Fréttablaðið - 31.12.2010, Blaðsíða 26

26 31. desember 2010 FÖSTUDAGUR
Þ
að er ófriður á Íslandi. Í ranglátu
samfélagi ríkir ófriður. Stór hluti
almennings hefur glatað trausti á
æðstu stofnanir landsins, aðeins
9% aðspurðra treysta Alþingi. Van-
traustið hríslast um allt samfélagið,
því ráðamenn og stofnanir hafa
brugðist trausti fólksins. Við lifum
í samfélagi þar sem ljóst er að lögin ná ekki til
allra þeirra sem landið byggja. Hinir ósnertan-
legu ganga enn um göturnar og halda áfram að
þiggja greiða frá stjórnmálafólki sem þykist ekki,
þrátt fyrir að sitja að völdum, geta gert neitt til að
breyta því ástandi óréttlætis sem við búum við. Til
að endurheimta traust þurfa þeir sem hafa völdin
að sýna í verki að þeir séu traustsins verðir. Orð
skulu standa en ekki vera föl fyrir völd.
Skipta þarf út efstu lögum stjórnenda
Margir hafa furðað sig á að það fólk sem flestir
treystu til að mynda skjaldborg um heimilin í land-
inu, hafi brugðist því trausti á jafn afgerandi hátt
og raun ber vitni. En það er ekkert furðulegt við
það. Kerfið sjálft er ónýtt. Hefð hefur skapast fyrir
því að ráða fólk eftir flokkskírteinum í efstu lögin
á kerfinu. Þeir sem fara með æðstu völdin eru ekki
ráðnir eftir menntun, hæfni eða getu. Ef kerfið er
eins og skemmd móðurkartafla er ljóst að þeir sem
standa henni næst skemmast. Það er nákvæmlega
sama hverjir komast til valda – þeir munu skemm-
ast ef ekki verður alvöru uppstokkun í kerfinu.
Til hvers að reyna stöðugt að tjasla í götin á ónýtu
kerfi þegar tækifæri til endurnýjunar er til staðar?
Það er ekki aðeins hérlendis sem fólk hefur gert
sér grein fyrir því að kerfi sem þjónar alltaf hinum
ósnertanlegu er ekki lengur ásættanlegt. Sam-
hljómur almennings víðs vegar um heim verður
sífellt sterkari. Fólk er hætt að bærast sem einstök
hálmstrá í vindi. Samstaða er möguleg á víðtæk-
um grunni vegna tilkomu netsins og þar má finna
sístækkandi hópa fólks sem er byrjað að undirbúa
breytingar í takt við þá staðreynd að við eigum
bara eina plánetu og ef heldur fram sem horfir
munu lífsgæði barna okkar og barnabarna verða
mjög slæm miðað við það sem við höfum fengið að
njóta.
Stefnuskrá Hreyfingarinnar er einfaldur tékklisti
Við í Hreyfingunni höfum stundað tilraunapólitík.
Við skilgreinum okkur hvorki til hægri né vinstri.
Það er ljóst að sú hugmyndafræði er að renna sitt
skeið á enda. Við skilgreinum okkur út frá málefn-
unum. Þegar stefna Hreyfingarinnar var mótuð í
árdaga Borgarahreyfingarinnar var ákveðið að setja
saman stefnuskrá sem er tékklisti. Þessari tiltölu-
legu einföldu stefnu fylgjum við en hún lýtur fyrst
og fremst að því að koma hér á víðtækum lýðræðis-
umbótum. Að færa völd og ábyrgð til almennings.
Þetta er hægt að gera með því að lögfesta réttinn til
að kalla eftir þjóðaratkvæðagreiðslum, persónukjöri
þvert á flokka, skera á tengslin milli fyrirtækja og
flokka og nýrri stjórnarskrá sem tryggir að auðlind-
ir þjóðar tilheyra henni en ekki hinni ósnertanlegu
valdamafíu sem hefur hrifsað til sín þessar auðlind-
ir á markvissan hátt allt frá upphafi hins unga lýð-
veldis okkar.
Almenningur taki þátt í að móta samfélagið
Stefnuskráin er grunnstoðin sem við í þinghópnum
virðum og vorum kosin út á. Öðrum málum sem ekki
falla undir þessa stefnu fylgjum við sem einstakl-
ingar rétt eins og kveður á um í því drengskapar-
heiti sem við skrifum undir sem nýir þingmenn. Við
sækjumst ekki eftir völdum. Sú blinda foringjaholl-
usta sem hefur einkennt mannkynið um árþúsundir
er nokkuð sem almenningur verður að láta af. Þessi
öld verður öld almennings, ekki leiðtoga. Völdum
fylgir mikil ábyrgð. Er almenningur tilbúinn að taka
við völdum með því að gefa þau ekki frá sér heldur
verða virkir þátttakendur í að móta samfélagið sitt?
Ég vona það. Sífellt fleiri kalla eftir því. Ég mun gera
mitt besta til að skapa nauðsynleg verkfæri til að
það sé hægt. Þegar stefnumálum Hreyfingarinnar
verður náð getum við með góðri samvisku lagt hana
niður, því þá hefur traust brú á milli þings og þjóðar
verið smíðuð.
Höfundur er þingmaður Hreyfingarinnar.
Brú á milli þings og þjóðar
BIRGITTA JÓNSDÓTTIR