Heilbrigðismál - 01.09.1998, Blaðsíða 9

Vitleysunni
að þakka
Er ég varð þess sann-
leika var að flestallir þeir
er fram úr sköruðu, bæði
í skáldskap, listum og
mörgu öðru andlegu at-
gjörvi, væru meira og
minna geðveikir vesal-
ingar og teldust þar af
leiðandi til vitleysingja,
þá sá ég fyrst hvað ver-
öldin átti vitleysunni og
öllum hennar áhangend-
um mikið að þakka, sem
valdir höfðu verið til að
hossa veröldinni þó þetta
áfram sem hún nú var
komin. Eftir þeim vísind-
um og listum að dæma
læt ég það svona vera ef
hún hefði átt framför
sína og viðgang ein-
göngu undir þeim „nor-
mölu".
Einar Jónsson mynd-
höggvari (f. 1874, d. 1954).
Skoðtmir, 1944.
Sjaldan hef ég
flotinu neitað
Vín eður kaffi drakk
hann ekki og enn síður
annað áfengara, en ís-
lenskan mat þá hann
gjarnan.
Úr lýsingu á Christian
Levetzow, sem ferðaðist um
ísland árið 1779.
Ketilsstaðaaannáll.
Gat ekki staðið
nógu lengi!
1 ársbyrjun 1914 ákvað
Hjalti [Jónsson, f. 1869, d.
1949] það með sjálfum
sér að hætta skipstjórn.
Hann var mjög farinn að
bilast í fótum og hugsaði
sem svo að best væri að
hætta áður en hann yrði
mikill eftirbátur annarra
togaraskipstjóra. Hann
hafði ekki fundið til í fót-
unum hin fyrstu ár sín á
togara þó að hann stæði
samfleytt á stjórnpalli í
„Fast þeir sóttu sjóinn
og sækja hann enn."
50 klukkustundir en nú
var hann orðinn afleitur
ef hann stóð hvíldarlaust
í sextán tíma.
Guðmundur G. Hagalín:
Saga Eldeyjar-Hjalta, 1939.
í þjónustu
lífsins
Öll vísindi eru upphaf-
lega sprottin af þörfum
lífsins og fá stöðugt
mörg sín frjóustu verk-
efni þaðan. Þarfirnar
tendra spurningarnar en
af spurningunum kvikna
að lokum svörin. Það er
engin hætta á því að veg-
ur vísindanna verði
minni fyrir það þó þau
séu stunduð með það
fyrir augum hvernig þau
verði best hagnýtt í þjón-
ustu lífsins. Þau blómg-
ast einmitt við hagnýt-
inguna því að þá fyrst er
til framkvæmdanna kem-
ur sést hve langt þekk-
ingin nær og í hverju
henni er áfátt.
Guðmundur Finnbogason
landsbókavöröur (f. 1873,
d. 1944). Þar hafa þeir hit-
ann úr, 1974.
Sagt
Breytt
hugarfar
Enginn hættir reyking-
um með viljann einan að
vopni. Þeir sem hafa
reynslu af tóbaksvörnum
vita að hugarfarsbreyt-
ingu þarf til og að reyk-
ingamenn sem tekst að
hætta ná markmiði sínu í
áföngum.
Björn Magnússon yfiríæknir
Fjórðungssjúkrahússins á
Neskaupstað. Morgunblaðið,
14. janúar 1998.
Tímasprengja
Segja má að í kviðfit-
unni búi tímasprengja
sem getur gert vart við
sig með óþægilegum
hætti, til dæmis skyndi-
legu hjartaáfalli eða jafn-
vel skyndidauða langt
um aldur fram.
Það er alveg augljóst
að í þjóðfélaginu eru allt
of margir of feitir, allt of
margir reykja og hreyfa
sig of lítið og eru hlaðnir
streitu og öðrum þekkt-
um áhættuþáttum hjarta-
sjúkdómsins.
Lífshættirnir eiga sér
djúpar rætur í lífi ein-
staklingsins og oft menn-
ingu samtímans og
hvatning til að breyta
þeim er stundum óljós.
Þorkell Guðbrandsson læknir
á Heilsustofnun. Lyfjatíð-
indi, sérrit, 1998.
Á flótta
Lífið býður ekki upp á
það að menn standi lengi
og horfi til baka. Við er-
um á hröðum flótta inn í
framtíðina.
Birgir Sigurðsson
rithöfundur. Morgun-
blaðið, 26. apríl 1998.
Skertur réttur
Grundvallarhugmynd
velferðarkerfisins er sú að
við í sameiningu mynd-
um nokkurs konar trygg-
ingasjóð sem við greiðum
í meðan við erum fær til
þess. Þegar veikindi ber
að höndum eru þeim
okkar sem á þurfa að
halda tryggð framlög úr
þessum sjóði til að mæta
óhjákvæmilegum kostn-
aði. Þessi réttur hefur
skerst verulega á undan-
förnum árum.
Ólafur Örn Arnarson
læknir. Morgunblaðið,
19. ágúst 1998.
Lærið að lesa!
Genalækningar eru
munaður ríkra þjóða og
rnunu aldrei leysa heil-
brigðisvandann sem fá-
tækt, næringarskortur og
ófriður eru. Heilsuboð-
skapur einræktuðu smá-
þjóðarinnar við nyrstu
höf til samfélags þjóð-
anna gæti hljóðað á
þessa leið: Kastið vopn-
unum, kennið öllum að
lesa, gefið öllum nóg að
borða, föt til að klæðast,
húsaskjól og hreint vatn.
Árni Björnsson læknir.
DV, 22. september 1998.
Á Reykjalundi
er fullt hús
af englum
Tekur því?
- þetta er nú gömul manneslda
Hvar vildir þú
vera veikur?
Fleirirúnií
fyrirrúini
HEILBRIGÐISMÁL 3/1998 9