Fréttablaðið - 08.11.2010, Blaðsíða 31
híbýli og viðhald ● fréttablaðið ●MÁNUDAGUR 8. NÓVEMBER 2010
Uppsalafélagið hefur síðustu
sumur gert upp hús Gísla á
Uppsölum í Selárdal við Arnar-
fjörð, en næsta sumar verður
þar opnað safn.
„Þetta kom þannig til að Guðni
Ágústsson, þáverandi landbúnað-
arráðherra, og Níels Árni Lund
ákváðu að hrinda af stað verkefn-
inu Aftur kemur vor í dal en með
því gafst einstaklingum og hópum
kostur á að taka í fóstur ákveðnar
jarðir og kot í Selárdal. Þá ákváð-
um við Árni Johnsen alþingis-
maður, Harri Kjartansson bygg-
ingameistari og Ragnar Axelsson
ljósmyndari að taka að okkur Upp-
sali því okkur var ljóst að húsið
var að eyðileggjast og synd væri
að bjarga því ekki,“ segir Ómar
Ragnarsson, fréttamaður í Upp-
salafélaginu sem geymir hann og
þrjá áðurnefnda heiðursmenn, en
það var einmitt Árni sem kynnti
landsmönnum Gísla í stórri grein
í Morgunblaðinu snemma á níunda
áratugnum og Ómar í sjónvarps-
þættinum Stiklum ári síðar.
„Harri byrjaði á að taka húsið út
og taldi að ekki þyrfti að eiga við
steypuna að svo stöddu, en gall-
inn var sá að um húsið lék vatn og
vindar því gluggarnir voru ónýt-
ir og þakið lak. Nú er húsið algjör-
lega fokhelt eftir að við settum á
það nýtt þak, dyr og glugga, og
það eina sem eftir er utanhúss er
að mála þak og glugga í gráum lit,“
segir Ómar sem hefur farið reglu-
lega vestur til að vinna að endur-
bótum með félögum sínum.
„Næsta verk er að ganga frá
húsinu að innan, endursmíða rúm
Gísla og aðra húsmuni. Þegar Gísli
fór skildi hann eftir sig muni sem
nú eru komnir á Byggðasafnið
á Hnjóti og þeim viljum við alls
ekki hrófla við, enda eiga þeir
góðu menn sem björguðu þeim að
njóta þess áfram. Við munum því
endurgera heimilið eins og það var
og hengja upp stórar ljósmyndir
af Gísla í herbergið, þar sem hann
sýnist sitja við orgelið sitt, og hafa
þar tvö tæki sem annars vegar
enduróma Bæn einstæðingsins þar
sem Gísli orti tvö erindi og sjón-
varpstæki þar sem hægt verður
að horfa á Gísla í Stiklum,“ segir
Ómar um þetta einstaka safn þar
sem hver gestur er safnvörður.
„Við ætlum að treysta fólki enda
hefur það hingað til gengið vel um
og ekkert tekið í burtu. Þarna eru
enn munir eins og sokkaplögg
og snærislykkjur sem Gísli not-
aði og þurfa að fá að vera í friði
áfram. Allt eru þetta menningar-
verðmæti og að Uppsölum á fólk
að geta komið til að upplifa karlinn
og það að tíminn standi í stað, eða
þá tilfinningu hans að ekkert liggi
á,“ segir Ómar um ógleymanlegan
Gísla sem þjóðinni varð svo kær.
„Gísli er eitt magnaðasta dæmi
um einelti sem Íslandssagan
geymir. Hann hraktist út í horn
strax á unga aldri því hann var
lagður í einelti sem ungur maður
vegna þess hvernig hann talaði.
Sjálfur réttlætti hann einstæð-
ingsskap sinn með því að hann
hefði lesið um indverska jóga sem
leituðu hamingjunnar með því að
draga sig úr öllum skarkala, en
það var hans leið til að vinna bug
á eineltinu. Fólk skynjaði þetta og
fann til með honum, enda kvaldist
hann af einmanaleika allt sitt líf,“
segir Ómar og bætir við að Gísli sé
sér lifandi á hverjum degi.
„Ég er sífellt að sýsla með Gísla,
nú síðast með Bæn einstæðings-
ins sem kemur út á afmælisdisk
mínum í flutningi Óskars Péturs-
sonar og Kammerkórs Langholts-
kirkju. Ég finn því vel fyrir honum
í anda og það gera líka þeir sem
koma að Uppsölum.“
thordis@frettabladid.is
Er sífellt að
sýsla með Gísla
Ómar Ragnarsson við gamla húsið hans Gísla á Uppsölum.
Hér er komin ný hurð á dyrnar sem Gísli gekk inn um í hús sitt, þar sem tíminn
stóð í stað og hvorki útvarp, sjónvarp né dagblöð náðu til hans, uns Jón Páll sálugi
Sigmarsson kraftajötunn færði Gísla sjónvarp að gjöf. MYND/ÓMAR Þ. RAGNARSSON
Hér er húsið orðið fokhelt á ný eftir að Uppsalafélagar hafa sett í það nýja hurð, glugga og þak. MYND/ÓMAR Þ. RAGNARSSON
Gamla húsið að Uppsölum áður en framkvæmdir hófust. Hér má sjá að þakið er
gjörónýtt sem og gluggarnir. MYND/ÓMAR Þ. RAGNARSSON
Borgardekk