Heilbrigðismál - 01.03.1997, Blaðsíða 6

Erlent
Hættulegt að
vera á tali
Lengi hefur verið álitið
að notkun farsíma í bíl-
um geti aukið hættu á
umferðarslysum, en erfitt
hefur reynst að sýna
fram á það.
Nýlega hefur kanadísk
rannsókn leitt í ljós að
fjórum sinnum meiri lík-
ur eru á að lenda í
árekstri ef talað er í síma
heldur en þegar síminn
er ekki í notkun. Mest er
hættan fyrst eftir að sím-
talið hefst. Það vekur sér-
staka athygli að hættan
er engu minni þó hand-
frjáls sími sé notaður.
The Nezu England Jonrnal of
Medicine, febrúar 1997.
Færri banaslys
Um átta þúsund
bandarískir ökumenn
undir tvítugsaldri létust í
umferðarslysum árið
1995. Banaslysum hefur
þó fækkað um fjórðung
síðustu sjö ár. Það er
þakkað aukinni notkun
bílbelta og hertum regl-
um um reynsluakstur áð-
ur en hinum ungu öku-
mönnum er hleypt ein-
um út í umferðina.
American Medical Nezvs,
janúar 1997.
Hvað viltu
skoða?
Hefur þú áhuga á
skoðunarferð um hjartað?
Þá er ráð að fara inn á
vefsíðu Columbia/HCA
Healthcare Corporation
(http: / / www.columbia.
net/vbody/index.
html) á veraldarvef Int-
ernetsins. Þar er hægt að
litast um inni í hjartanu
og hlusta á fræðslu
um þetta merkilega líf-
færi.
Þessi vefsíða hefur
fengið hæstu einkunn
fyrir aðgengilega heil-
brigðisfræðslu. Nú er
unnið að gerð hliðstæðr-
ar leiðsagnar um fleiri
líffæri svo sem lungu,
heila og meltingarveg.
Internet Medicine,
janúar-febrúar 1997.
Upphafið
ræður úrslitum
Þeir sem ná því að
vera reyklausir fyrsta
daginn eftir að þeir gera
tilraun til að hætta að
reykja eru tíu sinnum lík-
legri en aðrir til að halda
út í að minnsta kosti
hálft ár, samkvæmt rann-
sókn sem gerð var í
Norður Karólínu. Áður
hafði verið talið að fyrstu
tvær vikurnar réðu úr-
slitum. Það skiptir því
miklu mál i að svíkja
ekki sjálfan sig í upphafi
bindindisins.
CNN Interactive, Health,
febrúar 1997.
Sumir eiga erfitt með
svefn en öðrum gengur
illa að halda sér vakandi.
Biti fyrir
svefninn
Oft má rekja svefn-
erfiðleika til meltingar-
vandamála og næringar-
efnaskorts, að mati lækn-
is sem hefur stundað
svefnrannsóknir við
Cornell háskóla.
Til að stuðla að værum
svefni á að forðast feitar
mjólkurvörur, salt, sykur
og koffein. Óhætt er að
drekka mikið af vatni,
helst átta glös á dag og
flest fyrir kvöldmat. Fisk-
ur, kornmeti, ávextir og
grænmeti bæta ástandið.
Sem dæmi um hentugan
bita fyrir svefninn má
nefna spergilkál, banana,
hnetur og sólblómafræ.
Psychology Today,
janúar-febrúar 1996.
Allt of
stuttur þráður
Meðalnotkun á tann-
þræði í Bandaríkjunum
er 15,5 metrar á mann á
ári, eða 4 sentimetrar á
dag. Ef vel ætti að vera
þyrfti hins vegar að
nota 45 sentimetra á
dag.
Health, apríl 1997.
Þegar syfjan tekur völd
er hætta á ferðum í um-
ferðinni.
Svefndrukknir
ökumenn
Það getur verið dýr-
keypt að dotta við stýrið,
jafnvel í nokkrar sekúnd-
ur. Mörg alvarleg slys í
umferðinni eru rakin til
þess að ökumenn hafa
ekki fulla stjórn á bif-
reiðinni vegna þreytu eða
syfju. Þetta á ekki síst við
í akstri á þjóðvegum.
Ástæða er til að gæta
vel að eftirtöldum hætt-
umerkjum:
• Erfitt er að hætta að
geispa.
• Augun lokast af sjálfu
sér eða einbeiting sljóvg-
ast.
• Maður man ekki eftir
síðustu kílómetrunum
sem voru eknir.
• Bíllinn rásar inn á
miðjan veginn eða út í
vegarbrúnir.
Vibrant Life, maí-júní 1997.
Dauðsföllum
fækkar
Dánartíðni úr krabba-
meinum lækkaði um
2,6% í Bandaríkjunum frá
1991 til 1995, en tíðnin
hafði verið að hækka
jafnt og þétt síðustu ára-
tugi. Þessi árangur er
þakkaður forvörnum,
einkum á sviði reykinga,
en einnig fyrri greiningu
og bættri meðferð.
NCI-News, náocmber 1996.
6 HEILBRIGÐISMÁL 1/1997