Melkorka - 01.04.1950, Blaðsíða 4

barn er eitt, 100 kr„ ef þau eru 2, 600 kr„ ef þau
em 3 og 800 kr„ ef þau eru 4 eða fleiri.
6. Að ráðskona manns, sem cleyr af völdum sjúkdóma
eða slysa eigi sama rétt til bóta og sambúðarkona hafi
hún sannanlega unnið heimilinu sem húsmóðir.
7. Að aðstaða öryrkja þeirra, er aðeins njóta styrks. verði
bætt með því að koma á fót vinnuheimili og vinnan
sniðin fyrir þá.
Þessar tillögur skýra sig sjállar. Það kom
fram á fundinum, að misskiptur réttur skv.
lögunum bitnar aðallega á konum og börn-
um. Þó væri erfitt að fara fram á mikil auk-
in fjárútlát fyrir tryggingarnar, en spara
mætti útgjöld, t. d., ef greiðsla fjölskyldu-
bóta miðaðist við eitthvert hámark tekna
bótaþega.
í sambandi við 1. liðinn skal þess getið,
að í frv. því, sem nú liggur fyrir Alþingi er
lagt til. að tryggingastofnunin fái heimild
til að úrskurða hjónum fullan einstaklings-
lífeyri, hvoru fyrir sig, ef þau eru eigi sam-
vistum af heilsufarslegum ástæðum eða öðr-
um ástæðum, sem tryggingaráð metur jafn-
gildar.
Um 5. liðinn er það að segja, að nú er
lagt til í frv., að heimild verði veitt trygg-
ingaráði til að greiða mæðralaun til ekkna,
fráskilinna kvenna og ógiftra ntæðra, sem
hafa 2 börn eða fleiri innan 16 ára á fram-
færi sínu. Þessi laun ákvarðist með liliðsjón
af fjárhagsástæðum móðurinnar. Mæðra-
laun falla niður, ef móðirin gil tist og ef hún
býr með karlmanni, þótt ógift séu. A 1.
verðlagssvæði eru mæðralaun kr. 400 til
móður með 2 börn, kr. 800, þegar börnin
eru 3, og kr. 1200, þegar börnin eru 4 eða
fleiri. Þetta eru grunnupphæðir.
í almannatryggingalögunum eru ákvæði
um, að einstæðar mæður og fráskildar kon-
ur skuli njóta barnalífeyris með börnum
sínurn þar til þau eru 16 ára, þó að konur
gifti sig aftur. Hins yegar gilti .ekki sami
réttur fyrir ekkju. Hún átti aðeins rétt á
barnalífeyri í 3 ár eftir að hún giftist aftur.
Það hefur vitanlega ekki verið ætlun lög-
gjafans að gera Jressum konum lægra undir
höfði en öðrum, en af einhverjum klaufa-
skap hefur þó æxlazt svona til. í frv. Jrví,
sem nú liggur fyrir er Jætta tekið til athug-
unar, en í stað jæss að færa rétt ekkná til
samræmis við rétt ógiftra mæðra og fráskil-
inna, er lagt til að færa hlut hinna síðar-
nefndu niður, þannig að Jrær hljóti barna-
lífeyri aðeins í 3 ár eins og ekkjur.
Mæðrafélagið í Reykjavík hefur skrifað
Alþingi út af Jressu atriði og mótmælt Joví
og Mæðrastyrksnefndin í Reykjavík hefur
einnig flntt Allsherjarnefndum beggja þing-
deilda mótmæli, auk Jaess sem nefndin lagði
ríka áherzlu á, að ákvæðið um mæðralaun
yrði ekki fellt í meðferð þingsins.
Mæðrafélagið vill þó ganga nokkru lengra
en frv. gerir ráð fyrir, Jr. e. að móður með
eitt barn á framfæri verði einnig greidd
mæðralaun. Á fundi sínum 16. janúar s.l.
gerði félagið samþykkt, Jiar sem það lætur
í ljósi ánægju sína yfir Jjví nýmæli að greiða
einstæðum mæðrum mæðralaun. Þar sé að
nokkru viðurkennd margendurtekin krafa
kvennasamtakanna í landinu. „Hins vegar
harmar fundurinn, að frv. gerir aðeins ráð
fyrir heimild til mæðralauna og þeirra svo
lágra, að sýnt er, að ekki er hægt að lifa á
þeim, að barnalífeyrinum einum viðbætt-
um. Fyrir því skorar fundurinn á Alþingi:
1. Að í stað heimildar í 13. gr. frv. komi: að einstæð
móðir skuli eiga rétt til mæðralauna, svo fremi, að
tekjur lieunar eða cignir fari ekki fram úr ákveðnu
rnarki.
2. Að hækka upphæð þá, sem frumvarpið gerir ráð fyr-
ir. svo að móðir, sem ekki hefur aðrar tekjur en
barnalífeyrinn, geti lifað á honum að viðliattum
mæðralaununum.
3. Að einstæðri móður, með eitt harn, sé annað tveggja.
ætluð mæðralaun á meðan barnið er innan 7 ára,
eða að bæjarfélög’unum sé gert skylt að sjá svo um,
að maðurnar eigi greiðan aðgang að vöggustofum
og dagheimilum, þar sem barnið nýtur öruggrar
gæzlu á meðan móðirin er á vinnustað.
Fundurinn álítur mjög tn'. r fariÖ, að frumvarpið
gerir ráð fyrif að takmarka greiðslur barnalífeyris,
ef móðirin giftist eða býr með manni, og fella þar
niður rétt, sem þær eiga samkvæmt gildandi lögum.
Skorar fundurinn því á Alþingi, að fella
niður 10. gr. frv, en auka rétt ekknanna til
2
MELKORKA