Ný dagsbrún - 01.01.1906, Page 68

I4S
NÝ DAÓSBKÍN
hjer hcfir alisfc upp og tckið stefnuna eftir þcssum lcið-
sögumáta, með ,,Enska“ sjer til fyrirmyndar, verður svo
aftur sjálft fyrirmynd fyrir ,,!aridana, sem koma að heim-
an“. Nýkomna móðirin.einkum ef hún er ung og tepru-
leg, kennir litla barninu sínu „bæ-b.-e“ og ,,pússí“ á
undan nokkru íslenzku orði, eins og hún heyrir jafnöldrur
sfnar, sem fyrir eru, gjöra; og ,,hvernig gjíirir enska barn-
ið?‘‘ er fyrsta Iærdómsgreinin í því að koma barninu sínu
til manns. Aflciðingin vcrður sú, að fólkið nær þvf, að
fylgja siðum þcssa lands í ytri umgengni, en inni fyrir fcr
fjarri þvf, að það sje ,,eins og Enskir“. Enskumælandi
fólk hjcr kallar Brctlandseyjar ,,móðurland“ sitt. 3á
ættjarðarástarstrengur gctur ekki náð sjer niðri í brjósti
barnsins, scm cr af íslcnzkum ættum. Eoreldra sfna
heyrir það kalla ísland sitt ,,fi'iðurland“,en því er óvíðast
nokkuð kennt um það, og utan að sjcr heyrir það og sjer
hina almtnnu lftilsvirðingu fyrir því, scm cr íslcnzkt. Af
því Manitoba er svo nýnumið land, að engir .Enskir* cru
cnn þá til fyrirmyndar f fósturjarðarást hjcr, er mcstall-
ur afsprengur hinna ðcnsku þjóðflokka hjer þjóðernislaust
fólk að innrœti. Það fólk hefir svona nokkurnveginn á
tungu sinni mál tvcggja þjóða, cn að háskólagengnu ung-
lingunum undanskildum, hefir það bókmenntir hvorugrar.
Það er eðlilcga mjög auðr clt fyrir sjera Jón, að tclja
þessu fólki trú um, að það sje ekkert til handa því í þjóð-
crnislega kjíilfestu nema trúin — trúin hans. Vandalftil
þjóðernisrœktun cr það. Bara læra ,,trúna“; og
með þvf á ir.aður svo að gcta eflt sfna íslendings-
tilveru ,,alvcg cins og Enskir“. Undir kyrkju-
þirigsfyrirlestri situr svo þcssi hálffslenzki, hálfenski
lýður hrifinn af þcirri ímyndun,að þcir sje nú einmitt full-
komnustu menn þjóðarinnar; svo sje Kristi og forseta sín-
um fyrirað þakka;—og forsctinn sjer þaðásvip áhcyrend-
^BbJ