
miklu verr farnir en t.d. þorskurinn."
Þorskurinn við góða heilsu
„Ég held aö þorskurinn sé alls ekki
eins illa farinn eins og fiskifræöingar
halda. Sjórinn er kannski ekki fullur af
þorski en ástandið er mun betra en
sagt er. Það hefur örugglega aldrei ver-
iö önnur eins friðun á þorskinum eins
og að undanförnu. Þaö hefur bókstaf-
lega ekkert skip verið á þorski. Seinni-
hluta kvótaársins má heita að hann sé
alfriðaður því þaö má enginn veiða og
menn lenda í vandræðum því þeir eiga
ekki kvóta.
Fiskifræöingar segja aö hrygningin
hafi misfarist algjörlega hjá þorskinum
í vor og þaö sé ekki til eitt einasta seiöi.
Þetta kemur manni dálítið spánskt fyrir
sjónir því fiskurinn hefði átt að fá frið
til að hrygna og það áraði vel í sjónum.
Mér dettur í hug að seiðin hafi einfald-
lega veriö komin lengra á þroskabraut-
inni en venjulega og því ekki á sömu
slóðum og venjulega en þaö er alltaf
togað á sama stað ár eftir í ár í þessum
seiðarannsóknum. En það kemur í ljós
seinna hver hefur rétt fyrir sér.
Það sama er gert í togararallinu. Það
er nú ljóta vitleysan. Þarna er farið
með sömu veiðarfæri á sömu staði ár
eftir ár og rennt í sömu slóðina. Fiskur-
inn bíður ekki eftir manni eins og á
strætóstoppistöö ár eftir ár. Það þýddi
lítið fyrir skipstjóra að ætla aö fiska
með því að fara eftir dagbókinni frá í
fyrra. Fiskurinn er með sporð og kann
að synda og ég veit ekki hvers konar
vísindi það eru að ætla að taka sörnu
fimm tonnin á sama stað og í fyrra.
Mér fyndist ekkert óeðlilegt þó útgerð-
armenn og sjómenn myndu hætta
þátttöku í þessu togararalli. Þetta er
bara kostnaðarsöm tímaeyðsla. Þeir
geta allt eins beitt einhverri annarri
reikningsaðferð og hún getur verið
jafnvitlaus eða jafngóð fyrir þá."
Fiskifræðingar berja
hausnum við steininn
Nú eru þetta andmœli gegn ráðgjöf
fiskificeðinga og niðurstöðum sem heyr-
ast nijög oft. Hver eru helstu rök sjó-
manna fyrir því að meira sé af þorski í
sjónum en fiskifrœðingar segja?
„Sú staðreynd að mjög víða er mun
meira af þorski en áður hefur oröiö
vart. Hann er suöur eftir öllu, alveg
suður í Skerjadýpi, og við heyrum af
snurvoðarbátum á grunnslóð sem eru
að fá meira en áður. Á sama tíma og
afli togara og aflamarksbáta er skorinn
niður vex afli krókabáta stöðugt frá ári
til árs. Ef enginn fiskur væri í sjónurn
þá ætti afli þeirra að minnka. Við sjó-
✓
„Eg er viss um að
fiskifræöingar og sjó-
menn í Noregi töldu aö
ekki væri hægt aö veiöa
svona mikiö í Smugunni
eins og viö höfum veriö
aö gera. Þessi mikla veiöi
kom þeim á óvart. Ef þeir
heföu samiö viö okkur í
fyrra heföum viö eflaust
samiö upp á lítiö."
menn höfum deilt á fiskifræðinga
árum saman en þeir halda alltaf áfram
að berja hausnum við steininn."
En hver er lausnin? Hverjar eru til-
lögur sjómanna um sókn í þorskstofn-
inn t.d.?
„Mér finnst að við eigum aldrei að
fara með sóknina í þorskinn niður fyr-
ir ákveðiö mark t.d. 200 þúsund tonn.
Þegar búið er að pressa veiðina niður í
það sem nú er gert leiðir það bara af
sér verri umgengni um stofninn.
Menn henda meiri fiski. Þetta leiðir af
sér aö menn koma einungis meö fyrsta
flokks fisk. Fiskur sem eitthvaö sér á af
einhverjum ástæðum sést ekki. Dauð-
blóðgaður fiskur sem áður fyrr var vel-
þekkt fyrirbæri sést ekki lengur. Þetta
getur ekki þýtt nema eitt. Það er meira
hent en áöur."
Menn vilja og verða að bjarga sér
Ýmis afbrigði af kvótasvindli liafa
verið tii umrœðu að undanfórnu. Það er
sagt að menn landi framhjá vigt, fœri
fisk milli tegunda og fieira í þeim dúr.
Hvemig blasir þetta við þér?
„Menn vilja og verða að bjarga sér.
Eftir því sem þrengt er meira að
mönnum þá reyna þeir með öllum
ráðum að nýta þau tækifæri sem gef-
ast. Menn vilja ekki leggjast í eymd og
volæði. Hver er meiri þjófur, sá sem
býr til svona bölvaö rugl eins og allar
reglugerðirnar eða hinn sem reynir ab
bjarga sér?
Við heyrum sögur eins og aðrir af
kvótasvindli krókabáta sem eiga ab
landa milli báta úti í sjó. Ég veit ekkert
hvað er hæft í því. Ég stunda bara
mínar veiðar á frystitogara og þar eru
engar gloppur, það er séð til þess. Hér
ábur fyrr heyrði maður stundum frysti-
togurum eignað allt illt. Þeir áttu að
henda ókjörum af fiski, stela frá öbrum
og yfirleitt brjóta allt það af sér sem
hægt var. Ég vissi áður og veit enn bet-
ur nú aö þetta er ekki rétt. Meðan ég
var á ísfisktogara þá togabi ég oft við
hliðina á frystitogurum og veiðitölurn-
ar eftir túrinn sýndu glöggt að þeir
fiskuðu ekkert meira en við á sömu
slóð og hentu því engu í sjóinn. Við
heilfrystum þann fisk sem er of smár í
vélarnar, og því skyldu menn henda of
stórum fiski sem gefur besta veröið?
Þessar ásakanir voru bara út í loftið.
Ég get ekki ímyndað mér að hægt sé
að landa fiski og segja hann aðra teg-
und en hann er. Til þess er eftirlitið of
fjölþætt og strangt og svo margir
þyrftu að taka þátt í því svindli að það
gengi aldrei."
Umgengnin varla nógu góð
En eru þá ásakanir um að togarar
hendi fiski alveg út í loftið?
„Hér áður fyrr kom fyrir að menn
gengu varla nógu vel um auölindina
og hentu því sem var of smátt eða sá
eitthvað á. Þetta átti við bæði um ís-
fisktogara og frystitogara í einhverjum
mæli. í dag leyfi ég mér að fullyrða aö
þab sé sáralítiö sem fer fyrir bí. Úthafs-
karfinn er stundum sýktur af einhverj-
6 ÆGIR OKTÓBER 1994