Sameiningin - 01.01.1898, Blaðsíða 12
—172—
Kaíli úr bréíl
frá merkum leikmanni á fslandi suðvestanverffu
tiL dóttur lians hér í Vestrheimi.*)
Eg veit þig, kæra dóttir, rekr minni til þess frá samtali
okkar, þegar þtí fórst til Ameríku, að það var þá sérstaivlega
tvennt, er eg óttaðist mest þín vegna—og annarra þeirra, er
þangað freri. Fyrst það, að íslenzkan myndi týnast þar; en
annað það, að þú myndir eigi geta haldið börnum þínum við
kristna trú sökum hinna ýmsu trúarflokka þar. En þessi ótti
hjá mér er nú talsvert farinn að breytast og hverfa. Um
íslenzku tunguna er eg öruggrar vonar, að hún haldist við eigi
síðr framvegis en hingað til, einkum ef hinn fyrirhugaði skóli
kemst upp, sem eg óska af alhuga. Að því, er trúna snertir,
þá er það ekki ætlan mín, að kristin kirkja hafi ekki óvini við
að striða hjá ykkr eins og annarsstaðar. En hitt er líka mín
sannfœring, að óvinir kristinnar kirkju hér á landi hatí fjölgað
síðan þú fórst, eða meir komið í ljós. Og þess vegna er það
álit mitt, að þetta sé minni ástœða á móti fólksflutningum
héðan til Ameríku en áðr. Og vil eg leiða nokkur rök að þessu
áliti Tnínu.
það hefir lengi verið ætlan margra, að^ymislegt trúarrugl
hafi átt sér stað í austanverðu norðrlandi fremr en í öðrum
héruðum landsins. Hafa nokkrir fœrt þá ástœðu fyrir því, að
þar sé meira lesið af trúspillandi útlendum ritum heldr en
annarsstaðar. En hvort sero þessi ástœða er rétt eða röng, þá
mun hitt vera á talsverðum rökum byggt, að þar hafi meira
borið á trúarringli heldr en annarsstaðar í landinu að undan-
förnu. En á næstliðnum tíma hafa vantrúaröldur risið upp í
ýmsum áttum í blöðum og tímaritum og jafnvel á alþingi. í
Keykjavtk hefir kmnið út blað í 13 ár, sem stöðugt hefir flutt
greinir, er miða til að rýra álit kristindómsins og tvístra
trúarmálefnum. Að öðru leyti er blað þetta vel ritað og fremr
skemmtilegt, og þess vegna hefir það haft all-mikla útbreiðslu.
Svipaða aðferð hafa fleiri blöð. Á ísafirði kemr út blað og
annað á Akreyri, sem bæði hafa sýnt sig í hinu sama. Bæði
*) Bréfkaflinn ber það með sér, að hann er ritaðr fyrir nserri því
tveim árum.