Melkorka - 01.04.1950, Blaðsíða 14
Frelsishreyfing kvenna í Kína
Eftir Þóru Vigfúsdóttur
Þegar við nú um miðbik tuttugustu aldar-
innar lítum til baka, sjáum við að það sem
af er öldinni er tímabil styrjalda og hvers
kyns byltinga, en um leið framfara og meiri
mannréttinda en á nokkru öðru tímabili.
Um og fyrir aldamótin fór kvenréttinda-
hreyfingin eldi um löndin í vesturálfu
heims og bylti við rótgrónum hugsunarhætti
aldanna gagnvart konunni.
Þeirri bardttu lauk með því að konur í
hverju landinu at öðru á vesturhveli jarðar
fengu pólitískt jafnrétti, rétt til menntunar
og starfa í þjóðfélaginu við hlið karlmanns-
ins. En þótt jafnréttisbaráttu vestrænna
kvenna sé á engan liátt að fullu lokið, þá
búa þær í öllum lýðræðislöndum við dýr-
mæt réttindi, sem kynsystur þeirra á austur-
Jiveli jarðar hafa aldrei þekkt, nenia í Sovét-
ríkjunum, en þar var konum strax eftir
verkalýðsbyltinguna 1917 tryggt fnllt jafn-
rétti í stjórnarskrá landsins, og jrað er fyrir
löngu viðurkennt að hin hraða iðnaðar- og
menningarþróun Sovétlýðveldanna sé ekki
hvað sízt konunum að þakka.
/ átökum þeim, sem átt hafa sér stað í
góðar minningar, en við þurfum líka að
ætla Jreim helgireiti í huga okkar, sent við
hlúum að og höldum við líði.
Inga mín Lára, eins og ég ávallt kallaði
liana, á í mínu hjarta og huga sinn helgireit,
sem ég vil ávallt hlúa að, og þar eigum við
saman blóm æskuáranna, er sameina okkur
aftur á ódáinsakri eilífðarinnar.
Ég veit hún lifir í blessun Drottins jrang-
að til.
heiminum síðan síðustu heimstyrjöld lauk,
eru það ekki hvað sízt Asíuþjóðirnar, sem
koma við sögu. Þar lrefur hver þjóðin af
annarri risið upp og hrist af sér nýlendu-
kúgun Vesturlanda og áþján miðaldaskipu-
lags. Það er í Jressari frelsisbaráttu, sem kon-
ur Asíu hafa kastað andlitsblæjunni, tákni
kúgunar og niðurlægingar, brotið rimla
kvennabúranna og streymt út á vígvöllinn.
1 frelsisbaráttu kínversku þjóðarinnar,
sem stóð röska þrjá áratugi, tóku konurnar
eftirminnilegan þátt. Á Jressu tímabili risu
þær upp eins og náttúrukraftur, sem ekkert
gat stöðvað, segir einn rithöfundur. Kon-
urnar, sem eftir kenningu Konfúcíusar,
kínverska spekingsins, „áttu að hlýða föð-
urnum áður en liann gifti þær burt, eigin-
manninum eftir giftinguna og syninum,
ef mannsins nrissti við,“ losuðu sig á furðu-
lega skömmum tíma úr þeinr Fenrisúlfs-
böndunr, sem aldirnar höfðu reyrt þær í.
Allt fram til ársins 1912 bjó kínverska
Jrjóðin við miðaldaskipulag, eða Jrangað til
síðasta keisara Manchu-ættarinnar var steypt
af stóli, og borgaraleg bylting varð í land-
inu. Konan var tæplega reiknuð nreð r Jrjóð-
félaginu, auðvitað hélt hún við ættstofnin-
unr, eir alls staðar var litið á hana senr lægri
veru og ambátt mannsins. En um leið og
áhrif hinnar vestrænu menningar fóru að
flæða inn r landið, í kjölfar þeirra auð-
hringa sem náð lröfðu bólfestu í landinu og
fluttu inn nýtízku framleiðslutæki, reistu
verksmiðjur og konru með nýja siði inn í
jretta eldganrla menningarland, sem frá
sjónarnriði hins vestræna athafnamanns virt-
ist nróka eins og stór risi í lrarki þeirrar ald-
ar sem var að rísa, — fóru fljótlega að lreyr-
12
MELKORKA