19. júní - 19.06.1994, Síða 22

Sveitarstjórnarkosningar 1994
Bæöi í aðdraganda og aö loknum sveit-
arstjómarkosningunum 28. maí 1994
ræddu konur og karlar um mögulegan
hlut kvenna og sýndist sitt hverjum.
Margar konur óttuöust aö hlutur kvenna
yrði ekki sem bestur eftir þessar kosn-
ingar og þóttust merkja þaö á lélegum
hlut kvenna í forvöl-
um og prófkjörum
um land allt. Aö
þessum oröum
skrifuðum eru ekki
fyrirliggjandi upplýs-
ingar um alla fram-
boðslista eða hverj-
ir gáfu kost á sér tfl
setu á þeim og því
erfitt að segja hvort
þessi vondi grunur
sé á rökum reistur
en þaö er ýmislegt
sem bendir til aö
svo sé ekki. Þá er
heldur ekki hægt að
segja neitt ákveöiö
um hlut einstakra
stjórnmálaflokka.
Þegar þær upplýs-
ingar liggja fyrir mun Skrifstofa jafnrétt-
ismála vinna úr þeim og birta niður-
stööur sínar eins og gert hefur veriö eft-
ir undanfarnar kosningar. Þaö sem
kemur fram í þessari grein byggir svo til
eingöngu á tölum sem birtust í Morg-
unblaðinu þann 31. maí.
Samkvæmt tölum sem birtust í dag-
blöðum að loknum kosningum má ætla
aö heildarhlutur íslenskra kvenna í
sveitarstjórnum hafi heldur aukist en
hitt og virðist hann nú vera um 25% en
var rétt 22% síðasta kjörtímabil. Þessa
aukning á sér fyrst og fremst stað í
kauptúnahreppum og fámennum
sveitahreppum og ber aö fagna henni.
Því miöur er eins og þróunin hafi stööv-
ast í þéttbýlinu! Eftir kosningarnar
1986 var hlutur kvenna í kaupstööum
28,9%, eftir kosningarnar 1990 var
hann 31,5% sem er þaö sama og nú.
Þetta er ekki nógu gott og segir okkur
að konur þurfa alltaf aö halda vöku
sinni og gæta aö þróuninni. I því sam-
bandi er vert að benda á sjálft höfuö-
borgarsvæðiö. Þar var hlutur kvenna
ótrúlega góöur síðasta kjörtímabil eða
45% en er nú mun lægri eöa rétt 38%.
Trúlega á ótti margra kvenna, sem
töldu sig sjá blikur á lofti hvað varðar
hlut kvenna í sveitarstjórnum, rætur í
þeirri staöreynd aö það voru fyrst og
fremst konur á höfuðborgarsvæðinu
sem fóru illa út úr prófkjörum. Ýmislegt
bendir til aö hlutur kvenna í öörum stór-
um sveitarfélögum hafi aukist töluvert.
Það veröur t.d. áhugavert aö skoða hlut
kvenna í sveitarfélögum sem hafa sam-
einast eins og t.d. í Suöurnesjabæ. Þar
eru konur 5 af 11 bæjarfulltrúum eða
45% og þær leiddu tvo af fjórum listum
sem þuðu þar fram. Sameiginlegur hlut-
ur kvenna í sveitar-
félögunum sem
sameinuðust í Suð-
urnesjabæ var rétt
33% síðasta kjör-
tímabil. Þaö veröur
áhugavert að sjá
hvort sama þróun
hefur orðiö á fleiri
stööum þar sem
sameining hefur átt
sér stað.
Eins og áður hef-
ur komið fram þá
fækkaöi konum
sem kjörnum bæjar-
stjórnarfulltrúum á
höfuðborgarsvæö-
inu, þ.e. í Reykjavík,
á Seltjarnarnesi, í
Kópavogi, I Garða-
bæ, í Hafnarfiröi og í Mosfellsbæ. Á
síöasta kjörtímabili voru konur í meiri-
hluta í tveimur þessara bæjarfélaga,
þ.e. Garöbæ og á Seltjarnarnesi. Eftir
þessar kosningar hefur staöan breyst á
þann veg aö konur hafa misst meiri-
hluta sinn í Garöabæ, halda honum á
Eitt af þeim verkefnunum sem unnið
hefur veriö aö samkvæmt norrænu
framkvæmdaáætluninni á sviöi jafnrétt-
ismála er nánara samstarf þeirra
kvenna sem vinna við kvennarannsókn-
ir á Noröurlöndum. Solveig Bergman,
prófessor viö háskólann í Ábo, er
starfsmaöur þessa verkefnis en auk
þess er tengiliöur í hverju landi, hér á
landi hefur þaö veriö Guörún Ólafsdóttir
lektor við Háskóla íslands. Á vegum
verkefnisins hefur veriö gefið út tímarit
um norrænar kvennarannóknir og er
þaö á ensku. Ástæðan er sú að tíma-
ritinu er ætlað að kynna norrænar
kvennarannsóknir innan og utan Norð-
urlanda. Stefnt er aö útgáfu tveggja
hefta á ári, fyrsta heftið kom nú í mars
Seltjarnarnesi, vinna hann T Mosfells-
bæ og í sjálfri Reykjavík. Þar er ekki ein-
asta að konur eru í meirihluta í borgar-
stjórn heldur var kona kosin borgar-
stjóri og er það óumdeilanlega mikill
sigur fyrir pólitíska kvennabaráttu hér á
landi.
I skýrslum Jafnréttisráðs hefur veriö
bent á aö þrátt fyrir ýmsa áfangasigra í
sveitarstjórnarpólitíkinni og aö konur
hafa orðið forsetar bæjarstjórna og for-
menn bæjarráöa hefur aöeins ein kona,
Auöur Auöuns, veriö borgarstjóri í
ReykjavTk (1959-1960) þartil nú aö Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir verður borgar-
stjóri Reykjavíkur! Skrifstofa jafnréttis-
mála óskar henni til hamingju. Gaman
væri aö sjá Tslenska jafnréttisbaráttu
taka fleiri álíka tröllaskref á næstunni.
Nú er það svo að íslensk kvennabar-
átta vann aöra mikilvæga sigra í nýaf-
staðinni kosningabaráttu. Þeir mála-
flokkar sem hingaö til hafa verið kennd-
ir viö konur og kallaöir mjúkir voru nú,
ásamt atvinnumálunum, helstu baráttu-
mál kosninganna um allt land. Þetta
eru mál eins og leikskólar, einsetnir
grunnskólar, umönnun barna og aldr-
aöra - allt T einu uröu þessi mál bæði
sýnileg og mikilvæg. Þvl má segja aö ís-
lensk kvennahreyfing og baráttumál
hennar hafi verið sigurvegarar þessara
kosninga. Ekki einstaka samtök, listar
eöa einstaklingar.
S.T.
1993. Mikilvægt er aö íslenskar fræði-
konur láti ekki sitt eftir liggja viö greina-
skrif fyrir tímaritiö. Þær sem áhuga
hafa á aö leggja inn grein eöa aö fá
nánari upplýsingar um þann þátt er
bent á aö snúa sér til Helgu Kress en
hún hefur nú tekið viö af Sigríði Dúnu
Kristmundsdóttur, sem hefur verið full-
trúi okkar T ritnefnd. Þær/þeir sem
áhuga hafa á aö gerast áskrifendur aö
NORU er bent á að snúa sér til Univers-
itetsforlaget, Postboks 2959 Töyen,
N-0608 Oslo, Noregi. Áskriftareyðublöö
fást hjá okkur á Skrifstofu jafnréttis-
mála og hjá Rannsóknarstofu í kvenna-
fræöum við Háskóla íslands. Áskriftar-
gjald er Nkr. 160 fyrir einstaklinga en
Nkr. 295 fyrir stofnanir.
NODA
Um kvennarannsóknir á Norðurlöndum
22