Fréttablaðið - 19.07.2010, Blaðsíða 12

12 19. júlí 2010 MÁNUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Anna Margrét Björnsson amb@frettabladid.is og Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
HALLDÓR
Ögmundur Jónasson alþingismaður gerir í Fréttablaðinu hinn 15. júní nokkrar
athugasemdir við skarpa greiningu Hann-
esar Péturssonar skálds á málflutningi
andstæðinga ESB-aðildar. Sérstakalega fer
fyrir brjóstið á Ögmundi upprifjun Hann-
esar á stóryrðum andstæðinga EES-samn-
ingsins, en fæst af þeim stóryrðum hafa
staðist tímans tönn. Sér til varnar nefnir
Ögmundur að margir (m.a. nokkrir íhalds-
menn í Sjálfstæðisflokknum) hafi efast um
að samningurinn stæðist stjórnarskrá. Um
þetta má enn deila, enda vel ígrunduð rök á
báða bóga. Af lestri greinar Ögmundar er
mér þó ekki ljóst hvaða skoðun hann hefur
á málinu í dag. Ég vil því spyrja Ögmund:
telur hann að samningurinn um EES sé and-
stæður stjórnskránni?
Svarið við þessari spurningu er ekki
síst áhugavert vegna þess að meginrök
Ögmundar gegn EES og (að því er ég fæ
best skilið) aðild að ESB varða lýðræði.
Ögmundur telur að það hefði verið betra
frá lýðræðislegu sjónarmiði að gera tví-
hliða samninga við ESB og því má álykta
að honum þyki slíkir samningar betri fyrir
lýðræðið í landinu en EES með sínum stofn-
unum og regluverki ESB. Nú var þetta
ekki niðurstaðan á sínum tíma, EES er
hér til staðar með sínum kostum og göll-
um. Það sem ég skil ekki alveg í röksemd-
um Ögmundar er hvort að enn muni síga
á ógæfuhliðina varðandi lýðræði í landinu
ef Ísland gerist aðili að ESB. Ég get fallist
á það (kannski ekki af sömu ástæðum og
Ögmundur) að EES sé gallað, að þar sé lýð-
ræðishallinn mikill. Þar með fylgir ekki að
þessi lýðræðishalli aukist við aðild að ESB,
þvert á móti má færa fyrir því góð rök að
full aðild bæti úr ýmsum þeim ágöllum sem
eru á EES frá sjónarmiði lýðræðis. Ef val-
kosturinn er EES eða ESB, þá virðist mér
Ögmundur vera á hálum ís í sinni röksemda-
færslu. Mér virðist raunar að Ögmundur
sé að setja upp valkostinn „tvíhliða samn-
ingur“ eða „aðild að ESB“, en umræðan er
alls ekki um það. Ég vil því spyrja Ögmund
hvort hann telji fulla aðild að ESB verri kost
frá sjónarmiði lýðræðis en núverandi skipan
mála (EES)? Er tvíhliða samningur við ESB
valkostur við fulla aðild?
Umræðan um aðild Íslands að ESB snýst
um marga hluti, einn af þeim er lýðræði. Um
það er sjálfsagt að ræða, en af lestri greinar
Ögmundar grunar mig að margir andstæð-
ingar ESB vildu fremur láta þjóðina greiða
atkvæði um uppsögn EES fremur en fulla
aðild að ESB.
Ögmundur og ESB
Evrópumál
Birgir
Hermannsson
stjórnmálafræð-
ingur
Kominn tími til
Þau ánægjulegu tíðindi bárust nýverið
að Fjármálaeftirlitið væri orðið aðili að
Alþjóðasambandi verðbréfaeftirlita.
Með aðildinni getur Fjármálaeftirlitið
skipst á upplýsingum um verðbréfa-
viðskipti við flestar þjóðir heimsins.
Það er vel. Raunar svo vel að menn
hljóta að spyrja sig hvers vegna í
ósköpunum þetta var ekki löngu orðið
að veruleika? Sá Fjármálaeftirlitið
virkilega engan hag í aðildinni í upp-
ganginum þegar eignamenn skiptust á
verðbréfum eins og Matador-pening-
um og lán voru tekin fyrir öllu heila
klabbinu? En batnandi Fjár-
málaeftirliti er best að lifa.
Gæti orðið löng bið
DV greindi frá því um helgina að
þingmenn Evrópusambandsins hefðu
kvartað til stækkunarstjóra Evrópusam-
bandsins vegna makrílveiða Íslend-
inga. Hvort það voru þingmennirnir
eða blaðamaðurinn sem skripluðu á
skötunni skal ósagt látið, en sagt er frá
því að þeir hafi sent Olli Rehn kvörtun
sína. Hann hætti sem
stækkunarstjóri í
janúar og Tékkinn
Štefan Füle tók
við. Biðin eftir svari
Rehn gæti því orðið
löng.
Samningar en ekki ráðgjöf
Á þessum stað var í síðustu viku
sagt að Kleópatra Kristbjörg, forstjóri
Gunnars majones, hefði í viðtali við
Vikuna upplýst að í starfi hennar hjá
fyrirtækinu fælist fyrst og fremst ráð-
gjöf. Það er ekki rétt. Um störf sín þar
sagði hún: „Ég sé um samningamál
enda er ég ágæt í mannlegum sam-
skiptum. Ég starfa þarna enn, en
fyrst og fremst er ég rithöfundur
og byltingarsinni.“ Kristbjörg og
aðrir hlutaðeigendur eru beðnir
velvirðingar á misherminu.
kolbeinn@frettabladid.is,
bjorn@frettabladid.is
- Lifið heil
www.lyfja.is
25% afsláttur
af öllum Schollvörum út júlí í öllum verslunum Lyfju.
Fallegir fætur með Scholl
Þ
að er með nokkrum ólíkindum að stjórnvöld í ríki, sem þarf
eins nauðsynlega á erlendri fjárfestingu að halda og Ísland,
skuli leggja jafnmikið á sig og raun ber vitni til að hrekja
erlenda fjárfesta frá landinu.
Síðustu vendingar í Magma-málinu eru dæmi um slíkt.
Vinstri græn vilja stöðva kaup fyrirtækisins á HS orku með öllum
tiltækum ráðum; nota peninga skattgreiðenda til að ganga inn í kaup-
in, rifta samningum og þar fram
eftir götunum. Hlaupið var upp
til handa og fóta út af „nýjum“
upplýsingum um sænska dóttur-
fyrirtæki Magma, sem höfðu legið
fyrir misserum saman.
Þarna er ekki einvörðungu
annar stjórnarflokkurinn að
reyna að breyta reglunum eftir á
og hrekja burt erlendan fjárfesti, sem hefur ákveðið að leggja mikla
peninga í atvinnustarfsemi á Íslandi. Þar er líka verið að senda öðrum
erlendum fjárfestum, sem hafa áhuga á Íslandi, skilaboð um að betra
sé að þeir beini athygli sinni annað.
Að sumu leyti hefur málið verið rætt út frá forms- og aukaatrið-
um. Grundvallarspurningin, sem stjórnmálamenn þurfa að svara,
er auðvitað hvort þeir vilji erlenda fjárfestingu inn í efnahagslífið.
Ef þeir vilja hana, útbúa þeir lagaramma sem opnar fyrir hana og
hvetur til hennar.
Það eru hreinar og klárar blekkingar að leggjast gegn fjárfestingu
Magma á þeim forsendum að verið sé að selja auðlindir þjóðarinnar.
HS orka á engar auðlindir; þær eru í opinberri eigu og má ekki selja
þær samkvæmt nýlegri löggjöf. HS orka á eingöngu nýtingarrétt og
greiðir fyrir hann.
Kannski er það stefna VG að hrekja burt alla erlenda fjárfesta sem
vilja kaupa í fyrirtækjum sem nýta auðlindir landsins með einhverj-
um hætti. Þá er hætt við að fáir verði eftir.
Á Íslandi eiga með réttu að vera mörg tækifæri fyrir erlenda fjár-
festa. Mörg góð fyrirtæki, sem hafa lent í skuldavanda eða eigendur
þeirra lent í erfiðleikum, eru og verða til sölu. Ísland vantar ekki
aðeins fjármagn inn í þessi fyrirtæki; það vantar líka fjölbreytilegan
eigendahóp atvinnulífsins. Við viljum ekki að atvinnulífið verði aftur
í eigu fáeinna innlendra viðskiptablokka.
Fjárfestar meta ýmis atriði þegar þeir ákveða hvort eigi að fjárfesta
í öðru landi. Þeir reyna að forðast of mikla áhættu. Í tilviki Íslands
eru ýmsir áhættuþættir umfram það sem gerist í nágrannalöndunum,
til dæmis óstöðugur gjaldmiðill og sveiflukennt hagkerfi. Í flestum
vestrænum ríkjum er pólitískur óstöðugleiki ekki áhættuþáttur. Nú er
hins vegar svo komið að erlendir fjárfestar eru sumir hverjir farnir
að setja dynti ríkisstjórnarinnar í efsta sæti áhættuþáttanna, þegar
þeir skoða hvort fjárfesta eigi á Íslandi. Þeir hafa áhyggjur af því að
stjórnvöld hafi almennt lítinn áhuga á erlendri fjárfestingu og séu
líkleg til að hræra í regluverkinu til að fæla erlend fyrirtæki frá.
Er þetta það sem við þurfum á að halda? Er ekki að verða tíma-
bært að ríkisstjórnin tali skýrt um stefnu sína gagnvart erlendum
fjárfestingum?
Stjórnvöld þvælast fyrir fyrirtækjum sem vilja
fjárfesta á Íslandi.
Eru fjárfestar
velkomnir?
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN