Alþýðumaðurinn - 14.11.1970, Blaðsíða 16

FUNDUM okkar Braga Sigurjónssonar bar saman
fyrsta sinni á þingi Alþýðuflokksins fyrir óralöngu.
Vorum við samlyndir þar í umræðum og atkvæða-
greiðslum, enda Bragi í fylkingarbrjósti vinstra
megin og flestum róttækari. Óttaðist ég þó, að
hann myndi helzt til einþykkur að mínum dómi.
Sá kvíði vék samt brátt úr huga mér, er við áttum
tal saman yfir kaffibollum í fundarhléi út af fyrir
okkur. Bragi hló að deilumálunum og brá á létt
hjal, gerði að gamni sínu um menn og málefni,
fór með eitthvað af vísum og hermdi mér sögur að
norðan. Þá sannfærðist ég á svipstundu uin, að
Bragi Sigurjónsson er síður en svo einhæfur að
lundarfari eða í skoðunum, þó að hann sé ákveð-
inn og láti ógjarnan hlut sinn. Hef ég átt með hon-
um margar góðar stundir síðan, mér til fróðleiks
og skemmtunar.
Ég rifja þetta upp til þess að minna á, að Bragi
Sigurjónsson er að minni hyggju einn af róttæk-
ustu málsvörum Alþýðuflokksins. Sú ályktun
haggast ekki, þó að ég vorkenni honum iðulega
samstarfið við Sjálfstæðisflokkinn. Braga er vissu-
lega ljóst, að umbætur og framfarir, sem fást með
samingum við andstæðinga í dægurbaráttu líðandi
stundar, eiga lítið skylt við framtíðarríki jafnaðar-
stefnunnar. Þær geta verið mikils virði samt. Bragi
hefur kannski linazt í sókninni með aldrinum,
en hann svíkur aldrei málstað, sem er honum heil-
agur.
Uppruni Braga Sigurjónssonar hefur reynzt hon-
um traustur grundvöllur, þó að hann vinni ekki
störf sína heima í átthögunum samkvæmt liárná-
kvæmri staðarákvörðun. Hann fæddist 9. nóvem-
ber 1910 að Einarsstöðum í Reykjadal í Suður-
Þingeyjarsýslu, sonur Sigurjóns bónda þar, skálds
og alþingismanns, síðar á Litlu-Laugum, og konu
hans, Kristínar Jónsdóttur. Nam Bragi við héraðs-
skólann á Laugum, en settist svo í kennaraskólann
og lauk prófi þaðan 1931. Hóf hann þá mennta-
skólanám á Akureyri og varð stúdent 1935. Hugð-
ist hann lesa norræn fræði við Háskóla íslands, en
lítt varð af því. Gerðist Bragi farkennari heima í
Reykjadal tvo vetur, en síðan gagnfræðaskóla-
kennari á Akureyri. Rækti hann það starf til hausts
1946, er hann varð fulltrúi almannatrygginga hjá
bæjarfógetaembættinu á Akureyri, jafnframt
stundakennslu við iðnskólann. Loks kom forstaða
Útvegsbanka íslands á Akureyri í hlut Braga frá
hausti 1964, og gegnir hann því embætti samhliða
stjórnmálaumsvifum sínum.
Alþýðumenning á nútímavísu hefur víst hvergi
risið hærra í sveitum á íslandi en í Þingeyjarsýsl-
um. Varð Bragi snemma fyrir ríkum áhrifum af
skáldskap og fræðimennsku í átthögum sínum, en
einnig róttækum skoðunum í þjóðfélagsmálum.
Hann lét sér þó ekki nægja gömul spor, heldur
vildi ryðja nýjar brautir, þegar hann óx úr grasi.
Fékk hann brátt trú á jafnaðarstefnunni og gekk
í Alþýðuflokkinn, er hann settist að á Akureyri.
Þarf ekki að giæina þá sögu, því að hún er lands-
kunn. Bragi hefur verið í liópi skeleggustu baráttu-
manna jafnaðarstefnunnar og Alþýðuflokksins
langt áraskeið og unnið nytjastarf sem bæjarfull-
trúi í höfuðstað Norðurlands og landskjörinn þing-
maður síðan 1967. Nýtur hann fjölhæfni sinnar,
kapps og dugnaðar, en sér í lagi einstakrar seiglu
hins jafnvæga manns, sem lætur sér aldrei detta í
hug að ofmetnast í meðlæti eða gefast upp, þó að
móti blási.
Hryggileg voru þau tíðindi úr Norðurlands-
kjördæmi eystra 1963, er Friðjón Skarphéðinsson
tapaði uppbótarþingsæti Alþýðuflokksins þar og
ákvað að hætta þátttöku í íslenzkum stjórnmálum.
Úrslitin í kjördæminu 1967 voru að sama skapi
gleðiefni, þegar Alþýðuflokknum bættust þar 345
atkvæði og Bragi Sigurjónsson varð landskjörinn.
Auðvitað er slíkur árangur aldrei einum manni að
1 þakka, en tvímælalaust munaði drýgst um fram-
jtak Braga. Jafnaðamienn á Norðurlandi eystra
ÞANN 9. nóvember s.l. varð Bragi Sigurjónsson
alþingsmaður sextugur; maðurinn, sem staðið hef-
ur í fremstu víglínu Alþýðuflokksins hér á Akur-
eyri og norðanlands s.l. 25—30 ár.
Fljótt eftir að hann fylkti sér í raðir jafnaðar-
jnanna hér á Akureyri, fóru að hlaðast á hann hín
ýmsu félagsstörf og skal það helzta nefnt hér.
Hann gerðist fljótt ritstjóri Alþýðumannsins,
vikublaðs jafnaðarmanna hér á Akureyri og ann-
aðist alla afgreiðslu þess og ritstýrði því til fjölda
ára, án nokkurrar þóknunar.
Hann hefur verið formaður Alþýðuflokksfélags
Akureyrar í rnörg ár og í fulltrúaráði félagsins þau
árin, sem hann hefur ekki setið í stjórn félagsins.
Bæjarfulltrúi Alþýðuflokksins hér á Akureyri
hefur Bragi verið í mörg ár og þingmaður flokks-
ins í Norðurlandskjördæmi eystra síðan 1967.
Þá hefur liann verið í stjórn Elliheimilisins hér
á Akureyri og barist manna mest fyrir stækkun
þess.
Af þessum störfum, senr upp hafa verið talin,
sést, að við Alþýðuflokksmenn hér á Norðurlandi
eigum Braga rnikið að þakka fyrir gott og óeigin-
gjarnt starf, sem liann hefur innt af höndum fyrir
okkur, bæjarfélag okkar og þjóðfélagið í lieild.
Sem stjórnmálamaður hefur Bragi verið mjög
Á sextugs afmæli BRAG
unnu Alþýðuflokknum mikið gagn í kosningunum
1967 og eiga vissulega lof skilið, en eigi síður mál-
gagn Jreirra, Alþýðumaðurinn. Sannarlega munar
um þetta litla og fátæka en einarða blað í baráttu
og starfi fyrir hugsjónum jafnaðarstefnunnar á ís-
landi.
Þjóðmálaafskipti Braga Sigurjónssonar va?ru
flestum ærið verkefni, en hann leiðir hug og hönd
að fleira. Hann leggur mikla stund á ritstörf, og
skáldskapur hans er harla frásagnarverður. Bragi
hefur gefið út fimm ljóðabækur og eitt smásagna-
safn. Telst hann hagvirkur kvæðasmiður og list-
rænn í beztu ljóðum sínum. Kenndi oft framan af
djarfrar ádeilu í kvæðum hans, en þar gætir rneira
ríkrar náttúruskynjunar upp á síðkastið. Hann sér
og heyrir glöggu auga og næmu eyra. Er og minn-
isstætt að ræða við hann skáldskap og bókmenntir
fyrr og nú, því að maðurinn er víðlesinn, smekk-
vís og sjálfstæður í mati. Gleymist mér aldiæi, er
ég sat skáldaþing í stofu hans einhveiju sinni gestur
nyrðra, en þar voru Akureyringar og aðkomumenn
og nóg um hreinskilni og bersögli, en þó bærilegt
samkomulag. Bragi hafði frábært lag á að stjórna
því spjalli án þess að grípa til húsbóndavalds. —
Grunar mig, að honum hafi verið skemmt, þegar
nærri lá, að skærist í odda út af skiptum skoðunum
um ráðstöfun þeirra umdeildu fjámnina, sem
kallast listamannalaun, og finnst mér ekki ósenni-
legt, að hann hafi látið mig njóta einhvers, er ég
hafi skár gert en þá vandasömu skömmtun.
Bragi Sigurjónsson er sextugur í blóma lífsins.
Samherjar hans víðs vegar um land binda við liann
vonir og ætlast til þess, að hann eigi drjúgan þátt
í því, að Alþýðuflokkurinn hafi forustu um að
sameina vinstra fólk í djarfa og vígreifa fylkingu,
sem berjist hiklaust en drengilega fyrir því, að
hugsjónir jafnaðarstefnunnar verði íslénzkur veru-
leiki. Þá köllun hlýtur Alþýðuflokkurinn að rækja,
ef hann vill rísa undir hlutverki og skyldu.
HELGI SÆMUNDSSON
umdeildur og fengið ntikið aðkast frá andstæð-
ingum sínum og oft borinn þeim sökum, sem hann
hefur alls ekki átt.
Sem dæmi get ég nefnt, að á s.l. þingi barðist
liann fyrir hækkuðum ellilífeyri og tókst eftir mikil
átök þar um, að fá hann hækkaðan um 5%.
En svo var honum núið því um nasir, af stjórn-
málaandstæðingum sínum fyrir síðustu bæjar-
stjórnarkosningar, að fella framkomna tillögu um
15% hækkun, sem þá var alls ekki hægt að fá fram-
gengt.
Bragi Sigurjónsson hefur, auk allra þessara fé-
lagsmála, sem um hefur verið getið, verið mjög af-
kastamikill rithöfundur. Gefið út 5 ljóðabækur
og smásagnakver og ritstýrt Göngum og réttum,
er út kom í fimm stórurn bindurn, og gaf út um
tíma tímaritið Stíganda.
Þau ár, sem ég starfaði með Braga að félagsmál-
um, varð mér oft hugsað um hvað hann gat af-
kastað miklu, því það var sama hvað honum var
falið að gera, alltaf hafði hann tíma til að taka
það að sér og koma því í framkvæmd.
Bragi var baráttufús stjórnmálamaður og vildi
oft breytingar á mönnum og starfsaðferðum, sumt
komst í fiamkvæmd af því sem hann vildi, svo sem
formannsskipti í Alþýðuflokknum á sínum tíma,
svo eitthvað sé nefnt, en annað ekki, eins og geng-
ur og gerist.
En þó að Bragi væri borinn ofurliði í afstöðu til
manna eða málefna, þá kom það aldrei fyrir, að
hann léti það bitna á andstæðingnum, eins og suma
vill lienda.
Bragi er mikill verkalýðssinni og skilur þarfir
og vilja verkalýðsins til hinna ýmsu umbótamála
verkalýðnum til lianda, en greinir stundum á við
stjórnendur verkalýðsfélaganna um starfsaðferðir,
Engu að síður á verkalýðurinn tryggan og skiln-
ingsgóðan mann að, þar sem Bragi Sigurjónsson
er, og ættu stjórnendur verkalýðsins oftar að leita
ráða og álits hans en gert er, til að fá framgengl
málefnum verkalýðsins.
Á þessum merku tímamótum í ævi Braga Sigur
jónssonar, sendi ég honum og fjölskyldu lians mín