Ný dagsbrún - 01.01.1906, Side 22

102
N-í nAGSBRÍ-N
Lnmbason hcfði sagt frá þeim, þ& hcfði þctta sannlciks-
gildi algjörlega horfið, því hann ’hallaði mjögtil1. Sern
dœmi um samrœmi i sdgunum vil jcg aðeins rninnast &
Snorra goða. Hans er gctið í því nær öllum s'igum, scm
fara fram <4 þeim tfma sem hann var uppi, og lyndiseink-
unir Snorra goða eru níikvœmlega þær sömu í öllum.
Ef Gunnar Lambason hefði sagt þcssar sögur, þá hefði
lyndiseinkunnum Snorra goða verið lýst göðum cða vond-
um einungis eftir þvf, hvort Gunnar Lambason var mcð
honum eða móti f það eða hit1' skiftið, þvf hann ’hallaði
mjög ti)‘. En af því að menn cins og Flosi Þ<5rðarson
hafa sagt sögurnar og ,,borið öllum vel,“ þá hefir sam-
rœmið náðst ,,ogþví vcrið trúað“.
Mcðal forfeðra vorra var það ál.itinn ódrengsskapur
að segja ekki rjett frá, eða að ,,halla til, “ og ef þeir smn
skráðu fornsögur vorar hefðu fundið ástæðu til að efast
um sannleiksgildi þeirra, þá hefðu þeir sjálfsagt aldrei
færst slfkt f fang. En um sannleiksgildi þcirra hcfðu
þeir hlotið að efast cf ekki hcfði verið samrremi milli
þeirra, og samrremi milli þeirra gat því aðeins verið, að
rjctt væri sagt frá. Vjer eigum þvf forntungu og forn-
sögur, vegna þess að sannorðir menn hafa sagt frá atburð-
um þeim er skeðu á söguöldunum.
En hefir það annars nokkra þýðingu að eíga sögu ?
Öll viðurkennum vjcr það, að ætlunarverk vort sje að
vcra betri og gagnlegri mcnn og konur heldur cn forfeð-
ur vorir voru; og að afkomenclur vorir skuli líka verða
betri og göfugri heldur en vjer erum sjálf. En til þess
að oss verði nokkuð ágengt f slíku, þá hljötum vjcr að
þekkja hverjar hafa verið orsakir kosta eða lasta, sem vje'r
höfum, og slfkar orsakir finnum vjcr f sögunni. Sjerhver
þjóð, sem hefir sett orðið ,,Framför“ á ’prógramm1 sitt,
hlýtur að gcfa gatur að þvf, hverjar hafa vcrið orsakir