19. júní - 19.06.1960, Blaðsíða 5

Gamli bœrinn á Hálum
Síðustu ár Þóru Gunnarsdóttur
Fyrir niörgum árum gekk ég um Hólakirkju-
garð. Þá var einhver, sem sagði: „Hér mun Þóra
Gunnarsdóttir frá Laufási hvila“. Ég hrökk við.
Var það unga stúlkan, sem Jónas Hallgrimsson
unni? Það er annað að lesa Ferðalok en standa við
hálfgleymda gröf.
Eftir þetta fór ég að grennslast um ævi og örlög
Þóru Gunnarsdóttur hér á Hólum. Gamalt fólk
sagði mér margt um hana. Kom öllum saman um,
að hún verið hrein afbragðskona og borið
raunir smar í elímni með mikilli prýði. Það minnt-
ist hennar með ást og virðingu. En mér fór sem
mörgum öðrum. Ég lagði ekki þessar frásagnir nógu
vel á minnið.
Æskan »g áslin.
Þóra Gunnarsdóttir var hálfgert raunabarn. Hún
var óskilgetin og alin upp hjá vandalausu fólki.
Faðir hennar sá um uppeldið, en móðirin giftist
fljótlega. Til tíu ára aldurs er hún á Mógilsá og
í Brautarholti á Kjalarnesi. Þá fer hún til Sigurð-
ar Thorgrímsens landfógeta í Reykjavik og nefnd
þar „fósturdóttir“. Þar mun lmn hafa lært hús-
störf, hannyrðir og fallega framkomu. En skuggi
hvíldi yfir heimilinu vegna fjármálaóreiðu hús-
bóndans.
Vorið 1828 fær Gunnar Gunnarsson veitingu
fyrir Laufásprestakalli og tekur Þóru dóttur sina
með sér þangað. Þau fóru norður heiðar í fylgd
með Jónasi Hallgrimssyni skáldi, þá tuttugu og
eins árs gömlum. Á leiðinni verða þau Þóra hrifin
hvort af öðru og hafa að likindum heitbundizt sín
á milli. Þegar þau skildu á Steinsstöðum, er talið,
að Jónas liafi beðið séra Gunnar um Þóru fyrir
konu, en hann hafi tekið því fálega og talið þau
vera ung og óráðin.
19. JONl
3