Morgunn - 01.06.1976, Blaðsíða 80

78
MORGUNN
Tilgangur tilraunar okkar var þó fyrst og fremst sá að prófa
nýja tilgátu. Er ekki samband milli lesturs bóka og greina um
dulræn efni og fjölda réttra lausna í forspártilraun? Hugs-
anlegt er að þeir, sem oft lesa um slík efni, geri það vegna
þess að þeir búi yfir meiri forspárgáfu en hinir sem sjaldnar
lesa þess háttar bókmenntir.
Eins og sjá má i meðfylgjandi töflu reyndist verulegur
munur á meðalfjölda réttra lausna í forspárprófinu eftir því
hvort þátttakendur lásu oft, sjaldan eða aldrei bækur eða
greinar um dulræn efni. Þeir 105, sem oft lásu um dulræn
efni, fengu að meðaltali 20,88 réttar lausnir eða 92 fleiri en
fást ættu fyrir meðaltilviljun (staðlað frávik 2,01, P = ,02
einhliða). Fjöldi réttra lausna hjá þeim 255, sem sjaldan lesa
um dulræn efni, nálgast mjög meðaltilviljun, 19,91. Þeir 89,
sem aldrei lesa um dulræn efni, víkja lengst frá meðaltilviljun.
Meðaltal þeirra er 18,52 og réttar lausnir þeirra 132 fœrri en
hefðu átt að fást fyrir meðaltilviljun. Staðlað frávik (z) er
-3,50. Líkindi fyrir tilviljun eru hér aðeins 2 á móti 10 þús-
undum.
Með áðurnefndu chi-kvaðrat prófi fæst á lausnum allra
þriggja hópanna x2 = 16,62, ein frigráða, P = ,00005. Þessi
niðurstaða sýnir mjög marktækt samband milli fjölda réttu
lausnanna í forspárprófinu og lesturs bóka og greina um dul-
ræn efni. Fyrir tilviljun ætti þessi lausn aðeins að nást einu
sinni við tuttugu þúsund tilraunir.
En hvað um samband dulskynjunar og tíðni munaðra
drauma og berdreymis? Tilgátur um slíkt samband prófuðum
við einnig fyrir ári siðan (Haraldsson 1975). Marktækt sam-
band fannst fyrir hvoruga tilgátuna hvorki þá né nú.
Samantekt: Sé litið á frávik fjölda réttra lausna frá meðal-
tilviljun sem vísbendi um forspárgáfu kemur eftirfarandi í
ljós:
1. Marktækur munur er á fjölda réttra lausna, þegar þátttak-
endur eru flokkaðir eftir trú sinni á tilveru hugskeyta og
forspárgáfu. Mjög marktækur munur er á fjölda réttra