Heilbrigðismál - 01.09.1985, Blaðsíða 6

LANDSPÍTALINN / Reymr Tómas Geusson
Þrennir þríburar sama sumariö
Pað hefur vakið athygli að á
nokkrum mánuðum hafa þrisvar
fæðst þríburar hér á landi. En hversu
algengar eru slíkar fæðingar?
Á rúmri öld, eða síðan 1880, hafa
þríburar fæðst 60 sinnum á íslandi.
Aðeins einu sinni á þessu tímabili
hafa fæðst fjórburar. Það var árið
1957, en einn þeirra fæddist and-
vana. Árin 1881-1930 var þríbura-
fæðing ein af hverjum 3816 fæðing-
um, en árin 1931 — 1980 ein af hverj-
um 7764 fæðingum, sem jafngildir
því að þríburar fæðist nú annað
Mynd af þríburum Guðbjargar og
Sigfúsar, tekin á tuttugustu viku
meðgöngu með ómunartæki
(sónar). Kollamir þrir sjást sem
hvítir hringir, efst er legveggurinn
og neðst hryggur móðurinnar.
hvert ár.1 Af 75 þríburum sem fædd-
ust á tímabilinu 1931-80 voru stúlk-
urnar 48 en drengirnir aðeins 27.
Ekki verður vart slíks munar milli
kynja hjá tvíburum. Þríburafæðing-
ar þar sem allt voru drengir hafa
aðeins orðið þrisvar á þessu tímabili
(þ.e. 1949, 1975 og 1977) en þriggja
stúlkna fæðingar voru níu sinnum
(síðast 1969), og svo enn einu sinni
nú í sumar.
Síðustu fimm árin hafa fjórum
sinnum fæðst þríburar.
Guðmunda Brynjólfsdóttir og
Reynir Arnórsson frá Djúpavogi
eignuðust þríbura 6. febrúar 1983.
Börnin voru skírð Njáll, Ásdís og
Bryndís (sjá Heilbrigðismál 2/1983).
Fyrstu þríburarnir á þessu ári
fæddust á Fæðingadeild Landspítal-
ans 1. maí 1985. Þetta voru tvær
stúlkur og einn drengur. Foreldrarn-
ir, Jóna Mekkín Jónsdóttir og Magn-
ús Guðnason, eiga heima á Eski-
firði.
Þríburar fæddust á Akureyri 29.
júní 1985, tvær stúlkur og einn
drengur. Foreldrarnir eru Jóhanna
Birgisdóttir og Halldór Halldórsson.
Um hálfum mánuði síðar, 15. júlí
1985, fæddust svo þriðju þríburarnir
á þremur mánuðum, í þetta sinn
voru það allt stúlkur. Foreldrarnir
eru Guðbjörg Gunnarsdóttir og Sig-
fús Erlingsson, sem búa í Reykjavík.
Læknar virðast sammála um að
þessi fjöldi þríburafæðinga í sumar
sé tilviljun ein og ekki sé hægt að
álykta að slíkum fæðingum sé að
fjölga.
Með notkun ómunartækis (són-
ars) er hægt að sjá mjög snemma á
meðgöngutímanum hvort konan á
von á einu barni eða fleirum. Ef
ástæða þykir til er hægt að fylgjast
betur en ella með konunni á með-
göngutímanum og jafnvel gera ráð-
stafanir til að flýta fæðingunni. Al-
gengt er að fjölburar sjáist í ómunar-
tæki eftir tveggja til þriggja mánaða
meðgöngu.
Þríburafæðingar hafa löngum þótt
í frásögur færandi. í annálum er sagt
að árið 1543 hafi biskupsdóttir alið
þríbura. Árið 1727 fæddi kona í
Hörgárdal þrjú meybörn, og árið
1734 lést skagfirsk kona sem hafði
átt tvenna tvíbura og eina þríbura.
Þess má geta að árið 1984 var
lögum um almannatryggingar breytt
þannig að þríburamæður fá mánuði
lengra fæðingarorlof en tvíburamæð-
ur, eða í 5 mánuði. Konur sem hafa
unnið hálft starf eða meira síðustu
tólf mánuðina fá nú tæpar 23 þúsund
krónur á mánuði, en þær sem hafa
verið heimavinnandi fá þriðjung
þeirrar upphæðar. -jr.
Titvitnun:
1. Gunnlaugur Snædal, Gunnar Biering,
llelgi Sigvaldason, Jónas Ragnarsson:
Fjtírutíu tvíburafæðingar á ári, en þríbura-
fa’ðing annað liverl ár. Heilbrigðismál
1983 ;31 (2):9.
6 HEILBRIGÐISMAL 3/1985