Sameiningin - 01.01.1893, Blaðsíða 5
meðul eru notuS af andstæðingum þess til að eyðileggja hið
mesta þrekvirki og kærleiksverk, sem nokkur íslenzkur prestur
hefur unnið: það að samansafna löndum sínum í hinni miklu
tvístrun (diaspora) þar vestra undir merki sannrar og lifandi
trúar. Til þess hefur hann lagt í sölurnar tíma sinn og efni,
krapta og heilsu; og þó margir hafi stutt hann með mikilli sjálfs-
afneitun og drengskap, þá hefur hann borið langt af öllum með
sínum kærleikseldi og öðrum aðdáanlegum hæfilegleikum. Jeg
þarf ekki að taka það fram, að þessi maður er sjera Jón Bjarna-
son. Nafn hans stendur fyrst á blaði fyrir öllum frarnförum og
og kristilegu lífi og fjelagsskap vestur þar, og straumar þessa
lífs hafa óneitanlega náð til kirkju vorrar hjer heima. Jeg
nefni lrjer sjera Jón Bjarnason, því að skólahugmyndin er hans,
og hann hefur lcomið henni ótrúlega langt á leið þrátt fyrir hina
beiskustu mótspyrnu andstæðinganna. En er vjer sjáum, hvað
einn maður orkar, sem með lííi og sál stendur að verki sínu,
maður, sem vjer að öðru leyti erum í mikilli skuld við, hvað
mundum vjer þá ekki geta allir í sameining, ef Jesús Kristur
og kristindómsins kærleiksandi væri lifandi hjá oss? það er nú
aimennt viðurkennt vestan oo; austan liafs, að íslenzka lúterska
kirkjan í Yesturheimi muni tæpast geta vonazt eptir vexti og
viðgangi, nema hún korni á stofn æöri menntunarskiila til að
mennta unga menn á sínu móðurmáli, og undirbúa þá til starf-
semi í þarfir kirkjufjelagsins. þetta hefur reynzt hið áhrifa-
mesta og heillavænlegasta ráð í öllum kristilegum landskirkjum
þar vestra, svo að tæpast má heita, að nokkurt kirkjufjelag
standi ]rar á föstum grundveili, ef slíka inenntastofnun vantar.
Danir, Svíar og Norðmenn, ogþó einkum þjóðverjar, eiga inarg-
ar og stórkostlegar þess kyns menntastofnanir, og heimalöndin
hafa álitið það helga skyldu sína, að leggja fje til styrktar þeim
bæði af almannafje og af frjálsum sainskotum. — En vjer höf-
urn ekkert gjört í þessu efni, þó vjer sjáum hina brýnu þörf og
hve tiltölulega fáum mönnum, sem í kirkjufjelaginu eru, erþetta
stórvirki ofvaxið. Nú hefur þjóðflokkur vor vestra fengið al-
mennt orð á sig meðal einhverrar hinnar menntuðustu og prakt-
iskustu þjóöar heimsins fyrir starfsemi, dugnað og námfýsi, og
ættum vjer þá ekki að verða fyrstir til að styðja þetta álit á j;jóö-
flokki vorura með eindreginni og Itjótri hjálp til að koma þeirri