Fréttablaðið - 08.11.2010, Blaðsíða 13

MÁNUDAGUR 8. nóvember 2010 13
Hátíðlegt … Fallegt … Mikil stemmning … Þannig eru
orðin sem maður hefur séð um
Þjóðfundinn þar sem valdir full-
trúar settu saman nokkur leiðar-
ljós handa komandi stjórnlaga-
þingi. Og hátíðlegt hefur þetta
verið: fólk hefur klætt sig í betri
fötin og vandað orð sitt og æði því
að nú var það að sinna trúnaðar-
störfum fyrir þjóðina sína. Þarna
– en einkum þó á komandi Stjórn-
lagaþingi – eiga loksins við orð
Jónasar Hallgrímssonar í kvæð-
inu um Alþing hið nýja: „snar-
orðir snillingar / að stefnu sitja; /
þjóðkjörin prúðmenni / þingstein-
um á.“
Ekkert orðagjálfur
Á Alþingi okkar daga situr upp til
hópa fólk sem hvorki er þjóðkjörið
né prúðmenni. Þar eiga betur við
línur Jónasar úr öðru kvæði um
sömu stofnun: „Naha, naha! / Bág-
lega tókst með alþing enn, / naha
naha naha! / Þar eru tómir dauðir
menn. /Naha naha nah!“
Sumsé: snarorðir snillingar
– eða þannig. Sumt er kannski
dálítið skringilega orðað, eins
og þegar talað er um að stjórn-
arskráin „ávarpi“ þjóðina, hvar
sem það nú þýðir, og svo er þarna
vondur kveðskapur eins og ævin-
lega þykir tilhlýðilegt að hafa í
frammi þegar Íslendingar koma
saman. Svo má gera athugasemd-
ir við þær hugmyndir að efla
skuli vald forseta – og varafor-
seta – erum við ekki öll búin að
fá okkur fullsödd af dyntóttum
valdamönnum?
En því fer fjarri að hér sé á
ferðinni meinlítið orðagjálf-
ur eins og sumir kynnu að hafa
búist við: almennt er þetta býsna
afdráttarlaust og jafnvel til þess
fallið að breyta íslensku þjóð-
félagi, nái það fram að ganga.
Þannig segir til dæmis að land-
ið skuli verða eitt kjördæmi með
jöfnum atkvæðisrétti. Það er
mjög róttæk hugmynd. Við sitjum
uppi með fjölmargt fólk á alþingi
sem kosið er af tiltölulega litlum
og einsleitum hópi og lítur á sig
sem hagsmunagæslumenn þess
hóps fremur en fulltrúa þjóð-
arinnar. Það er mörg stórfram-
kvæmdin sem knúin hefur verið
í gegn af slíkum ráðamönnum án
þess að hirt hafi verið um þjóðar-
hag eða náttúruvernd.
Sumir þingmenn virðast ekki
einu sinni sjálfir bera virðingu
fyrir þeirri stofnun sem þeir
eru kosnir til og eru upptekn-
ari af aularæðumennsku af því
tagi sem tíðkast í framhaldsskól-
um þar sem ungir piltar æfa sig
markvisst og þrotlaust í að rífast
um tittlingaskít og gera sér upp
heitar skoðanir á málefnum sem
þeim er hundsama um: æfa sig
með öðrum orðum í að villa á sér
heimildir í ræðustól – skrökva.
Ágætt veganesti
Þjóðfundurinn kemur með ýmis-
legt ágætt veganesti: til dæmis
að náttúra og auðlindir Íslands
sé óframseljanleg þjóðareign
sem nýta beri á sjálfbæran hátt
– það er stórmál; landið eigi að
vera herlaust og vinna að friði;
að sérfræðiþekking skuli nýtt við
ákvarðanatöku fyrir opnum tjöld-
um … Vera má að þetta séu sjálf-
sagðir hlutir, en við skulum hafa í
huga að hefði verið starfað í anda
þessara hugmynda á sínum tíma
hefði ekki verið staðið að einka-
væðingu bankanna eins og gert
var, Ísland ekki gert samsekt í
innrásinni í Írak, ekki verið farið
út í hundrað prósent húsnæðislán,
svo að bara þrjár af heimskuleg-
ustu og afdrifaríkustu athöfnum
ríkisstjórna Davíðs og Halldórs
séu nefndar.
Það er ástæða til að binda vonir
við komandi Stjórnlagaþing. Í
fyrsta lagi munu þar sitja þjóð-
kjörnir fulltrúar, en því er ekki að
heilsa með alþingi eins og málum
er háttað núna. Það fólk sem þar
mun sitja hefur því raunverulegt
lýðræðislegt umboð. Í öðru lagi
hefur margt – hroðalega margt –
hæft og gott fólk gefið kost á sér;
maður mun eiga í mesta basli með
að velja úr þessum fríða flokki.
Heyrst hefur að þjóðþekktir ein-
staklingar hafi þarna of mikið
forskot og má vera að það sé rétt,
en vandséð er hvernig bætt verði
úr því. Frægðin kann hins vegar
að vera beggja handa járn. Þarna
kunna að vera einstaklingar sem
eru duglegir að hafa sig í frammi
án þess að almenn ástsæld fylgi
athyglinni en þessu tvennu er
stundum ruglað saman. Aðrir
hafa getið sér gott orð vegna
starfa sinna, skrifa sinna, hug-
mynda sinna og atorku: er það
ekki allt í lagi?
Guðmundur Andri
Thorsson
rithöfundur
Í DAG
Heyrst hefur að þjóðþekktir einstaklingar
hafi þarna of mikið forskot og má vera að
það sé rétt, en vandséð er hvernig bætt
verði úr því.
Mundu að
panta posa fyrir
jólaverslunina!
Borgun býður vandaða posa til leigu á hagstæðum
kjörum. Hægt er að leigja posa í skemmri tíma, t.d.
helgar- og mánaðarleigu.

Einfaldir í notkun og uppsetningu
Uppsetning á höfuðborgarsvæðinu er ókeypis
Seljendur á landsbyggðinni fá posa
senda uppsetta endurgjaldslaust

Pantaðu posa á borgun.is eða leitaðu
frekari upplýsinga í síma 560 1600.
Þjóðkjörin prúðmenni
Það er með ólíkindum að niður-skurðarhnífurinn virðist enn
ætla að bitna á stofnun eins og Heil-
brigðisstofnun Suðurnesja (HSS),
sem hefur náð að spara ár fyrir ár
og héldum við í sakleysi okkar að
ekki þyrfti að höggva svo mikið
skarð í þjónustuna.
En nei, þar sem við höfum verið
dugleg að hlýða þá er okkur sagt
að vera enn duglegri. Ekki á bara
að spara á HSS heldur á flestum
öðrum stofnunum landsins. Þetta
er aðför að landsbyggðinni á meðan
stjórnvöld tala um að efla menntun
og menningu þar. Hvernig er það
hægt þegar leggja á niður sjúkra-
húsþjónustu á þessum stöðum, þá
er ekki lengur þörf fyrir menntað
fólk á þeirra sviði og er mikil hætta
á því að fólk flyst úr landi til þess
að fá vinnu við sitt fag. Þessi aðför
verður bara til þess að fólk flytj-
ist úr landi og hver á þá að borga
skuldirnar?
Þar sem tilfinningin er að þessi
niðurskurður er notaður sem blóra-
böggull til þess að gera aðsúg að
landsbyggðastofnunum, þá sér
maður ekki sparnaðinn. Það er
alltaf verið að tala um það að það
sé svo stutt fyrir okkur Suður-
nesjamenn að fara til Reykjavíkur
en ég vil benda á að það er alveg
jafnlangt fyrir höfuðborgarbúa að
koma til Reykjanesbæjar.
Við erum með þessar nýju og
flottu skurðstofur sem nú safna
ryki á meðan hátæknisjúkrahús
er enn á teikniborðinu, sem ég
get ekki skilið að við höfum efni á
næstu árin. Af hverju ekki að nýta
það sem til er í landinu?
Hvað varðar fæðingarþjónust-
una þá eru það ekki góð vísindi að
skella öllum fæðandi konum inn
á hátæknisjúkrahús heldur sýna
rannsóknir að konum í eðlilegu
ferli gengur best ef góð samfella
er við ljósmæður þeirra og þær
eru í sínu umhverfi með ljósmæðr-
um sem þær þekkja. Það eru minni
líkur á keisaraskurðum, inngrip-
um og árangursríkari brjóstagjöf
svo eitthvað sé nefnt. Það er nefni-
lega þannig að hormónabúskap-
ur konunnar vinnur best ef henni
líður vel og þá eru meiri líkur á að
fæðing hennar gangi vel. Auðvitað
verðum við að hafa fæðingardeild
á hátæknisjúkrahúsi, þar er gott
starfsfólk sem er að gera frábæra
hluti en það er líka verið að gera
frábæra hluti úti á landi og konur
vilja fæða í sinni heimabyggð.
Hvert er öryggi þjónustunnar að
allar konur eiga að fæða á Land-
spítalanum í skjóli niðurskurðar ef
ekki er hægt að sinna þeim vegna
manneklu og plássleysis. Á þá að
bæta við starfsfólki þar og gera
breytingar á húsnæði? Hver er þá
sparnaðurinn þegar þessi aðstaða
og starfsfólk er fyrir hendi t.d. á
Selfossi og í Keflavík?
Í nýlegri grein í Fréttablaðinu
eftir Dr. Birgit Toebes kemur fram
að það eru mannréttindi að konur
fái viðeigandi þjónustu í sambandi
við barneignaferlið í þeirra nán-
asta umhverfi. Það er það sem ég
vil halda áfram að gera, að taka
á móti nýjum Suðurnesjabúum í
heimabyggð.
Auðvitað veit ég að við (Íslend-
ingar) fórum á hausinn haustið
2008 en fólk hefur komið með aðrar
tillögur en þær að rústa velferðar-
kerfinu okkar í þeirri mynd sem
við þekkjum, t.d. að taka skatta af
lífeyrissjóðsgreiðslunum strax og
fá peninga inn í kerfið án þess að
almenningur verði þess svo mikið
var.
Einnig mættu stjórnvöld skoða
ýmis gæluverkefni bæði hérlendis
og erlendis. Byrjað var að hækka
skatta og gott og vel, maður hefur
lagt sitt fram með því til þess að
reisa Ísland við en það virðist ekki
duga, heldur mun stefna í að ég
sem er skattgreiðandi ásamt öllum
hinum starfsmönnunum á heilbrigð-
isstofnunum um land allt muni ekki
borga skatta í kassann heldur verð-
um við þiggjendur úr honum!
Ég get ekki séð að það sé mik-
ill sparnaður í því. Ég hélt að þeir
sem væru við stjórn í landinu núna
væru að vinna fyrir hinn vinn-
andi mann en ekki sést það á þess-
um ákvarðanatökum og segi ég
bara gangi þeim vel að fá atkvæði
þegar næstu kosningar koma, ef
það verða þá einhverjir kjósendur
eftir á landinu.
Áhyggjur af niðurskurði
Heilbrigðis-
þjónusta
Steina Þórey
Ragnarsdóttir
ljósmóðir og
hjúkrunarfræðingur