Fróðskaparrit - 01.07.2004, Side 29

Fróðskaparrit - 01.07.2004, Side 29
UNMARKED OR DEFAULT GENDERS 1N FAROESE 27 hann er høgur í ættini 13 hann veksur vindin 14 man hann fara at halda sær 6 hann várar 0 hann myrknar 0 Til samans 37 tað er høgætt 8 vindurin veksur 5 mann veðrið fara at halda sær 13 tað várar 19 tað myrknar 19 137 Rákið er greitt. Ungdómurin velur heldur tað enn hann, har talan er um broytingar í árstíðunum hann várar > tað várar og broytingar í lýsi, hann dimmir > tað dim- mir, meðan tað enn ber til at hava hann, tá ið talan er um veðrið, sum hann er høgur í ættini. Hetta tulki eg á tann hátt, at vit í før- oyskum hava bæði kallkyn og hvørkikyn sum ómarkaði kyn, og at ein broyting er í ferð við at henda yvir til at nýta hvørkikyn. Eitt gott dømi um tað er í (19), har vit fyrst síggja kallkynsformin sjálvir, síðani hvørkikynsformarnar noydd og sjálvi: (19) Hesa gongd, at vit mugu sjálvir bæði gjalda meira og fáa meira vald í okkara egna samfelag... Vit verða noydd at hava eitt vinnulív... Vit mugu sjálvi fram- leiða vørur, sum í dag verða innfluttar (Didriksen, 1986) Fornøvnini allir og summur benda á tað sama. í íslendskum brúka tey yvirhøvur kallkynsformin allir, meðan føroyingar an- tin brúka allir ella tað vanligara øll, sum í (20) , har ein kann hugsa sær, at lærarin ke- mur inn í skúlastovuna og spyr (20a), og kent er eisini dømið í (20b) frá Aktuella horninum hjá J. Haraldsen: (20) a. Eru øll komin? b. Høvdu summi vita, hvat summi siga um summi, so høvdu summi ikki verið so góð við summi, sum summi eru við summi! Eitt annað, sum greitt vísir ein mun ímillum íslendskt og føroyskt er, tá ið talt verður. Vit siga eitt, tvey, trý... hvørkikyn altso, íslend- ingar brúka kallkyn. Kyn uttan ein eyðkendan kontrollør Eitt lýsingarorð skal t.d. hava kyn í før- oyskum, har talan er um eitt navnorð, sum er ein eyðkendur kontrollørur, sum setn- ingarnir í (1), t.e.: ein stórur maður, ein stór brúður, eitt stórt tjaldur, men tað er ikki altíð, at vit hava ein eyðkendan kynskon- trollør. Verður hugt at døminum í (21), sæst, at vit ikki hava nakran eyðkendan kynskon- trollør. í (21a) er talan um navnhátt sum grundlið, saman við (21b), t.e.: tað at vinna á Eysturríki, kláraðu vit. Áhugaverd eru eisini dømini í (21f) og (21h). Vit siga ikki: ‘Fiti, hon er ein trupulleiki’, heldur verður tað brúkt. (21) a. at fáa tað besta burtur úr tí er neyðugt b. vit kláraðu tað. At vinna móti Eysturríki e. tað góða f. tað ónda g. Maðurin og barnið vóru ill
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164

x

Fróðskaparrit

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fróðskaparrit
https://timarit.is/publication/15

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.