Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Side 86

Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Side 86
fælist bæði heimild og skylda dómenda til að túlka lög og meta það í hverju einstöku tilviki hvaða háttsemi fari í bága við lög og hvaða lögbundnu úrræðum skuli beita sé vikið af braut laganna. Þetta stjómskipulega hlutverk dómstóla yrði ekki aflagt með lögum. Síðan sagði að Samkeppnisstofnun og Sam- keppnisráð gegndu veigamiklu þjóðfélagslegu hlutverki. Löggjafinn hafi veitt þeim mikið vald til afskipta af atvinnustarfsemi og um leið mikla ábyrgð. Beiting valds sé vandmeðfarin og þess vegna veiti endurskoðunarvald dómstóla um alla þætti valdbeitingar þolanda hennar mikið öryggi og skapi um leið aðhald þeim sem valdið hafi. Dómurinn sagði að áfrýjunamefnd samkeppnismála þjónaði þessu aðhalds- markmiði að nokkru leyti og vísaði í því sambandi til 56. gr. samkeppnislaga. Leit dómurinn svo á að það ákvæði lyti ekki aðeins að ógildingu úrskurðar áfrýjunarnefndar, heldur næði einnig til heimildar dómstóla til endurskoðunar á öllum atriðum sem áfrýjunamefndin hafi tekið afstöðu til og snúi að beitingu laga og lagatúlkun. Var svo vitnað til áðurrakinna ummæla úr greinargerð með frumvarpi til samkeppnislaga og síðan sagt: Það er álit dómsins, að endurskoðunarheimild hans gagnvart samkeppnisyfir- völdum, þar með taldri áfrýjunamefnd, nái til allra þeirra þátta, sem tekist er á um í þessu máli, þar með til mats á því, hvað sé samráð eða samstilltar aðgerðir sam- kvæmt 10. gr. samkeppnislaga. Ella væri það stjórnarskrárbundna eftirlits- og aðhaldshlutverk, sem dómstólum er ætlað að stjómskipunarlögum verulega skert. Eins og rakið var í kafla 4.3 hér að framan þá þarf dómstóll, svo að uppfylltar séu kröfur 6. gr. MSE, að vera bær til að endurskoða alla þætti málsins. Þurfa heimildir hans að taka jafnt til lagaatriða sem og staðreynda málsins og ekki má eftirláta stjórnvöldum matsvik. Ekki verður annað séð en endurskoðunarvald dómstóla á sektarákvörðunum Samkeppnisráðs eins og það birtist í þessum dómi fullnægi þeim kröfum sem mannréttindadómstóllinn hefur gert, og vísast um það sérstaklega til þeirra ummæla héraðsdóms sem hér voru rakin. Því má ekki gleyma að ekki er einungis gerð krafa til þess að fræðilega séu fyrir hendi heimildir til að endurskoða ákvörðun, heldur þarf því valdi einnig að vera beitt í sérhverju máli. Af athugun á dóminum sést að það skilyrði er uppfyllt í þessu máli, en öll atriði málsins voru tekin til sjálfstæðrar athugunar af héraðsdómi og Hæstarétti. Það er athyglisvert að líta aðeins nánar á rök Samkeppnisráðs fyrir mjög svo takmörkuðu endurskoðunarvaldi dómstóla í samkeppnismálum. Ljóst er að þau horfa fram hjá því að sektarákvarðanir ráðsins teljast til ásökunar um refsiverða háttsemi í skilningi 1. mgr. 6. gr. MSE. Hefði verið fallist á röksemdir Sam- keppnisráðs hefði umfang endurskoðunarvaldsins jafnvel verið takmarkaðra en talið var samkvæmt eldri viðhorfum í stjómsýslurétti.72 Einnig er mikilvægt að hafa í huga, að væri endurskoðunarvald dómstóla í samkeppnismálum eins 72 Ólafur Jóhannesson: Stjómarfarsréttur. Hlaðbúð. Reykjavík 1955, bls. 328-330. 544
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108

x

Tímarit lögfræðinga

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.