Sameiningin - 01.02.1932, Síða 9

39
kyssir hann róÖukrossinn, sem hangir í skriftastúkunni, um leiö’
og spjaldið er dregið fyrir til merkis um að játningarstund hans sé
lokið.
Nú skal athuga, hvers konar áhrif skriftirnar muni hafa á
skriftabörnin. Oft láta menn í veðri vaka, bæði katólskir og aðrir,
að einmitt þann hugarlétti, sem menn þurfi helzt við, þegar þeim
sé órótt innan brjósts. “Hversu margar sálir eru ekki haldnar af
þjáningum, angist, einstæðingsskap,” skrifaði Newman kardínáli,
“svo að þær þurfa þess um fram alt við að geta fundið einhverja þá
persónu, er þær megi úthella tilfinningum sínum fyrir, án þess að
heimurinn heyri. Einhvern þann mann, sem er nógu sterkur til
að hlusta, en ekki svo sterkur, að hann fyrirlíti.” Kardínálinn mikli
eignar hér skriftunum þann kost, óbeinlínis, að þær fullnægi djúpri
þörf manneðlisins, þeirri þörf, sem knýr hrelda sál til að segja frá
harmi sínum. Sagt er, að sálarfræðingurinn Jung hafi tekið í
þennan sama streng, og komist svo að orði á nýtízku máli: “Kat-
ólskir menn þurfa ekki sálkrufningar við; þeir hafa skriftirnar.”
En er það þá satt, aS skrifta-athöfnin, svo sjónleikskend, sem
hún er, veiti þó innibyrgðum geðveilindum heilsusamlega útlausn?
Eru skriftirnar katólskum mönnum eins og öryggisspjald, er varð-
veiti þá frá taugabilun? Eða eru katólskir menn yfirleitt heil-
brigðari andlega, og lausari við “undarlegheit” heldur en annað
fólk, sökum skriftanna? Slíkar spurningar vakna í huga manns.
eðlilega, þegar svo mikið er látið af ágæti þeirrar athafnar, eins og
víða er gjört.
Sá, sem þetta ritar, hefir haft all-náin kynni, persónuleg, af
skriftum í katólsku kirkjunni. Hann hefir játað eigin syndir sínar
þúsund sinnum og betur til. tlann hefir heyrt, sem skriftafaðir,
syndajátningar katólskra manna í þúsundatali. Enn fremur hafa
margir katólskir menn leitáð til hans utan skrifta, og hefir það þá
tíðum komið í ljós, þegar andleg veilindi þeirra voru krufin, að
þeir höfðu beðið heilsuhnekki andlegan af völdum skriftanna.
Hann hefir því fengið fágætt tækifæri til að skoða málið frá þrem
hliðum: sem skriftabarn, sem skriftafaðir, og sem sálkrufninga-
maður utan skrifta. Og hann er tregur til, með þessa reynslu fyrir
sér, að fallast á þá skoðun, að skriftirnar veiti mönnum þann
heilsusamlega veg til að opna hugskot sitt, sem sálfræðingar vilja
finna. Þær eru of einskorðaðar, of mikið mannasmíði, og of
þvingandi í eðli sínu til þess, aö þær geti fengið hugsjúkum mönn-
um heilsusamlega fróun. Lagaboðið hefir firt þær manneðlinu og
gjört þær að byrði fremur en hugarlétti, fyrir allan þorra katólskra
manna. Að þær varðveita ekki fólk vort frá geðveilindum, sann-