Samtíðin - 01.11.1958, Blaðsíða 7

9. hefti 25. árg.
Mr. 247
Móvember 1958
TÍMARIT TIL SKEMMTUMAR OG FRÓDLEIKS
SAMTÍÐIN kemur út mánaðarlega nema í jan. og ágúst. Ritstjóri og útgefandi: Sigurð-
ur Skúlason, Reykjavík, sími 12526, pósthólf 472. Afgreiðslusími 18985. Argjaldið, 55
kr. (erl. 65 kr.), greiðist fyrirfram. Áskriftir miðast við síðustu áramót. Áskriftargjöld-
um veitt móttaka i Bókaverzlun ísafoldar, Austurstræti 8. — Félagsprentsmiðjan hf.
ístentlinyar þarinast einhut/a farustu
VÍÐSÝNUM, frjálshuga mönnum, sem
bæði þekkja sögu íslendinga og oft hafa
hugsað hingað Iieim frá útlöndum, er
tamt að líta á íslenzku þjóðina sem eina,
stóra f jölskyldu. í þvi sambandi má benda
ú þá athygliverðu staðreynd, að liver ein-
asti hreinræktaður, núlifandi íslendingur
ffetur rakið ætt sina til sömu foreldranna
á 16. og jafnvel 17. öld. Þeir eru allir af
þeim komnir. Þetta þykir útlendingum,
ekki sízt stórþjóðamönnum, æði ævin-
týralegt. Þeir vita raunar fæstir, að Is-
lendingar eru til, hvað þá meira mn þjóð-
ina, sem endur fyrir löngu skóp eddu-
kvæði og sígildar fornsögur.
Ein stór fjölskylda, ekki fjölmennari
en það, að imnt væri að fá henni bústað
við eina götu í erlendri stórborg jafnvel
konia henni fyrir i 2—3 skýjakljúfum
New York borgar. Svo smá þjóð þarfnast
sannarlega einliuga forustumanna og þrá-
ir þess háttar forustu tvímælalaust undir
niðri. I>að fer ekki vel á því, að forustu-
úienn íslenzku stjórnmálaflokkanna á
Þjóðarfleyi okkar rói hver öndvert öðrum
°g keppist um að rugga bátnum jafnvel
svo hastarlega, að sjór gusist inn á bæði
borð og hálfblindi fólkið allar stundir.
Miðaldra íslendingar minnast í fljótu
bragði vart nema tveggja stóratburða, er
Þeim auðnaðist að sjá og heyra pólitíska
forustumenn sína sameinast einhuga um
málstað allrar þjóðarinnar. Annar þess-
ara viðburða var skilnaðurinn við Dani
og stofnun islenzka lýðveldisins 1944,
hinn útifundurinn á Lækjartorgi 4. sept.
sl., vegna aðfara Breta innan ísl. land-
helgi. Árið 1944 áttu allir íslendingar
„eina sál“, og forusta þjóðarinnar var í
samræmi við nauðsyn liennar allrar. í
sambandi við fundinn 4. sept, sl. gátu
öll Reykjavíkurblöðin birt óafskræmdar
myndir af ræðumönnum andstöðuflokk-
anna, flutt óbrenglaða útdrætti úr ræðimi
þeirra, SAGT SATT. Lækjartorg vaið um
stund helgur staður, ræðumennirnir allir
sannir íslendingar, skörulegir oddvitar
þjóðar sinnar óskiptrar, óklofinnar í f jand-
samlegar sveitir. En menn eins og Eiríkur
Kristófersson skipherra urðu livorki
meira né minna en þjóðhetjur. Stundin
var sögufræg. En þess á ekki að þurfa,
að utanaðkomandi ofbeldi þrýsti ísl; for-
ustumönnum saman og kenni þeim að
hugsa þjóðrænt, virða einhuga það, sem
allri þjóðinni lientar bezt, í stað þess að
hugsa stöðugt flokkrænt, þ. e.: livað
hentar mér og flokki minimi bezt án til-
lits til alþjóðarheillar. Atburðirnir 1944
og 1958 eiga að knýja ísl. þjóðina til að
krefjast þjóðstjórnar, er jafnan hafi þarf-
ir allrar þjóðarfjölskyldunnar að leiðar-
merki. Án slíkrar skipunar verður ávallt
örðugt að lifa siðferðilega mannsæmandi
lífi hér á landi, enda lilýtur hennar að
verða krafizt fyrr eða síðar.