Fréttablaðið - 08.11.2010, Qupperneq 37

MÁNUDAGUR 8. nóvember 2010 17
Frumsýningu söngleiksins
Spider man á Browadway eftir
Bono og The Edge úr U2 hefur
verið frestað. Söngleikurinn átti
að hefjast í New York 14. nóv-
ember en núna hefur uppfærsl-
unni verið frestað um að minnsta
kosti viku. Samkvæmt fregnum
vestanhafs eru æfingarnar ekki
komnar nógu langt á veg til að
Spiderman geti farið á fjalirnar.
Svo gæti meira að segja farið að
söngleikurinn verði ekki frum-
sýndur fyrr en í desember eða
snemma á næsta ári. Bono og The
Edge sömdu tónlistina við söng-
leikinn en hafa ekki tekið þátt í
æfingaferlinu.
Spiderman
frestað
BONO OG THE EDGE Söngleiknum um
Köngulóarmanninn hefur verið frestað.
Bræðraborgarstíg 9
D
Y
N
A
M
O
R
E
Y
K
JA
V
ÍK
Átök í goðheimum
Þór Óðinsson á sér þá ósk heitasta að verða vígður inn í goðheima en
lendir í ógöngum og þarf að kljást við öfluga óvini. Fyrr en varir er allt
líf í mannheimum og goðheimum í uppnámi og af stað fer
æsispennandi atburðarás!
Mögnuð saga úr goðheimum, skrásett af Friðriki Erlingssyni.
Alþjóðleg
teiknimynd
um Þór
væntanleg!
SAGN
AARFURIN
N
LIFN
AR VIÐ
Bækur ★★★★★
Svar við bréfi Helgu
Bergsveinn Birgisson
Strandamenn hafa undanfarin ár
ræktað sérkenni sín og kynnt þau
af miklum dugnaði og hugmynda-
ríki fyrir öðrum landsmönnum. Af
Ströndum koma galdramenn eins
og öllum ætti að vera orðið kunn-
ugt og þar er stundað hrútaþukl af
meiri áhuga og þekkingu en víð-
ast hvar annars staðar á landinu.
Af Ströndum koma líka þekkt-
ir sagnamenn og þaðan kemur
Bergsveinn Birgisson.
Allt skiptir þetta máli fyrir nýj-
ustu skáldsögu Bergsveins, Svar
við bréfi Helgu. Þetta er stutt
saga, alltof stutt finnst manni
þegar dregur að lokum lestrar. Öll
sagan er í formi bréfs sem skrifað
er til konu sem heitir Helga eins
og titillinn ber með sér. Bréfritar-
inn er ekkill sem farinn er að nálg-
ast nírætt, ástmaður Helgu, sem
hefur notið með henni skamm-
vinnrar og forboðinnar sælu utan
hjónabanda þeirra beggja á tíma-
bili sem hann kallar „fengitíð lífs
síns“. Saga elskendanna er ein-
föld í sniðum, harmleikur tveggja
mannsæva þarf ekki að felast í
stóratburðum eða hamförum sem
vekja athygli annarra. En í sögunni
birtast líka djúpstæðar andstæður
milli heimahaganna og borgarinn-
ar, nútímans og neyslumenningar
hans annars vegar og nægjusemi
gamla samfélagsins hins vegar.
Sögumaður er íhaldssamur, og
sagan öll er óður til gamla sam-
félagsins án þess að verða nokk-
urn tíma fyrirsjáanleg eða breyt-
ast yfir í ómengaða fortíðarþrá eða
nostalgíu.
Ástarsagan og samfélagsmynd
sögunnar eru sterk og áhrifa-
mikil. En það er stíll sögunn-
ar og tungutak sem gera hana
að þeirri lestrarnautn sem raun
ber vitni. Bergsveinn endurreis-
ir í sögunni tungumál sem er lík-
lega orðið flestum framandi. Það
er megn hrútalykt í þessari sögu
og það er hér meint sem hreint og
ómengað hrós. Sögumaður er fjár-
bóndi og forðagæslumaður í sinni
sveit, tungutak hans er mettað af
tali um sauðfé og sköpulag þess
en það er líka eins og dregið út
úr landslagi og umhverfi bónda
á afskekktri strönd sem lifir lífi
sem er ekki nema einu skrefi frá
algerum sjálfsþurftarbúskap.
Sagan er holdleg og á köflum ögr-
andi þar sem renna saman líkam-
ar manneskjanna og sauðkindar-
innar þannig að varla verður skilið
á milli.
Fyrir mér voru endurfundir við
orðræðu kynbóta á sauðfé endur-
fundir við tungumál fortíðar og
þannig er það líklega fyrir fleiri
sem koma úr sveit eða hafa dval-
ið þar langdvölum. En ég velti því
fyrir mér hvort lestur sögunnar
geti ekki verið ennþá magnaðri
upplifun fyrir þann sem aldrei
hefur lesið lýsingar á kynbóta-
hrútum, aldrei „verið í sveit“ eða
átt þar heima. Stíllinn á Svari við
bréfi Helgu er framandlegur og
bragðsterkur, hann sækir kraft
sinn í tungutak sem er mörgum
horfið og enn fleiri hafa aldrei
þekkt. Þetta tungumál lifnar við í
sögunni, færir með sér lykt, bragð
og áferð úr öðrum tíma.
Jón Yngvi Jóhannsson
Niðurstaða: Svar við bréfi Helgu
er sjaldgæf perla þar sem nútíð og
fortíð, borg og sveit mætast og renna
saman í óviðjafnanlegum texta.
Lykt og bragð af liðnum tíma
BERGSVEINN BIRGISSON „Bergsveinn endurreisir í sögunni tungumál sem er líklega
orðið flestum framandi,“ segir í ritdómi. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN