19. júní - 01.10.1993, Qupperneq 2
2
3. TBL.1993
RITSTJÓRASPJALL:
Fordómar eða ekki fordómar?
Eins og fram kemur í blaðinu
hélt Kvenréttindafélag íslands
ráðstefnu í Iok september s.l.
um málefni erlendra kvenna á
íslandi. Ráðstefnan, sem var
vel sótt, var ákaflega fróðleg og vakti ýmsar
spurningar í hugum manna. Anægjulegt
var að sjá allar erlendu konurnar sem
komu á ráðstefnuna en þær og erlendir
karlmenn sem hafa sest að á íslandi eru
kallaðir nýbúar.
Eins og gefur að skilja komu ýmis sjón-
armið fram í máli frummælenda og fyrir-
spyrjenda úti í sal. Ein var sú spurning sem
brann á vörum höfundar þessa spjalls en
það er spurningin um það hvort þeir aðil-
ar, t.d. Rauði krossinn og Námsflokkarnir,
hafi heyrt umbjóðendur sína, þ.e.
nýbúana, tala um að þeir hafi mætt for-
dómum hér á landi. Svör fulltrúa fyrr-
greindra samtaka voru á þá leið að sjaldan,
ef nokkurn tíma, hefðu kvartanir um for-
dóma komið fram! Ég tók eftir því að
margir viðstaddra urðu undrandi að heyra
þetta enda ýmsir þeirrar skoðunar að þrátt
fyrir svokallað umburðarlyndi íslensku
þjóðarinnar sé nokk grunnt á fordómum,
ekki síst gagnvart fólki sem hefur annan
húðlit en við. Lítum aðeins nánar á málið.
Stundum koma fréttir af því í fjölmiðl-
um, sérstaldega dagblöðum og tímaritum,
að einstaklingar, svartir eða gulir, sæti
áreiti, t.d. á skemmtistöðum. Fyrir nokkr-
um árum sagði ungur íslenskur karlmaður
frá því að honum hafi verið boðnir pening-
ar ef hann vildi leigja eiginkonu sína næt-
urlangt þeim er þetta „freistandi“ tilboð
gerði. Að sögn eiginmannsins var þetta til-
boð engan veginn einstætt. Erlendar konur
með öðruvísi litarhátt en við hafa sagt frá
svipuðum tilboðum og einnig hefur komið
fram að konur frá Tælandi, en þeim hefur
fjölgað hér á landi, sæti stundum aðkasti
t.d. í verslunum. Dæmi veit ég um fjöl-
skyldu sem í var hent smápeningum er
hún hvíldist við gosbrunninn í Kringlunni.
Eiginkonan er asísk en eiginmaðurinn ís-
lendingur.
Hvað kallast svona hegðun annað en
fordómar? Hvaða einkunn er hægt að gefa
blaðagreinum sem stundum birtast en í
þeim ræðst bóndi nokkur fyrir austan fjall,
eins og það er kallað, með nokkru offorsi á
litað fólk og krefst þess að yfirvöld verndi
hinn „hreina íslenska stofn“ og vísar þá til
aukins fjölda nýbúa hér á landi? Auðvitað
er þetta ekkert annað en fordómar og síð-
ast nefnda dæmið lýsir ótrúlegri fávísi og
skammsýni. Ef höfundur þessara greina
ætti að skilgreina hinn hreina íslenska
stofn myndi hann lenda í vandræðum án
tafar. Slíkur „stofn“ er hreinlega ekki til!
Þröngsýni og fordómar hafa alltaf verið
til staðar og munu sennilega vera það
lengi. í stað þess að taka á móti nýju ís-
lendingunum með varúð er áríðandi að
þeir finni að þeir séu velkomnir og að
menning okkar og þeirra geti bætt hver
aðra upp. Við ætlumst til þess að okkur sé
vel tekið þegar við búum um stundarsakir
erlendis. Því ætti hið sama ekki að gilda
um útlendinga sem búa hér? Erum við
kannski eitthvað öðruvísi og betri en þcir?
Spyr sá sem ekki veit.
19. júní
3. tbl. 43. árgangur
1993
Utgefandi:
Kvenréttindafélag íslands
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Ellen Ingvadóttir
Ritnefnd 19. júní: Bryndís
Kristjánsdóttir, Kristín Leifs-
dótdr, Inga Dóra Sigfúsdóttir,
Sigrún Sigurðardóttir, Valgerð-
ur K. Jónsdóttir, Ellen Ingva-
dóttir, Steinunn Jóhannesdóttir
og Ragnheiður Harðardóttir
Prófarkalesari:
Þórdís Kristleifsdóttir
Ljósmyndir:
Rut Hallgrímsdóttir og fl.
Auglýsingar:
Sigrún Gissurardóttir
Utlit, setning, prentun og
bókband:
Prentsmiðjan Oddi
EFNISYFIRLIT:
2 Ritstjóraspjall: Fordómar eða ekki for-
dómar?
Heimurinn kominn til íslands. Grein
eftir Steinunni Jóhannesdóttur um ný-
afstaðinn fund KRFÍ um málefni er-
lendra kvenna á íslandi. í þessari fróð-
legu úttekt koma fram ýmsar hliðar þess
að vera nýbúi á íslandi.
12 Líf byggt á sandi. í þessari dapurlegu frá-
sögn „Huldu“ kynnast lesendur lídllega
örlögum erlendrar konu scm taldi sig
höndla hamingjuna með því að koma til
íslands að áeggjan íslensks karlmanns. . .
„Vertu ekki með þessa dellu“ er fyrir-
sögn hugleiðingar efdr Valgerði K. Jóns-
dóttur um það hvort konur geti beitt
börn s(n kynferðislegu ofbeldi.
Bókmenntasýn. Að þessu sinni stingur
Guðrún Helgadótdr, rithöfundur og al-
þingismaður, niður penna og svarar
gestapenna 19. júní í 2. tbl., Elínu Odd-
geirsdóttur.
20 Verðum að leggja harðar að okkur en
nokkur karl, segir Patricia Foster en hún
var framkvæmdastjóri íslensku sjávarút-
vegssýningarinnar 1993.
Vog Skrifstofu jafnréttísmála. Að þessu
sinni fjallar Vogin um fyrsta jafnréttis-
þingið, sem haldið var 14. til 15. októ-
ber sl.
Fréttir úr starfi Kvenréttindafélags ís-
lands.
Nordisk Forum er heiti greinar eftir
Bryndísi Kristjánsdóttur um norræna
kvennaþingið í Finnlandi á næsta ári.
íslenskt já takk. . .
„Kvennabaráttan hefur staðið alla þessa
öld,“ segir Sigríður Th. Erlendsdóttir
sagnfræðingur en hún skráði sögu KRFÍ,
Veröld sem ég vil, sem er nýkomin út.
Punktafréttir.