Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Page 70

Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Page 70
refsivist. Umtalsverðar fjársektir geta einnig nægt til og meira að segja smá- vægilegar, þegar þær eru ljóslega lagðar á til að refsa fyrir tiltekna háttsemi og eiga að hafa fyrirbyggjandi áhrif.10 Rétt er að taka fram að í sérhverju máli er það hin mögulega refsing sem er til athugunar en ekki sú sem í raun var ákvörðuð í málinu.* 11 Samkvæmt 2. mgr. 52. gr. samkeppnislaga geta sektir numið frá 50 þúsund krónum til 40 milljón króna eða meira en sektin skal þó ekki vera hærri en nemur 10% af veltu síðasta almanaksárs hjá hverju fyrirtæki. Geta þessar sektir numið umtalsverðum fjárhæðum og nægir í því sambandi að vísa til þess að í ákvörðun 21/2004 lagði Samkeppnisráð sektir á Skeljung hf., Ker hf., Olíuverzlun Islands hf. og Bensínorkuna ehf., sem talið var að hefðu gerst sek um mjög umfangsmikið samráð, og námu sektimar samtals 2,6 milljörðum króna. Urskurður áfrýjunarnefndar samkeppnismála nr. 3/2004 gekk 29. janúar 2005 og var sekt Bensínorkunnar ehf. felld niður og sektir hinna félaganna þriggja lækkaðar í rúmlega 1,5 milljarða. 3.2 Dómaframkvæmd Mannréttindadómstóls Evrópu Hvort ákvörðun um að leggja sektir á fyrirtæki fyrir brot á samkeppnis- lögum teljist til „ásökunar um refsiverða háttsemi“ er álitaefni sem hefur enn sem komið er ekki rekið á fjörur Mannréttindadómstóls Evrópu. Dómstóllinn hefur þó, eins og vikið verður að, kveðið upp nokkra dóma sem varpa ljósi á þetta álitaefni. Hins vegar er rétt að byrja á því að vísa til ákvörðunar Mann- réttindanefndar Evrópu í máli Société Stenuit}2 Mannréttindanefndin komst einróma að þeirri niðurstöðu að ákvörðun um að leggja sektir á fyrirtæki í samræmi við frönsk samkeppnislög teldist ásökun um refsiverða háttsemi sem hefði í för með sér að málið félli undir 1. mgr. 6. gr. MSE. Nefndin vísaði til þess að markmið laganna væri að viðhalda frjálsri samkeppni í Frakklandi. Lögin vörðuðu þannig almannahagsmuni sem almennt væru vemdaðir að refsirétti. Lögin heimiluðu fjármálaráðherra að sekta félög og gátu sektir numið allt að 5% af veltu félags eða 5.000.000 FRF fyrir aðra brotlega. Mannréttinda- nefndin taldi að þetta sýndi ljóslega að sektinni væri ætlað að hafa fyrir- byggjandi áhrif. Þegar öll þessi atriði voru lögð saman var talið að um væri að ræða ásökun um refsiverða háttsemi.13 Þessi nálgun mannréttindanefndarinnar er í samræmi við dómaframkvæmd mannréttindadómstólsins og má því til stuðnings t.d. vitna til Bendenoun- 10 Hér er einungis verið að vfsa til þess, hvemig mannréttindadómstóllinn beitir þessu viðmiði. Annað mál er hvort sektir fyrir brot á samkeppnislögum séu það háar að þær hafi í raun fyrirbyggjandi áhrif. 11 B Emmerson og A Ashworth: Human Rights and Criminal Justice. Sweet and Maxwell. London 2001, bls. 151-152. 12 Sociéte Stenuit gegn Frakklandi. Series A No 232-A [1992] 14 EHRR 509. Sættir náðust í málinu og því kvað dómstóllinn ekki upp efnisdóm. 13 Ibid., mgr. 62-65. 528
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.