Samtíðin - 01.10.1951, Blaðsíða 10

6
SAMTÍÐIN
ekki má glatast. Óskir þeirra
manna eru:
a) að Skálholtsstaður sé varðveitt-
ur og skilað aftur hinum fáu
fornminjum,
b) að hiskupsstóllinn verði endur-
reistur.
c) að dómkirkja verði reist og
henni fenginn prestur.
d) að Vídalinsklaustur verði reist
til bústaðar fyrir uppgjafapresta
og hvildarheimili annarra.
e) að komið verði upp framhalds-
skóla i prestlegum fræðum.
Þá fyrst, er lokið væri fram-
kvæimdum, sem um getur í liðunum
a, b og c, gætu landsmenn notið
söguhelginnar og þeirra minja,
sem eru bundnar sögustaðn-
pRAMKVÆMD þessarar stefnu-
skrár er komin undir virkum,
jákvæðum undirtektum almenn-
ings. Fyrst er að vita, hvað menn
vilja, setja sér mark, siðan að
hefjast handa, taka stefnu. Fvrsti
áfanginn er kirkjan oq kirkjugarð-
urinn, sem hvort tveggja er nú i
hinni aumlegustu og smánarlegustu.
niðurniðslu. Það verður að hlaða
upp kirkjugarðinn, svo að reitur-
inn, sem hlúir beinum margra ágæt-
ustu sona og dætra landsins, beri
okkur ekki lengur þann vitnisburð,
að við séum það, sem við viljum
ekki vera og erum ekki heldur i
reyndinni, þ.e.a.s. skrælingjar. —
Þetta þarf að gerast þegar á næsta
sumri, og mun Skálholtsfélagið
hrinda því i framkvæmd, eftir því
sem það hefur bolmagn til. Kirkja
verður að rísa i Skálholti, sem sé
boðleg staðnum og helgum minn-
ingum hans samboðin. Sú fram-
kvæmd þolir heldur enga bið.
Kirkjan verður að vera messufær
á hvítasunnudag 1956, þegar minnzt
verður 9 alda afmælis stólsins og
íslenzks hiskupsdóms. Hvernig á sú
kirkja að vera? Um það verða á-
hugamenn og ábyrgir aðilar að
koma sér saman hið fyrsta. Um það
hefur ekki enn verið tekin ákvörð-
un, en þess vil ég geta, að mér er
kunnugt um, að mikill áhugi er
fyrir því, að dómkirkja Brynjólfs
biskups Sveinssonar verði endur-
reist. Sú kirkja, svo úr garði gerð,
sem bezt má verða nú á tímum og
búin þeim gripum, sem enn eru til
úr dómkirkjunni fornu, myndi
verða eitt hið sérstæðasta og
athyglisverðasta mannvirki og tvi-
mælalaust draga að sér ferðamenn
i stórum stil. Spá mín er sú, að
Slkálholt vrði þá jafnsjálfsagður
„túristastaður“ og Gullfoss og Geys-
ir. enda i sömu leið.
Þegar kirkjan er risin, er mikið
fengið. En þó er það ekki nóg. Hún
getur ekki staðið i ekkjudómi eða
sem minnismerki eitt. Við höfum
i engu tilliti ráð á því að reisa veg-
leg minnismerki til þess eins að
horfa á þau eða sýna. Það þarf að
sitja staðinn. Þar verður að vera
lif og starf, sem sé spunnið af
sama þræði og saga hans er ofin úr.
Þjóðkirkjan þarf að skapa sér að-
stöðu til þess að tengja Skálholt
andlegu lifi líðandi stundar. Fyrsta
skilvrði þess er, að þar sé ætluð
dvöl einliverjum þeim manni úr